Sitede Ara

Perinatoloji

Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik), kadın hastalıkları ve doğum ana dalının yan dalıdır. Temel ilgi alanı fetus ve annedir.

Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik), gebelik sürecinde anne ve bebeğin sağlığı ile ilgilenen bilim dalıdır. Gebelik dönemindeki riskli durumları çeşitli testler ve ultrasonografi incelemeleriyle belirleyerek uygun tedaviyi planlamaktır. Detaylı ultrason muayenesiyle anne karnındaki bebeğin durumu, dış gebelik olasılığı ve bebeğin içinde bulunduğu amniyon suyunun miktarı değerlendirilerek sürecin sağlıklı geçmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir.

Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik) Nedir?

Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik), kadın hastalıkları ve doğum ana dalının yan dalıdır. Temel ilgi alanı fetus ve annedir. Sorunlu gebelikler veya gebelik sırasında yüksek risk oluşumu nedeniyle özelleşmiş bakım ve tedavi gereken durumların uzmanlık alanıdır. Bu alanda uzmanlaşmış kişiler “Perinatoloji Uzmanı” yani “Perinatolog” olarak adlandırılmaktadır.

Perinatoloji uzmanı, gebelikte görülen hipertansiyon (gebelik zehirlenmesi), diyabet (şeker hastalığı) gibi komplikasyonların yanı sıra annenin mevcut hastalıklarına eşlik eden gebeliklerin takibini yapmaktadır.

Çoğul gebelikler, fetal büyüme kısıtlılığı, erken doğum ve tekrarlayan gebelik kaybı gibi durumların yönetimini sağlamaktadır. İleri düzey ultrasonografik taramaları ve kuşkulu durumlarda tanı yöntemlerini uygulamaktadır. Tanıyı koyduktan sonra tedavisi olanaklı olan durumları tedavi etmektedir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Yüksek Riskli Gebelik Nedir?

Yüksek riskli gebelik, hamilelik sırasında bazı sağlık sorunlarının olması nedeniyle bebeğin ya da annenin sağlığını tehdit edebilecek olan bir durumdur.

Kimler Gebelik Döneminde Risk Altındadır?

  • Geçirilmiş düşükler, kürtajlar veya cerrahi girişimler
  • Tüp bebek gebelikleri
  • Gebeliği planlanmamış ve hamileliğin ilk aylarında sigara, alkol veya ilaç kullanan gebeler
  • Belirli bir kilo veya boy ölçüsünün altında olan gebeler
  • Bir veya daha fazla çocuk sahibi olan gebeler
  • Geçirilmiş kronik hastalıklar olan gebeler (Örneğin; diyabet, hipertansiyon, astım)
  • Bir veya daha fazla bebek bekleyen gebeler
  • Tekrarlayan gebelik kaybı olan gebeler
  • 18 yaş altı gebelikler
  • 35 yaş üstü gebelikler
  • Akraba evlilikleri
  • Anne adayının aşırı kilolu olması

Perinatoloji Bölümü Hangi Hastalara Bakar?

Perinatoloji bölümü, bebeğin ve annenin sağlığının takip edilerek, potansiyel sağlık sorunlarının önlenmesi veya çözülmesi amacıyla gebeler ve yeni doğanlar ile ilgili hizmet vermektedir. Perinatoloji bölümü, aşağıdaki durumlar gibi çeşitli sorunların tanı ve tedavisine yönelik olarak hizmet verir:

  • Gebelik döneminde annenin ve bebeğin sağlık sorunları
  • Diyabet, hipertansiyon, böbrek hastalığı gibi annenın kronik hastalıklarının varlığı
  • Gebelik esnasında tansiyon yüksekliği, gebelik zehirlenmesi, diyabet gibi annenin önemli sağlık sorunları
  • Düşük tehdidi (Gebelikte kanama)
  • Rahim ağzı yetmezliği
  • Gebelikte suların erken gelmesi
  • Bebeğin suyunun normalden az veya fazla olması
  • Çoğul gebelikler (ikiz, üçüz gebelik)
  • Erken doğum riski
  • Kan uyuşmazlığı
  • Tarama testlerinde risk varlığı
  • Bebeğin eşinin önde gelmesi ve rahime yapışık olması
  • Bebeklerde gelişme geriliği
  • Bebeklerde doğumsal anomaliler (doğuştan kalıtsal anomaliler)

Perinatoloji (Yüksek Riskli Gebelik) Bölümü’nde Hangi İşlem ve Tetkikler Yapılır?

Ultrasonografi

Ultrason, ses dalgalarının 20.000 hertz üzerinde bir frekansta (saniyedeki devir) hareket etmesi olarak adlandırılmaktadır.

Doğum öncesi bakımda ultrasonografi, gebeliğin ilk ve ikinci üç ayında fetal anatomik değerlendirmeyi ve anormallikleri tanımlamak için özelleşmiş çalışmaları içerir. Uluslararası ve ulusal dernekler tarafından önerilen standartlara göre yapılan bir ultrasonografi değerlendirmesi fetusun anatomisi, fizyolojisi, gelişimi ve iyilik hali ile ilgili yaşamsal bilgiler sağlamaktadır.

