ONLİNE İŞLEMLER
Medipol Pendik Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Bölümü’nden Uzm.Dr. BengiSu Ay, “Hindistan’da COVİD-19 salgınıyla birlikte ilerleyen, 200 can aldıktan sonra Mısır ve Irak’a da sıçrayan kara mantar hastalığı burun, göz ve beyni etkiliyor. Hastalığa yol açan zehirli madde, toprak, küflü ekmek, çürümüş sebze ve meyvelerle bulaşıyor.” dedi.
Medipol Pendik Üniversite Hastanesi Enfeksiyon Bölümü’nden Uzm. Dr. BengiSu Ay, Hindistan’da son iki hafta içinde 10 binden fazla kişide görülen kara mantar hastalığı hakkında bilgi verdi. Mukomirkoz olarak bilinen kara mantarın toprak, bitki, dışkı, küflenmiş ekmek, çürüyen sebze ve meyvelerde bulunan mukor küfüne yol açan mantarla temas sonucu meydana geldiğini söyleyen
Uzm. Dr. BengiSu Ay, yaptığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
İlk olarak Hindistan'da görülen ve 200 kişinin ölümüne neden olan kara mantar hastalığı Mısır ve Irak’ta da rapor edildi. En fazla burun, göz ve beyni enfekte eden bu hastalık, insandan insana bulaşmamakla birlikte, zayıf bağışıklık sistemi olanlara saldırarak ciddi enfeksiyonlara hatta ölümlere sebep olabilir. Bazı hastalar ise ancak tek gözleri alınırsa iyileşebiliyor.
Özellikle kanser, diyabet ve organ nakli hastalarının bu enfeksiyondan daha ağır etkileniyor. Mukormikoz bağışıklığı güçlü olan kişilerde ciddi enfeksiyonlara yol açmaz. Kanser, diyabet, organ nakli, steroid tedavisi ve bunun gibi bağışıklığı zayıflatan ya da bağışıklığı zayıflatan ilaç kullanan hastalıklar açısından ciddi risk barındırır.
Hindistan'da yaklaşık 10 bin kişinin enfekte olduğu ve hastalığın yayılabileceğini söyleyen Uzm. Dr. BengiSu Ay, “Kara mantar enfeksiyonu insandan insana bulaşmadığını vurgulayan Ay, “En fazla burun, göz ve beyni enfekte eden bu hastalık en çok toprakta, çürümüş meyve ve sebzelerde ve küflenmiş ekmekte bulunuyor. Daha çok solunum yolu ya da cilt bütünlüğünün bozulduğu durumlarda deriden ya da mukoza dediğimiz göz, ağız içi, makat ve genital bölgeye temasla bulaşır. Bulaştığı bölgeye göre bulgu veriyor. Genelde en fazla burun-beyin mukormikozu görülür. Daha sonra deri ve akciğer tutulumu bunu izler. Yaygın tutulum ve sindirim sistemi tutulumu nadirdir. Kan kanseri hastalarında ise en çok akciğeri tutuyor” ifadelerini kullandı.
Siyah mantar enfeksiyonunun belirtilerini sıralayan Ay, “Burun beyin tutulumunda damakta morartılı yaralar, yüzde ve göz çevresinde hastalık ilerlerse koyulaşan kızarıklık, baş ağrısı, ateş görülür. Akciğer tutulumunda ateş öksürük solunum zorluğu, ilerlerse kanlı balgam olur. Deri tutulumunda ciltte kızarıklık akıntılı yara morarma ve kangren olur. Sindirim sistemi tutulduğunda bulantı kusma ishal, ateş, karın ağrısı olur” bilgisini verdi.
Sınıra dayana kara mantar kabusuna karşı alınacak en önemli önlemin gıda hijyeninden geçtiğini söyleyen Uzm. Dr. Bengi Su Ay, “Buzdolabında muhafaza ettiğiniz sebze ve meyvelerin temizliğinden ve tazeliğinden emin olun. Küflenmiş ekmeğin kötü kısmını çıkarıp tüketmeyin. Mantar bulaştığı gıdanın sadece görünen kısmında değildir. Meyveler ve sebzeleri sirkeli suyla iyice yıkayın. Bunun dışında buzdolabının ve ekmek tahtası gibi yemek hazırlama gereçlerinin de temizliğinden emin olmalısınız. Yemek hazırlarken, yerken ve yemek sonrası el hijyenine dikkat etmek alınacak önlemler arasındadır” dedi.
Doğada yaygın olarak bulunan 400 bin tür tanımlanmış mantar içinde yaklaşık 150’sinin insanlarda enfeksiyon oluşturabileceğini bildiren Ay, sözlerini şöyle tamamladı;
Kara mantar hastalığına yol açan mantar mukormikozu başta ABD, Hindistan, Panama, İsrail, Güneydoğu Asya ve Orta Doğu gibi coğrafi bölgelerde sıkça görülüyor. Hastalığa yol açan mantarların ekolojik olarak yaygın olduğu söylenebilir. Hastalık en son Irak’a sıçradı. Ülkemizde de geçmiş yıllarda görülmüştü. Bu sebeple hepimiz riskin farkında olmalı ve önlem almalıyız. Hastalığın tanısı konduğunda mantar tedavisine spesifik ilaçlar verilir. Tedavi uzun sürebilir. Asıl tedavi altta yatan hastalığa yöneliktir. Gerekli durumlarda cerrahi işlem yapılabilir.