Miyom Nedir? Miyom Belirtileri ve Tedavisi

Miyomlar, rahim kas dokusunda gelişen, genellikle iyi huylu tümörlerdir. Kadınlarda üreme çağında sık görülen miyomlar; büyüklük, sayısı ve yerleşimine göre farklı belirtilere yol açabilir. Miyom tedavisi, miyomun büyüklüğüne, sayısına, kadının yaşı ve çocuk sahibi olma isteğine göre değişiklik gösterir. Erken teşhis ve uzman kontrolü ile miyomlar, kontrol altına alınabilir.

Miyom Nedir?

Uterin fibroid veya leiomyom olarak da adlandırılan miyom, rahim kas tabakasında (miyometrium) gelişen iyi huylu tümörlerdir. Çoğunlukla üreme çağındaki kadınlarda ortaya çıkar ve kanserleşme ihtimali son derece düşüktür. 

Miyomlar tek bir kitle halinde olabileceği gibi, rahim içinde çok sayıda da bulunabilir. Boyutları birkaç milimetreden 15-20 cm’ye kadar değişebilir. Büyüklük ve yerleşim yerine göre farklı şikâyetlere yol açabilirler. Rahimdeki yerleşim yerine göre türleri vardır. Bu türler şunlardır:

• İntramural miyom: Rahim kas tabakasının (miyometrium) içinde gelişen miyomlardır. En sık görülen miyom türüdür.
• Submüköz miyom: Rahmin iç tabakasına (endometrium) doğru büyüyen miyomlardır. En az görülen fakat en çok belirti veren türdür.
• Subseröz miyom: Rahmin dış yüzeyine (serozaya) doğru büyüyen miyomlardır. Çok büyüdüğünde dışarıdan fark edilebilecek kitle görüntüsü oluşturabilir.
• Pedinküllü miyom (saplı miyom): Subseröz veya submüköz miyomların ince bir sapla rahme tutunduğu türdür. Kan akışının bozulması durumunda acil cerrahi gerekebilir.
• Servikal miyom: Rahim ağzında (serviks) gelişen miyomlardır. Nadir görülür ve cerrahi müdahalesi diğer miyomlara göre daha zordur.

Çoğu miyom herhangi bir belirti vermez ve rutin jinekolojik muayene sırasında fark edilir. Bu sebeple check-up ihmal edilmemelidir. 

Miyom Neden Olur?

Miyomların kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, oluşumunda hormonal, genetik ve çevresel faktörlerin önemli rol oynadığı düşünülmektedir. Bu faktörler şunlardır:

• Östrojen ve progesteron hormonları, rahim kas tabakasındaki hücrelerin büyümesini uyandırır. Bu nedenle miyomlar, özellikle üreme çağındaki kadınlarda sık görülür. Menopoz sonrası östrojen seviyeleri düştüğü için miyomlar genellikle küçülür ya da tamamen kaybolur.
• Ailesinde miyom öyküsü bulunan kadınlarda miyom gelişme riski daha yüksektir.
• Obezite, östrojen düzeylerini artırarak miyom riskini yükseltir.
• Kırmızı etin fazla, sebze ve meyvenin az tüketilmesi miyom oluşumunu tetikleyebilir.
• Stres, hormon dengesini bozarak miyomların büyümesini sağlayabilir.
• Miyomlar en sık 30-40’lı yaşlarda görülür. Bu sebeple yaş faktörü de oldukça önemlidir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Miyom Belirtileri Nelerdir?