İlk Üç Ay Ultrasonografisi

Bu dönemde yapılan ultrasonografinin amacı;

  • İntrauterin (rahim içi) gebeliğin saptanması
  • Kuşkulu dış gebeliğin değerlendirilmesi
  • Vajinal kanama nedeninin tanımlanması
  • Pelvik ağrının (kasık ağrısı) değerlendirilmesi
  • Gebelik yaşının hesaplanması
  • Çoğul gebeliklerin tanısı ve değerlendirilmesi
  • Kalp aktivitesinin saptanması
  • Rahim içi araçların yerinin belirlenmesi ve çıkarılmasında yardımcı olma
  • Yüksek riskli hastalarda fetal anomalilerin değerlendirilmesi
  • Down sendromu taraması için ense saydamlığının ölçümüdür.

Baş-popo mesafesi (CRL) gebelik yaşının en doğru biyometrik belirleyicisidir. Bu ölçüm, dikkatli yapıldığı takdirde gebelik yaşını 3-5 günlük bir farkla belirler. Gebelik kesesi, transvajinal sonografi ile 5. haftadan itibaren; kalp aktivitesi olan bir embriyo 6. haftadan itibaren güvenilir şekilde görüntülenebilmektedir.

Ense Saydamlığı (NT)

İlk trimester kromozom anomalisi (Down sendromu) taramasının bir parçası olan ense saydamlığı değerlendirmesi ilk trimester ultrason incelemesi yapılan gebeliklerin değerlendirilmesinde büyük öneme sahiptir.

Cilt ile ensenin arkasındaki fetusun omurgasının üzerinde uzanan yumuşak dokunun arasında kalan saydam cilt altı doku alanının en geniş kalınlığıdır. 11-14. haftalar arasında belirli kriterler kullanılarak ölçülür. Ense kalınlığı artışında fetal kromozom anomalileri (Down sendromu) ve kalp anormalliklerini de içeren çeşitli yapısal anomaliler için artmış bir risk vardır.

İkinci Üç Ay Ultrasonografisi (Ayrıntılı Ultrasonografi)

Standart ultrasonografi muayenesinde anormal bulgular elde edilmişse tarama testi sonucu ya da özgeçmişte anomaliden kuşkulanıldığında hedeflenmiş muayene ile ayrıntılı anatomik değerlendirme yapılmaktadır. Hedeflenmiş muayene deneyimli bir operatör tarafından yapılıp yorumlanmaktadır. Bunlara ek olarak tüm gebelerde bebeğin doğumsal organ kusurlarının tespiti amacıyla uygulanmaktadır.

İkinci üç ay fetal anomali taraması için yapılan sonografinin duyarlılığı gebelik yaşı, annenin vücut yapısı, fetal pozisyon, cihaz özellikleri, muayene tipi, operatörün yeteneği, spesifik anomali gibi faktörlere bağlı olarak değişkenlik göstermektedir.

Ayrıntılı fetal anatomik değerlendirme yapılması gereken durumlar;

  • Doğumsal, genetik veya kromozom anomalili doğum öyküsü
  • Bilinen veya kuşkulu fetal anomali ya da var olan gebelikte büyüme kısıtlılığı varlığı

Fetusta doğumsal anomali riskini artıran durumlar;

  • Annede gebelik öncesi veya gebeliğin 24. haftasından önce tanı konulan diyabet varlığı
  • Yardımla üreme teknolojisi (Tüp Bebek) ile gebe kalma
  • Yüksek vücut kitle indeksi (≥35 kg/m2)
  • Çoğul gebelikler
  • Anormal serum analit düzeyi (alfa-fetoprotein ve ankonjuge östriol)
  • Teratojen maruziyeti
  • İlk üç ay ultrasonografisinde ense saydamlığı artışı (≥3 mm)

Fetusta genetik veya kromozom anomalisi riskini artıran durumlar;

  • Ailede kromozomal veya genetik hastalık taşıyıcılığı
  • Doğumda anne yaşı ≥35
  • Kromozom anomalisi için tarama testi (ilk ve ikinci üç ay testleri) pozitifliği
  • Ultrasonografide down sendromu belirteçleri varlığı (kalpte ve bağırsakta parlaklık vb.)
  • İlk üç ay ultrasonografisinde ense saydamlığı artışı (≥3 mm)

Fetusu etkileyen diğer durumlar;

  • Doğumsal enfeksiyonlar
  • Annede ilaç bağımlılığı
  • Kan uyuşmazlığı
  • Oligohidroamniyos (su azlığı)
  • Polihidroamniyos (su fazlalığı)

İlk Üç Ay Tarama

En sık kullanılan ilk trimester tarama protokolü, sonografik ense saydamlığı (nukal translusensi) ile iki maternal serum belirtecini kombine eder. İkili tarama testi 11 ile 14. haftalar arasında yapılır.

İkinci Üç Ay Tarama (Dörtlü ve Üçlü Test)

Dörtlü Test

İdeal olarak 15 ile 19. haftalar arasında yapılmaktadır. Fakat 23. haftaya kadar yapılabilmektedir. Down sendromunu saptama oranı %5 yalancı pozitiflikle %75 – 80’dir.

Üçlü Test

Down sendromu riskini belirlemek için gebeliğin 15 ile 23. haftaları arasında (ideali 15 – 19. haftalar arasında) anne kanında AFP, serbest veya total hCG ve uE3 düzeyleri ölçülür. Down sendromunu saptama oranı %5 yalancı pozitiflikle %60 – 70’dir.

Anne Karnında Serbest Fetal DNA Testi

Anne karnında dolaşan bebeğe ait DNA parçalarının, anne kolundan alınan kan örneğinde tespit edilerek bebekteki Down sendromu gibi bazı kromozomal hastalıkların riskinin saptanmasını sağlayan testtir. Annenin, 9. gebelik haftasından itibaren tüm gebelik süresince yapılabilmektedir.