Ürolojik Onkoloji (Üroonkoloji) Nedir, Hangi Hastalıklara Bakar?

Ürolojik onkoloji (üroonkoloji), idrar yolları ve erkek üreme sistemi kaynaklı kanserlerin tanı, tedavi ve takibiyle ilgilenen ürolojinin alt dalıdır. Bu alan; prostat kanseri, mesane (idrar kesesi) kanseri, böbrek kanseri, testis kanseri, böbrek üstü bezi (adrenal) ve penis kanserlerini kapsar. Bu alan multidisipliner bir yaklaşımla kişiye özel bakım sunar ve ürolojik kanserlerin tamamında kapsamlı değerlendirme sağlar.

Ürolojik Onkoloji (Üroonkoloji) Nedir?

Ürolojik onkoloji (üroonkoloji), idrar yolları ve erkek üreme sistemi kaynaklı tümörlerin erken tanısı, evrelenmesi, tedavi planlaması ve takibi ile ilgilenen ürolojinin alt dalıdır. Bu alan, hastanın başvurusundan uzun dönem izlemine kadar tüm süreci onkoloji birimiyle koordineli şekilde yönetir.

Üroonkoloji, şikayetlerin ve risklerin değerlendirilmesinin ardından gerekli görüldüğünde tarama testleri, laboratuvar incelemeleri, ileri görüntüleme yöntemleri, endoskopik değerlendirmeler ve biyopsilerle tanı gerçekleştirir. Tedavide minimal invaziv, robotik veya açık cerrahi, gerekirse radyoterapi gibi yöntemlere başvurulur.

Üroonkoloji, multidisipliner bir yaklaşımla hareket eder; üroloji, tıbbi onkoloji, radyasyon onkolojisi, radyoloji, nükleer tıp ve patoloji gibi bölümlerle koordineli çalışır, tümör konseylerinde birlikte karar alır. Bu sayede hem tedavi etkinliği hem de hastanın yaşam kalitesi hedeflerine ulaşılmak amaçlanır. 

Ürolojik Onkoloji (Üroonkoloji) Hangi Hastalıklara Bakar?

Ürolojik onkoloji (üroonkoloji), idrar yolları ve erkek üreme sisteminde ortaya çıkan tümörlerin tanı, tedavi planlaması ve takibini yapar. Bu alan; hastalığı erken saptamak, doğru evrelemek ve yaşam kalitesini koruyacak yöntemleri seçmek için multidisipliner bir yaklaşımla çalışır. Ürolojik onkolojinin baktığı başlıca hastalıklar şunlardır:

Prostat Kanseri 

Erkeklerde en sık görülen ürolojik kanserlerden biridir. Genellikle yavaş seyirlidir ve erken evrede belirti vermeyebilir. Üroonkoloji, şüpheli bulguların değerlendirilmesinden biyopsi ve evrelemeye, uzun dönem nüks izlemine kadar tüm süreci yönetir.

Mesane Kanseri

İdrarda ağrısız kanama en sık görülen belirtidir; sık idrara çıkma, ani sıkışma ve yanma hissi de eşlik edebilir. Sigara kullanımı en önemli risk faktörüdür. Üroonkoloji ekibi, nüks riskine göre düzenli kontrol ve gerektiğinde intravezikal (mesane içine uygulanan) tedaviler gibi kişiye özel izlem planları oluşturur.

Böbrek Kanseri

Böbrek kanseri başlangıçta belirti vermeyebilir. Görüntüleme sırasında tesadüfen saptanabilir veya yan ağrısı, idrarda kan gibi bulgularla fark edilebilir. Tümörün boyutu ve yeri tedavi yaklaşımını belirler. Organ koruyucu yaklaşımlar da dâhil olmak üzere tüm seçeneklerin değerlendirilmesi üroonkolojinin alanıdır.

Testis Kanseri

Genç erkeklerde daha sık görülür ve erken tanıda yüksek tedavi başarısı vardır. Genellikle tek taraflı, ağrısız şişlik ile fark edilir. Gerekirse sperm dondurma gibi doğurganlığı koruyucu seçenekler de konuşulur.

Penis Kanseri

Nadir görülür ancak erken evrede saptandığında tedavi edilebilir. Üroonkoloji değerlendirme ve tedavi, fonksiyon ve görünümü korumayı da hedefler.

İdrar Kanalı (Üretra) Kanseri

Kadın ve erkeklerde görülebilen, nadir ama ilerleyici olabilen bir kanserdir. İdrar yaparken yanma, zorlanma, akıntı veya kan görülebilir. Tanı için endoskopi ve görüntüleme yöntemleri kullanılır. Tedavi, tümörün bulunduğu bölge ve yaygınlığına göre cerrahi, ilaç ve/veya ışın tedavisinin kombinasyonu olabilir.

Böbrek Üstü Bezi (Adrenal) Kanserleri

Bazı kitleler fazla hormon salgılayarak tansiyon yüksekliği, çarpıntı, kilo değişimi gibi belirtilere yol açabilir. Tanıda hormon testleri ve görüntüleme birlikte değerlendirilir. Cerrahi çoğu zaman ana tedavidir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Ürolojik Onkolojide Hangi Tanı Yöntemleri Kullanılır?