Miyomlar, büyüklüklerine, sayısına ve rahimdeki yerleşim yerine bağlı olarak farklı belirtilere yol açabilir. Bazı kadınlarda hiçbir belirti vermezken, bazı kadınlarda ciddi şikâyetlere neden olabilir. En sık karşılaşılan belirtiler arasında aşırı adet kanamaları, kansızlık, kasık ve bel ağrısı, karında şişlik, sık idrara çıkma ve kısırlık yer alır. Başlıca belirtileri şunlardır:

• Uzun süren ve aşırı miktarda adet kanamaları (menoraji)
• Adetler arasında düzensiz ara kanamalar
• Pıhtılı adet görme
• Aşırı kan kaybına bağlı kansızlık (anemi), halsizlik ve yorgunluk
• Kasık, bel ve karın bölgesinde sürekli veya dönemsel ağrı
• Büyük miyomlarda karında şişlik ve dolgunluk hissi
• Hamile kalamama
• Tekrarlayan düşükler
• Mesaneye baskı sonucu sık idrara çıkma
• İdrarı tam boşaltamama hissi
• Bağırsaklara baskı sonucu kabızlık veya şişkinlik
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
• Karında elle hissedilebilen kitle

Rahimde Miyom Patlaması Belirtileri

Rahimde miyom patlaması, kadınlarda nadiren görülen ama ciddi risk taşıyan sorundur. Bu patlama aniden gelişen yoğun karın ağrısı, aşırı vajinal kanama, halsizlik veya bayılma gibi bulgularla kendini gösterebilir. 

Miyomun patlaması; genellikle miyomun hızlı büyümesi, beslenmesinin bozulması ya da travmalar sonucunda meydana gelebilir. Bu süreçte yaşanan iç veya dış kanama, kısa sürede ciddi bir soruna neden olabilir. 

Miyom patlamasından şüphelenildiğinde derhal hastaneye başvurulması gerekir. Tedavi genellikle acil cerrahi müdahale gerektirir.

Miyom Nasıl Teşhis Edilir?

Miyomlar çoğu zaman belirti vermeden ilerlediği için genellikle tesadüfen fark edilir. Doğru tanı ve tedavi için bir dizi yöntem kullanılır. Bunların ilki jinekolojik muayenedir. Doktor, elle yaptığı muayenede rahimde büyüme veya düzensizlik hissedebilir. Büyük miyomlar, özellikle karın bölgesinde ele gelen kitle şeklinde fark edilebilir.

Teşhiste en sık kullanılan yöntem ultrasonografidir. Bu yöntem ile miyomların yeri ve boyutu öğrenilir. Ultrasonun yeterli olmadığı durumlarda MR tercih edilir. MR, miyomların boyutunu, sayısını, yerleşimini ve çevre dokularla ilişkisini net bir şekilde gösterir. Özellikle cerrahi planlama yapılacak hastalarda yol göstericidir.

Histeroskopi ise ince bir kamera sistemi ile rahim içinin görüntülenmesini sağlar. Submüköz miyomların (rahim iç tabakasına doğru büyüyen miyomlar) tanısında ve tedavisinde kullanılır. Bu aşamada gerek duyulması durumunda biyopsi alınabilir. 

Miyom Tedavisi Nasıl Yapılır?

Miyom tedavisi; miyomun boyutu, sayısı, bulunduğu yer, hastanın yaşı, şikâyetleri ve çocuk sahibi olma isteği göz önünde bulundurularak kişiye özel planlanır. Bazı miyomlar ciddi bir belirti vermediği için ilaç tedavisi yeterli olabiliyorken, bazıları risk oluşturduğu için cerrahi müdahale gerekebilir. 

Ameliyatsız miyom tedavisi seçenekleri, ilaç tedavisi ve girişimsel yöntemlerdir. İlaç tedavisi, miyomları tamamen ortadan kaldırmasa da kanamaları kontrol altına almak ve miyomların büyümesini yavaşlatmak için kullanılabilir. Hormonal tedaviler sayesinde miyomların boyutu geçici olarak küçültülebilir. 

Girişimsel bir yöntem olan rahim arter embolizasyonunda ise kasık damarından girilerek miyomu besleyen damarlar kapatılır. Böylece miyomlar zamanla küçülür ve şikâyetler azalır. Minimal invaziv bir teknik olduğundan hastalar kısa sürede günlük yaşamlarına dönebilir.

