Üretra Darlığı Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi

Üretra darlığı, idrar kanalının çeşitli nedenlerle daralması sonucu idrar akışının zorlaşmasıyla ortaya çıkan bir ürolojik rahatsızlıktır. Erkeklerde daha sık görülen bu durum, enfeksiyon, travma veya cerrahi işlemler sonrası gelişebilir.

Üretra Nedir?

Üretra idrarın vücudunuzdan atılmasını sağlayan bir tüptür. Bu yapı böbrekler, mesane ve üreterlerle birlikte idrar sisteminizin bir parçasıdır. İdrar sistemi, kanınızı temizler ve atıkları idrar yoluyla vücudunuzdan uzaklaştırır.

Üretra Darlığı Nedir?

Üretra prostat bezinden ve penisin alt kısmından geçerek idrarın mesaneden dışarıya taşınmasını sağlar. Üretra darlığı idrarın mesaneden üretraya geçerken daralan bu kanal nedeniyle vücuttan atılamaması durumudur. 

Bu daralma idrarın yavaş akmasına veya mesanenin tam olarak boşaltılamamasına yol açar. Aynı zamanda ağrı, kanama ve idrar yapma korkusu gibi şikayetlere sebep olabilmektedir. Üretra₺ darlığı tedavi edilmesi gereken ciddi bir sorundur.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Üretra Darlığı Neden Olur?

Kadınlardan ziyade erkeklerde görülen üretra darlığı genellikle üretraya uygulanan tıbbi müdahaleler, uzun süreli kateter kullanımı, travmalar ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar gibi nedenlerle görülebilmektedir.

Üretranın daralmasına yol açan başlıca sebepler şunlardır:

• Endoskopi gibi tıbbi işlemler sırasında üretraya yapılan müdahaleler
• Mesanede biriken idrarın dışarı atılabilmesi için üretraya yerleştirilen kateterin uzun süreli ve aşırı kullanımı
• Üretra veya pelvis bölgesinde oluşan travmalar ve yaralanmalar
• Cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
• Prostat ameliyatları sonrası gelişen komplikasyonlar
• Radyasyon tedavisi
• Üretra ya da prostat bölgesinde meydana gelen kanserler

Üretra Darlığı Belirtileri Nelerdir?

Üretra darlığı idrar yolunun daralması sonucu ortaya çıkan ve idrar akışını zorlaştırarak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir ürolojik durumdur. 

Bu hastalık genellikle idrar akışında zayıflama, sık idrara çıkma, idrar yaparken zorluk, tam boşaltamama hissi ve tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları gibi belirtilerle kendini göstermektedir. 

Ayrıca idrarın kesik kesik akması, idrar yaparken ağrı veya zorlanma (dizüri) ve idrarda kan (hematüri) görülebilmektedir. İdrar yapıldıktan sonra mesanenin tamamen boşalmamış gibi hissedilmesi de sık karşılaşılan bir durumdur.

Üretra darlığı belirtileri aşağıda listelenmektedir:

• Zayıf veya kesik kesik idrar akışı
• İdrar yaparken zorlanma veya ağrı
• İdrar sonrası mesanenin tam boşalmamış gibi hissedilmesi
• İdrarda kan
• Sık idrara çıkma
• Artan idrar yolu enfeksiyonları
• İdrarın yön değiştirmesi veya dağılması
• İnkontinans (idrar kaçırma) veya idrarı başlatmada zorluk

Üretra Darlığı Tedavisi Nedir?

Üretra darlığı sorununa dönük bazı tıbbi yaklaşımlar bulunmaktadır. Bu yaklaşımlar en temelde üretra darlığında kapalı ameliyat ve üretra darlığında açık ameliyat (üretroplasti) olarak ayrılır.

Üretra Darlığında Kapalı Ameliyat (Üretrotomi İntern)

Üretrotomi intern (kapalı üretra darlığı ameliyatı) üretra darlığının tedavisinde yaygın olarak tercih edilen bir yöntemdir. Bu tedavi, üretra darlığının bulunduğu bölgedeki tıkanıklığın açılmasını sağlar.

Kapalı üretra darlığı ameliyatı genellikle genel anestezi ya da spinal anestezi altında gerçekleştirilir. İşlemin süresi darlığın uzunluğuna bağlı olarak ortalama 30 dakika kadar sürer. 

Bu operasyonda, ucunda kamera ve ışık bulunan özel bir cihaz olan üretratom kullanılır. Cihaz, idrar yolundan girilerek dar olan bölgeye kadar ilerler. Dar olan noktaya ulaşıldığında, idrar kesesine bir klavuz tel gönderilir. 

Ardından dar alan, soğuk bıçakla kesilerek açılır ve işlemi takip eden dönemde sonda yerleştirilir. Lazer kullanımı, soğuk bıçak yöntemine göre başarıyı önemli ölçüde etkilemez. Ameliyat sonrası ağrı minimal düzeyde olur ve işlem kısa sürdüğü için, özellikle kısa üretra darlıklarında tercih edilen ilk tedavi yöntemidir.

Üretra Darlığında Açık Ameliyat (Üretroplasti)

Açık üretra darlığı ameliyatı üretroplasti olarak bilinir ve farklı tekniklerle yapılabilir. Üretroplasti işlemi, uygulanan yöntemine göre genellikle 2-3 saat sürebilir.

Bu ameliyat sırasında, idrar yolundaki darlık bölgesine bağlı olarak, penis alt yüzü veya testis torbasının hemen alt kısmından yapılan bir kesi ile darlığa ulaşılır. 

Darlık 2 cm'den kısa ise, bu bölge tamamen çıkarılır ve sağlıklı dokular birleştirilerek yeni bir idrar kanalı oluşturulur.

