ONLİNE İŞLEMLER
Radyasyon onkolojisi, kanser hücreleri ve tümörleri üzerindeki etkilerini araştıran ve iyonizan radyasyonla gerçekleştirilen tedavi yöntemlerini inceleyen bir uzmanlık dalıdır.
Radyasyon Onkolojisi bilim dalı kanserli hastaların tedavisinde kullanılan üç ana saç ayağından biridir. Bunlar sırasıyla Kanser Cerrahisi, Işın Tedavisi (Radyoterapi, eski isim şua tedavisi) ve Medikal Onkoloji bilim dallarıdır.
Radyasyon onkolojisi bilim dalında bütün kanser türleri; tüm kanser hastalarının %50-70’i hayatlarının bir bölümünde Radyasyon Onkoloji kliniğinde tedavi edilmektedir.
Yüksek enerjili iyonizan ışın demetleri veya hızlandırılmış parçacıkların kanserli dokularla etkileşimi ile etkili olur. Genellikle Gama veya X-ışını demetleri kullanılır. Bu ışınlar kanserli doku DNA’sında kırılmalara yol açarak ya kanserli hücreyi öldürür ya da onun çoğalmasını durdurarak etkisiz hale getirirler.
Normal dokularda oluşan DNA hasarları kanserli dokuya kıyasla çok daha etkili bir biçimde tamir edilebilir. Ayrıca ışın demetleri son teknolojiler yardımı ile kanserli dokuda ileri derecede yoğunlaştırıldıkları için normal dokularda yan etkiler çok az seviyelere inmiştir.
Radyoterapi (Işın tedavisi) uygulama kararları genellikle tüm ilgili dal doktorlarının yer aldığı tümör konseyleri tarafından alınmaktadır.
Küratif; kanseri tam olarak yok etmeyi amaçlayan tedavilerdir. Palyatif; Ağrı dindirmek, kemik kırıklarını önlemek, kanamayı durdurmak amaçlı tedavilerdir.
Görüntü rehberliğinde yoğunluk ayarlı tedavi yapabilen lineer aksaleratörler ile gerçekleştirilir. Tedavi seans sayısı 1 ila 40 arasında, tedavi zamanı 10 dk-30 dk. arasında değişebilir.
Hastalar makinenin altında belirli pozisyonda hareket etmeden dururlar. Makineler hastanın etrafında hareket ederek gerekli yoğunlaştırılmış doz miktarını kansersiz dokuları maksimum seviyede koruyarak verirler.
Yakından yapılan tedavidir. Işın kaynağı doğrudan tümör içine yerleştirilir.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalında bulunan cihazlarımız aşağıdaki gibidir.
Varian TrueBeam sistemi, hızlı tedavi özelliği ile akciğer, karaciğer, baş boyun, prostat kanserlerinin tedavisi için yeni kapılar açar.
Varian Medikal sistemlerinin gelişmiş bir radyoterapi cihazıdır. Bu cihaz çok güçlü noktasal doğruluk ve büyük bir hassasiyetle sadece tümöre radyasyon verecek şekilde tasarlanmıştır. Gelişmiş görüntü alma özelliği ile tümör hareketini birleştirerek kesin doğrulukta tedavi uygulamaya olanak sağlar. Hızlı tedavi özelliği ile akciğer, karaciğer, baş boyun, prostat kanserlerinin tedavisi için yeni kapılar açar.
Halcyon, gelişmiş özellikleri sayesinde radyasyon tedavi süreçlerine yardımcı bir radyoterapi cihazıdır.
Yeni nesil bir teknoloji ürünü olan Halcyon, işlem süresini kısaltarak gün içerisinde daha fazla insanın tedavi almasını sağlamaktadır. Cihaz aynı zamanda sürekli hareket ederek doz yoğunluğu ayarlanmış radyoterapi vermektedir.
CyberKnife M6 ile akciğer, prostat, karaciğer, pankreas, beyin, omurilik başta olmak üzere vücudun herhangi bir yerinde olan tümörler tedavi edilir.
CyberKnife robotik radyo cerrahi sistemi vücudun herhangi bir yerinde, kanserli ya da kanserli olmayan hücreleri ameliyata gerek kalmaksızın yok etmek adına kullanılan bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavide yüksek radyasyon dozlarını çok yüksek kesinlikle tümöre vererek hastaya yeni bir yaşam vaat ediyor.
Teşhis, tedavi, hasta bakım ve hasta güvenliği için seçilen tüm tıbbi cihazlar, uluslararası alanda başarıları kabul görmüş önemli markalardan oluşmaktadır.
Brakiterapi Sistemi, kanserli dokuları, tümörün içine kısa süre için yerleştirilen radyoaktif bir kaynak ile tedavi eden sistemdir.
Beyin hastalıklarında hedef odaklı, ameliyatsız tek tedavi! Gamma Knife, stereotaktik radyo cerrahinin “altın standardı” olarak kabul edilmektedir.
Beyni etkileyen hastalıkların tedavisinde kullanılan en gelişkin tekniklerden biri olan Gamma Knife, stereotaktik radyo cerrahinin “altın standardı” olarak kabul edilmektedir. Gamma Knife, koordinatları belirlenmiş hastalıklı beyin dokusunun, gamma ışınları ile yok edilmesini sağlayan bir tedavi sistemidir. Gamma Knife ile hem iyi huylu beyin tümörleri (menenjiomalar, hipofiz adenomları, akustik nöromalar) hem de kötü huylu beyin tümörleri (beyin metastazları, glial tümörler) tedavi edilebilmektedir. Ayrıca Gamma Knife beyin tümörü dışında, damarsal beyin hastalıkları (arteriovenöz malformasyonlar) ve fonksiyonel beyin hastalıklarında (trigeminal nevralji, parkinsonizm, epilepsi) kullanılmaktadır.