Miyom tedavisinde uygulanan diğer yöntemler şunlardır:

Miyomektomi (Miyomun Alınması)

Doğurganlığını korumak isteyen kadınlarda tercih edilen yöntemdir. Bu işlemle yalnızca miyomlar çıkarılırken rahim korunur. Böylece hasta ilerleyen dönemde anne olma şansını kaybetmez. Ancak rahim tamamen alınmadığı için ilerleyen yıllarda yeni miyomların oluşma ihtimali vardır.

Histerektomi (Rahmin Alınması)

Çocuk sahibi olma planı bulunmayan ve özellikle 40 yaş üzerindeki kadınlarda uygulanabilen bir yöntemdir. Rahmin tamamen alınmasıyla miyomların tekrarlama riski ortadan kalkar. Çok sayıda miyomun bulunduğu veya miyomların aşırı büyük boyutlara ulaştığı durumlarda tercih edilir.

Histeroskopi

Rahim boşluğuna doğru büyüyen ve özellikle kanama sorunlarına yol açan küçük miyomlarda kullanılan minimal invaziv bir yöntemdir. Vajinal yoldan özel bir optik sistem ile girilerek miyomlar çıkarılır. Küçük kesi ile yapıldığı için iyileşme süresi hızlıdır.

Laparoskopi ve Robotik Cerrahi

Karında açılan küçük kesiler aracılığıyla yapılan operasyonlardır. Genellikle 4-5 cm’den büyük miyomlarda uygulanır. Laparoskopi, kamera ve ince cerrahi aletlerle gerçekleştirilirken; robotik cerrahi daha hassas hareket imkânı sağlar. Bu yöntemler, hastada daha az ağrı, kısa hastanede kalış süresi ve hızlı toparlanma avantajı sunar.

Açık Cerrahi (Laparotomi)

Çok büyük miyomlarda veya kapalı yöntemlerle çıkarılamayacak kadar fazla sayıda miyom mevcutsa uygulanır. Karında geniş bir kesi açılarak miyomlara ulaşılır. İyileşme süresi diğer yöntemlere göre daha uzundur, ancak bazı vakalarda tek seçenek olabilir.

Miyom Hakkında Sık Sorulan Sorular

Miyom Patlarsa Ne Olur?

Miyomların patlaması çok nadir görülür, ancak gerçekleşirse şiddetli karın ağrısı ve acil cerrahi gerektiren iç kanamaya yol açabilir.

Miyom Kendi Kendine Geçer mi?

Miyomlar genellikle kendi kendine kaybolmaz, ancak menopoz sonrası küçülebilir.

Miyom Ağrısı Nereye Vurur?

Miyom ağrısı genellikle kasık, bel, kalça ve bazen bacaklara doğru yayılabilir.

Miyom Göbek Yapar mı?

Büyük miyomlar karında şişlik ve göbek bölgesinde çıkıntı oluşturabilir.

Miyom Varsa Hamile Kalınır mı?

Miyomlar bazen hamileliği engelleyebilir, fakat çoğu kadın miyom olmasına rağmen hamile kalabilir.

Miyom Kaç Cm Olursa Ameliyat Gerekir?

Genellikle 5 cm’den büyük, hızlı büyüyen veya belirti yapan miyomlarda cerrahi düşünülebilir.

Miyom Cinsel İsteksizlik Yapar mı?

Miyomlar cinsel ilişki sırasında ağrıya yol açarak dolaylı olarak cinsel isteksizliğe neden olabilir.

Miyom Adet Olmayı Engeller mi?

Miyom adet olmayı engellemez, ancak kanamaların şiddetini ve süresini etkileyebilir.

Miyom Alınmazsa Ne Olur?

Tedavi edilmeyen miyomlar büyüyebilir, kanamalara ve kansızlığa neden olabilir.

Ameliyatsız Miyom Tedavisi Var mı?

Evet, ilaç tedavileri ve girişimsel radyolojik yöntemlerle miyomlar ameliyatsız olarak da tedavi edilebilir.