Darlık daha uzun ise, uç uca dikme yöntemi yerine yamalama işlemi yapılır. Bu yamalar için, penis cildi ya da yanak mukozası gibi dokular kullanılabilir. Ameliyat sonrası hastalar genellikle 2-3 hafta süreyle sondalı kalır.

İdrar kanalı tamamen kapalı olan hastalar için ise durum farklıdır. Bu hastalarda, idrar kanalı tek bir ameliyatla tam anlamıyla tedavi edilemeyebilir.

Yeterli doku bulunmayan veya penisin yapısının yamalama işlemi için uygun olmadığı durumlarda, üretra geçici olarak yumurta torbasının alt kısmına açılır. Bu işlemden 6 ay sonra, idrar kanalı penisin ucuna getirilmek üzere ikinci bir ameliyat yapılır. 

Eğer hasta ikinci ameliyatı istemezse, idrar kanalı kalıcı olarak yumurta torbasının alt kısmında bırakılabilir. Bu durumda hastalar, idrarlarını yalnızca oturarak yapabilirler. İdrar kanalı darlıkları için açık ameliyatla iyileşme oranı %90-95 civarındadır.

Üretra Darlığında Dilatasyon İşlemi

Üretra içinde daralmış bölgenin genişletilmesi, metal veya plastik bir sonda yardımıyla yapılan bir işlemdir. 

Bu işlemin ardından hastanın belirli aralıklarla kendi kendine bu uygulamayı yapması beklenir. Eğer hasta bu işlemi düzenli olarak gerçekleştirmezse, daralma genellikle tekrarlar.

İnsan vücudunda sadece karaciğer, cilt ve mukozalar, zarar gördüklerinde orijinal dokularıyla kendilerini yenileyebilme özelliğine sahiptir. Diğer organlar ve dokular ise iyileşme sürecinde skar dokusu adı verilen bir dolgu maddesi üretir. Bu skar dokusu, üretra içinde daralmaya yol açarak, hastanın idrar yapmasını zorlaştırabilir. 

Skar dokusunun oluşumu sonrasında, üretrada genişleme sağlamak için kapalı cerrahi ya da dilatasyon işlemleri yapılabilir ancak kısa süre içinde vücut yeniden skar dokusu oluşturarak daralmayı tekrar eder. 

İdrar yolu daha fazla daralır. Üretroplasti operasyonu, üretrada oluşan skar dokusunun tamamen çıkarılması ve yerine sağlıklı doku eklenmesi gereklidir. Aksi takdirde kalıcı bir iyileşme sağlanamaz.

Kimler Üretra Darlığı Ameliyatı Olmalı?

Üretra darlığı ameliyatı belirli durumlarda önerilen etkili bir tedavi seçeneğidir. Bu tedavi, özellikle aşağıdaki hastalar için uygundur:

• Tekrarlayan üretral darlık yaşayanlar
• Kendi başına veya hastanede buji ile genişletme yapanlar
• İki veya daha fazla kapalı ameliyat geçirmiş ve başarısız olmuş olanlar
• Üretral stent takılmış ve başarısız olmuş olanlar
• Kaza sonucu üretrası kopmuş olanlar
• Prostat kanseri nedeniyle radikal prostatektomi geçirmiş ve tekrarlayan darlığı olanlar
• Daha önce kapalı ameliyat olmuş ancak fayda görmemiş olanlar
• Darlığı sık tekrarlayanlar
• Darlık uzunluğu 2 cm'in üzerinde olanlar

Üretra Darlığı Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Ameliyat açık cerrahi yöntemle genel anestezi veya spinal anestezi altında yapılabilir. İşlem süresi, darlığın yeri ve uzunluğuna bağlı olarak 1 ila 2,5 saat arasında değişmektedir.

Üretra Darlığına Hangi Bölüm Bakar?

Üretra darlığı sorunuyla Üroloji bölümü ilgilenmektedir.

Üretra Darlığı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

Üretra darlığı hakkında sıkça sorulan sorular ve cevapları aşağıda listelenmektedir.

Üretra Darlığı Kendiliğinden İyileşir mi?

Üretra darlığı skar (yara) dokusu nedeniyle oluştuğu için kendiliğinden düzelme göstermez.

Üretra Darlığı Cinsel Yaşamı Nasıl Etkiler?

Üretra darlığı erkeklerde ejakülasyon bozukluğu ve dolayısıyla cinsel işlev bozukluğu ile ilişkilidir. Cerrahi sonrası bu durumlar düzelebilir.

Üretra Darlığı Teşhisi Nasıl Konur?

Daralma şüphesi varsa idrar akım hızı ölçümü yapılır ardından Sistoskopi gibi görüntüleme yöntemleriyle kesin tanı konur.

Üretra Darlığı Tekrar Etmemesi İçin Ne Yapmalı?

Düzenli izlem ve doktor kontrolüne gidilmelidir.

Üretra Darlığı Tedavi Edilmezse Ne Olur?

Tedavi edilmezse idrarın boşalamaması sonucu idrar yolu enfeksiyonlarına, mesane taşı oluşumuna ve nadir olarak böbrek hasarına yol açabilir.

Üretra Darlığı Nasıl Genişletilir?

Genellikle ilk adım olarak dilatasyon (kademeli olarak genişletme) uygulanır. Daha sonra daralma ilerlemişse endoskopik tıraş (üretrotomi) veya açık cerrahi tercih edilir.

Üretra Darlığı Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?

Ameliyat sonrası hastaların bir kısmı aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilir.

Açık Üretra Darlığı Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Açık cerrahide daralmış bölüm çıkarılır veya onarılır.

Üretra Darlığı Böbreklere Zarar Verir mi?

Uzun süreli idrar boşalamaması ya da geri basış durumları böbreklere bası yaparak işlev bozukluğu yaratabilir.