IntraBeam, cerrahi işlem sırasında tümörlü alana radyasyon ışınlaması yapılmasını sağlayan bir cihazdır. Bu cihaz, intraoperatif radyoterapi (ameliyathanede ameliyat sırasında yapılan ) olarak adlandırılan bir tedavi yöntemi için kullanılmaktadır. Prosedür tümör cerrahi olarak çıkarıldıktan hemen sonra, aynı ameliyat sırasında tümörlü bölgeye odaklı radyasyon verme işlemini içermektedir. Bu yaklaşım, tümör yatağını doğrudan hedefleyerek tedavi etmeyi amaçlar ve geleneksel harici radyoterapiye kıyasla daha hızlı bir tedavi seçeneği sunmaktadır.
Öncelikle radyasyon onkoloji uzmanı ışının hangi bölgeye hangi sıklık ve dozla uygulanacağı konusunda hastasına bilgi vermektedir. Ayrıca ışının olası erken ve geç yan etkileri konusunda da hastasını bilgilendirir. Hastanın rıza belgesi alındıktan sonra planlama yapmak için gerekli tomografi çekim işlemi yapılır.
Tedavi edilen bölgeye göre yapılan ön hazırlıklar sonrası belirli pozisyonlar verilerek ve gerekli sabitleme sistemleri kullanılarak simulasyon adı verilen ilaçlı ve ilaçsız tomografiler elde edilir.
Simulasyon Tomografisi esnasında meme ve akciğer kanserlerinde nefes tutma tekniği sayesinde kalp, koroner arter ve sağlıklı akciğer dozları büyük ölçüde azaltılmaktadır.
Prostat ve rahim ağzı kanserlerinde mesanenin dolu oluşu bağırsak ve mesane dozlarını dolayısı ile gelişebilecek olası yan etkileri minimuma indirmekte kullanılan yöntemlerdendir. Bu aşamadan sonra hastayı tedavi eden doktor planlama tomografisini eldeki diğer görüntüler (PET/Ct, Magnetik rezonans, Anjio vs.) ile eşleştirerek tümörü ve yayılması muhtemel alanları ve kritik organları belirler. Daha sonra ise, Medikal Fizik uzmanları devreye girerek en optimal planları oluştururlar.
Radyoterapi sonrası yan etkiler, tedavinin uygulandığı bölgeye, radyasyonun dozuna, tedavi süresine ve kişinin genel sağlığına bağlı olarak değişiklik gösterebilmektedir. Erken Etkiler (ilk üç ay);
Geç etkiler (radyoterapi tamamlandıktan ortalama 6 ay sonra);
Küçük beyin metastazlarının tedavisinde kullanılan CyberKnife veya Gamma Knife gibi stereotaktik radyo cerrahiler tek seans olabileceği gibi, konvansiyonel prostat tedavileri 40 seans sürebilmektedir.
Genellikle; Baş-boyun kanserleri 28-35 seans, Beyin tümörleri 27-30 seans, akciğer tümörleri 30-33 seans arasında değişmektedir. Haftanın 5 günü tedavi yapılırken Cumartesi-Pazar günleri ara verilerek sağlıklı dokuların tamir olmasına izin verilir. Bunların dışında haftada 6 gün uygulanan ve sabah akşam 6 saat ara ile yapılan hızlandırılmış seanslarda bulunmaktadır.
Radyasyon onkolojisi uzmanı ve ekibi tarafından uygulanan bu işlem yaklaşık olarak 10-30 dakikadır. Tedavi süresi yapılan işlemin tekniğiyle ilgilidir. Tedavinin ilk günü bu süre uzayabilmektedir.
Radyoterapi de alınan radyasyon dozu tedavi odasında çıkmadan vücuttan atılmış olur. Kesinlikle ev halkına zarar verilmez. Prostat kanseri tanısı ile tedavi gören dede torununu anne çocuğunu her seans sonrası kucağına alabilir.
Radyoterapi sonrası araba kullanma görüşü tedavi eden doktora aittir.
Hayır etkilemez. Çünkü alınan radyasyon vücutta biriken, gezen bir başkasına saçılan ya da bulaşan bir radyasyon tipi değildir. Bu nedenle radyoterapi seansı alındıktan sonra normal hayata aynı şekilde devam edilebilmektedir.
Radyoterapi seansı sırasında hasta herhangi bir ağrı hissetmemektedir.
Eğer saç ve sakal bölgesi radyoterapi alanına giriyor ise verilen total doz, fraksiyon dozu ve hastaya bağlı faktörlerle ilişkili olarak geçici ve kalıcı dökülmeler olabilmektedir.
Radyoterapi süresi her hastada aynı değildir. Hastanın tedavi süresini belirleyen birçok faktör bulunmaktadır. Bu konuda hastayı tedavi edecek doktor ile görüşülmesi gerekmektedir.
Baş boyun bölgesini ilgilendiren tedaviler öncesi radyasyon onkolojisi uzmanı diş hekimi ile görüşülmesini önerecektir. Eğer çekilecek ve dolgu yapılacak dişler var ise tedaviden en az 2-3 hafta önce bu işlemlerin tamamlanması gerekmektedir.
Baş boyun bölgesini içeren tedavi esnasında diş çekim ve dolgu işlemleri yapılmaz. Baş boyun bölgesi radyoterapisi bittikten sonra tedavi için radyasyon onkolojisi uzmanının onayı alınması gerekmektedir. İmplant tedavisi de dâhil olmak üzere en uygun tedavi zamanı olarak radyoterapi sonrası 6 ay -iki yıl içinde tüm tedavilerin tamamlanması önerilmektedir.