ONLİNE İŞLEMLER
Dünyada yılda yaklaşık 6 milyon kişinin inme nedeniyle hayatını kaybettiğini belirten Doç. Dr. Sena Tolu, “İnme, yetişkinlerde kalp damar hastalıkları ve kanserden sonra üçüncü sıklıkta gelen ölüm nedenidir. Sigara, sedanter yaşam, obezite ve sağlıksız beslenmenin yanında kontrolsüz hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, yüksek kolesterol düzeyi ve COVID-19 enfeksiyonu inmeye sebebiyet verebilecek risk faktörleridir. İnmeden korunmanın esası tüm risk faktörlerinin giderilmesidir” dedi.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Bölümünden Doç. Dr. Sena Tolu, her yıl dünya genelinde yaklaşık 17 milyon kişinin inme geçirdiğini belirterek önemli açıklamalarda bulundu. Doç. Dr. Tolu, felcin yani inmenin beyine giden kan akımının azalması ya da kesintiye uğraması ile beyin dokusunun oksijen ve besin alamaması sonucunda meydana geldiğini ifade ederek “Normal bir yetişkinin beyin fonksiyonlarını sürdürebilmesi için dakikada 75-100 mg glikoz ve 500-600 ml oksijene ihtiyacı vardır. Bu nedenle beyin kan dolaşımındaki duraksamanın 2 dakika sürmesi beynin tüm aktivitelerini durdurur, 5 dakika sonra geri dönüşsüz değişiklikler meydana gelir. Bu nedenle kanın ulaşamadığı beyin hücreleri dakikalar içinde ölmeye başlar ve beynin etkilenen bölgesinin fonksiyonlarına göre kişide geçici ya da kalıcı kayıplar gelişir” diye konuştu.
İnmenin, yetişkinlerde kardiyovasküler hastalıklar ve kanserden sonra üçüncü sıklıkta gelen ölüm nedeni olduğuna dikkati çeken Doç. Dr. Tolu, şöyle devam etti: Dünyada bir yılda 17 milyon kişi inme geçirmekte, 6 milyon kişi ise inme nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde de inme toplam ölümler içinde yüzde 15 sıklığı ile iskemik kalp hastalığından sonra ikinci sırada; sakatlığa neden olan ilk on hastalık içerisinde ise yüzde 6 ile üçüncü sırada yer alır. Türkiye’de yılda 80 bin ila 100 bin akut inme vakası ile karşılaşılabileceği düşünülüyor. Sigara, sedanter yaşam, obezite ve sağlıksız beslenmenin yanında kontrolsüz hipertansiyon, kalp hastalıkları, diyabet, yüksek kolesterol düzeyi ve COVID-19 enfeksiyonu inmeye sebebiyet verebilecek risk faktörleridir. Bu faktörlerin önüne geçilmesi inme insidansının azalmasını sağlamaktadır. Hastaların yüzde 70’i 65 yaşın üstündedir ve erkeklerde kadınlara göre daha sık görülür.
Doç. Dr. Tolu, tedavi edilebilir bir hastalık olan inmede acil müdahalenin önemine işaret ederek, şu değerlendirmede bulundu: İnme sonrasında hastaların yüzde 50 ila 70’i fonksiyonel olarak bağımsızlık kazanırken, yüzde 15 ila 30’u kalıcı sekel ile yaşamakta, yüzde 20’si ise bakıma muhtaç hale gelmektedir. İnmenin sık görülen belirtileri vücudun bir yarısında yüz, kol veya bacakta oluşan uyuşukluk, kuvvetsizlik, konuşma ve/veya anlama sorunu, denge bozukluğu, yürüyememe, görme sorunu, baş dönmesi, bulantı, kusma, şiddetli baş ağrısı ve ani bilinç kaybıdır. Bu belirtiler kısa süreli olsa bile hasta en uygun şekilde ve kısa zamanda bir sağlık birimine başvurmalı, nöroloji hekimi tarafından değerlendirilmelidir. İnme tedavisinde en önemli faktör tedaviye en kısa sürede ulaşabilmektir. Kaybedilen her dakika beyindeki milyonlarca hücrenin ölümü demektir. Erken müdahale ile durumu stabil hale gelen her hastaya en kısa sürede rehabilitasyon programı planlanmalıdır. İnmede rehabilitasyonu programlarının hedefi fonksiyonel bağımsızlığı en yüksek seviyeye taşımak, özürlülük durumunu minimale indirmek; ev, aile ve toplum yaşamına başarılı bir geri dönüş sağlamak; yaşanabilir, anlamlı ve tatmin edici bir hayatı yeniden inşa etmektir. Gelişen teknoloji ile birlikte robotlarda rehabilitasyon programları içerisinde yer almaya başladı. Robotik sistemler, inme sonrası dönemde hastanın motivasyonunu da arttırarak hareketleri bol tekrarlı, yoğun ve güvenli bir şekilde yapma imkânı sundu.
İnmeden korunmak için özellikle daha önce inme geçirmemiş ancak risk faktörlerini taşıyan kişilerde tansiyon, kan şekeri ve yağlar kontrol altında tutulmalı, sigara ve alkolden uzak durulmalı, düzenli egzersiz yapmaya dikkat edilmelidir. Sonuç olarak; inmeden korunmanın esası tüm risk faktörlerinin giderilmesi oluşturur.