Ürolojik onkolojide kullanılan tanı yöntemleri; laboratuvar testlerinden ileri görüntüleme tekniklerine ve biyopsilere kadar uzanan geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu alanda erken teşhis, hastalığın seyrini ve tedavi başarısını doğrudan etkiler. Dolayısıyla doğru ve zamanında yapılan tanısal değerlendirmeler büyük önem taşır.

Tanı süreci genellikle detaylı bir hasta öyküsü ve fiziki muayene ile başlar. Prostat kanseri şüphesinde rektal tuşe muayenesi yapılır, testis tümörlerinde ise elle muayene ile kitle varlığı araştırılır. Bu ilk değerlendirme, ileri testlerin yönlendirilmesi açısından oldukça önemlidir. 

Laboratuvar testlerinde PSA testi oldukça önemlidir. PSA (prostat spesifik antijen) testi, prostat kanseri taramasında en sık kullanılan belirteçtir.Yüksek PSA düzeyi prostat kanseri olasılığını artırabilir, ancak iyi huylu prostat büyümesi gibi durumlarda da yükselebilir.

İdrar sitolojisi ise mesane kanserinde, idrardaki kanser hücrelerinin mikroskop altında incelenmesini sağlar. Bunlara ek olarak USG, MR, BT ve PET-CT gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir. 

Tanıda bazı endoskopik yöntemlere de başvurulabilir. Sistoskopi, mesane kanseri tanısında altın standarttır. Kamera sistemiyle mesane içi görüntülenir ve şüpheli lezyonlardan biyopsi alınabilir. Üreteroskopi ise üreter ve böbrek pelvisindeki lezyonların doğrudan incelenmesini sağlar.

Kesin tanı için biyopsi ve patolojik incelemeye başvurulur. Prostat biyopsisi, genellikle ultrason eşliğinde yapılır. Böbrek biyopsisi, görüntüleme eşliğinde iğne biyopsisiyle alınır. Mesane biyopsisi ise sistoskopi sırasında yapılır.

Kanserin olduğu durumlarda genetik ve moleküler testler de ön plana çıkar. Günümüzde kanser tanısında genetik analizler de önemli bir yer tutar. DNA mutasyonlarını, genetik yatkınlığı ve tümörün moleküler özelliklerini inceleyen bu testler hem tanı hem de kişiselleştirilmiş tedavi planlamasında yol göstericidir.

Ürolojik Onkolojide Hangi Tedavi Yöntemleri Kullanılır?

Günümüzde ürolojik kanserlerin tedavisinde cerrahi müdahalelerden radyoterapiye, kemoterapiden hedefe yönelik akıllı ilaçlara kadar birçok modern yaklaşım kullanılır. Ürolojik onkolojide cerrahi, birçok kanser türünde temel tedavi yöntemidir. Uygulanan başlıca cerrahi yöntemleri şunlardır:

• Radikal prostatektomi: Prostat kanserinde prostat bezinin tamamen çıkarılması işlemidir. Günümüzde robotik cerrahi teknikleriyle hızlı iyileşme ve hassas sinir koruma avantajı sunar.
• Nefrektomi: Böbrek kanserinde, tüm böbreğin (radikal nefrektomi) veya sadece tümörlü kısmın (parsiyel nefrektomi) alınmasıdır. Laparoskopik ya da robotik yöntemlerle uygulanabilir.
• Sistektomi: Mesane kanserinde mesanenin tamamen veya kısmen çıkarılmasıdır. Gerekli durumlarda yeni mesane oluşturularak idrar akışı yeniden düzenlenir.
• Orşiektomi: Testis kanserinde tümörlü testisin çıkarılması işlemidir. Tanı koyma ve tedavide önemli bir adımdır.

Cerrahi dışında veya cerrahiye ek olarak kemoterapi, radyoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik (akıllı) tedaviler ve hormon tedavisi de uygulanabilir. 

Bazı erken evre prostat veya böbrek tümörlerinde, kanserin yavaş seyirli olduğu durumlarda aktif izlem tercih edilir. Düzenli PSA ölçümü, görüntüleme ve muayenelerle hastalık takip edilir; ilerleme görülmediği sürece cerrahi ya da agresif tedaviler ertelenebilir.

Ürolojik Onkoloji (Üroonkoloji) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Ürolojik Onkoloji Ne Demek?

Ürolojik onkoloji, böbrek, mesane, prostat, testis ve üreter gibi ürogenital sistemdeki kanserlerin tanı ve tedavisiyle ilgilenen tıp dalıdır.

Ürolojik Kanserler Nelerdir?

Böbrek, mesane, prostat, testis ve üreter kanserleri ürolojik kanserler arasında yer alır.

Testis Kanserine Hangi Bölüm Bakar?

Testis kanseri tanı ve tedavisinde Üroloji bölümü yetkilidir.

Erkeklere Kanser Taraması Nasıl Yapılır?

Erkeklerde kanser taraması genellikle PSA testi, ultrasonografi ve fizik muayene ile yapılır; gerektiğinde ek görüntüleme ve biyopsi yöntemleri kullanılır.