
Tükürük bezi kanseri, ağız ve boğaz çevresinde yer alan tükürük bezlerinde gelişen nadir fakat ciddi bir kanser türüdür. Erken evrede genellikle belirti vermeyen bu hastalık ilerledikçe ağızda şişlik, yüz felci, çiğneme ve yutkunma güçlüğü gibi semptomlara yol açabilir. Tanı sürecinde fizik muayene, görüntüleme yöntemleri ve biyopsi kullanılırken, tedavi ise tümörün türü, boyutu ve yayılımına göre cerrahi, radyoterapi ve kemoterapi yöntemlerini içerebilir.
Tükürük Bezi Kanseri Nedir?
Tükürük bezi kanseri, tükürük bezlerinde anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalması sonucu gelişen ve nadir görülen bir kanser çeşididir. Bu bezler, ağız ve boğaz çevresinde yer alır ve sindirim sistemine destek sağlar.
Tükürük bezi kanseri, baş ve boyun bölgesindeki büyük ve küçük tükürük bezlerini etkileyebilmektedir. Kanser, erken teşhis edilmediğinde çevredeki dokulara ve lenf bezlerine sıçrama riski taşımaktadır. Belirtileri arasında çene altında, ağız içinde veya kulak çevresinde fark edilen sert bir kitle yer alır. Kanserin ilerlemesi durumunda yüz sinirlerinde zayıflama, ağrı ve yutkunma güçlüğü gibi belirtiler görülebilir.
Tükürük bezi kanseri, ağız ve sindirim sağlığı için kritik olan tükürük bezlerinde oluşan malign (kötü huylu) tümörlerden kaynaklanan bir hastalıktır. Tükürük bezleri, ağızda tükürük salgılayarak sindirimi kolaylaştırır ve ağız sağlığını korur.
Vücutta üç ana tükürük bezi bulunur: parotis bezi (kulak önünde), submandibular bez (çene altında) ve sublingual bez (dil altında). Bunlara ek olarak, ağız ve boğaz bölgesinde çok sayıda küçük tükürük bezi de yer alır. Tükürük bezi kanseri genellikle parotis bezinde ortaya çıksa da diğer bezlerde de gelişebilir.
Çoğu tükürük bezi tümörü iyi huyludur, ancak bazıları hızlı büyüyerek çevre dokulara zarar verebilir. Erken teşhis edilmediğinde, kanser lenf nodlarına veya diğer organlara yayılabilir.
Tükürük bezi kanserinin gelişiminde yaratıcılık ve uzun süreli radyasyon maruziyeti önemli risk faktörleridir. Özellikle radyasyon tedavisi görmüş kişilerde, tükürük bezlerinde hücresel mutasyonlar kansere yol açabilir.
Bunun yanı sıra, bazı kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak da tükürük bezi hücrelerinde anormal büyümeyi tetikleyebilir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırmak için kritik öneme sahiptir.
Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun
Tükürük Bezi Kanseri Neden Olur?
Tükürük bezi kanseri kesin nedeni henüz tam olarak bilinmemektedir. Bununla birlikte, tükürük bezi tümörü olan herkesin bu risk faktörlerine sahip olmadığı unutulmamalıdır.
Tükürük bezi tümörleri, tükürük bezi hücrelerinde DNA'da meydana gelen değişiklikler sonucu oluşur. Hücrenin DNA'sı, hücrenin işlevlerini düzenleyen talimatları içerir. Normal hücrelerde DNA, hücrelerin belirli bir hızda büyümesini ve çoğalmasını sağlar. Ayrıca hücrelerin belirli bir zamanda ölmesini de kontrol eder. Ancak tümör hücrelerinde DNA'daki değişiklikler farklı talimatlar verir. Bu değişiklikler, tümör hücrelerinin hızlı bir şekilde çoğalmasına neden olur.
Tümör hücreleri, sağlıklı hücrelerin öleceği durumlarda yaşamaya devam edebilir. Bu durum, hücre sayısında aşırı artışa yol açar. Bazı durumlarda, DNA'daki değişiklikler hücreleri kanserli hücrelere dönüştürebilir. Kanser hücreleri, sağlıklı dokulara zarar verebilir ve onları tahrip edebilir. Zamanla, kanser hücreleri vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Bu yayılım, metastaz olarak adlandırılır.
Tükürük Bezi Kanseri Belirtileri Nelerdir?
Tükürük bezi kanserinin belirtileri, tümörün büyüdüğü bölgeye göre değişiklik gösterebilir. İyi huylu tükürük bezi tümörleri veya diğer sağlık sorunları, bu kanserle benzer belirtilere neden olabilir. Tükürük bezi kanserinin en yaygın belirtisi, çene, yanak, ağız veya boyun bölgesinde ağrısız bir yumrudur. Tükürük bezi kanseri belirtileri aşağıda listelenmektedir:
- Ağız, kulak, çene, boğaz veya boyunda geçmeyen ağrı.
- Ağzı tam açmada zorluk (trismus).
- Yüzün bir kısmında his kaybı veya uyuşma.
- Yüz kaslarında zayıflık veya bir tarafta sarkma.
- Yüzde kas seğirmesi.
- Yutmada güçlük ve salya akması.
- Bir gözde sulanma.
- Bir gözü kapatmada zorluk.
- Salyada kan görülmesi.
- Seste değişiklik.
- Burun tıkanıklığı.
- Çene, yanak, ağız veya boyundaki yumru üzerindeki deride değişiklik.
Tükürük Bezi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?
Tükürük bezi kanseri tanısı, sağlık uzmanı tarafından fiziksel muayene ve tıbbi geçmiş incelemesiyle başlar. Doktor, tükürük bezlerinde yumru varlığını kontrol eder ve yüz sinirlerinin uyarılmaya tepkisini değerlendirir.
Ayrıca hastanın belirtileri ve geçmiş kanser tanıları hakkında sorular sorar. Tümör veya kanser hücrelerinin varlığını doğrulamak için ek testler yapılabilir. Tükürük bezi kanseri teşhisinde kullanılan testler aşağıda listelenmektedir:
- BT (Bilgisayarlı Tomografi) Taraması
- MR (Manyetik Rezonans) Görüntüleme
- PET (Pozitron Emisyon Tomografisi) Taraması
- Biyopsi
Tükürük Bezi Kanseri Evreleri Nelerdir?
Tükürük bezi kanseri tanısı konulduğunda, kanserin evresi belirlenir. Evreleme sürecinde, tümörün büyüklüğü, konumu, lenf nodlarına yayılım durumu ve metastaz varlığı dikkate alınır. Küçük tükürük bezlerinde gelişen kanserlerde evreleme farklı bir yaklaşım gerektirebilir.
Tükürük bezi kanseri evrelemesi, T (Tümör), N (Lenf nodları) ve M (Metastaz) kategorileriyle ifade edilir. Her bir kategori ayrı ayrı değerlendirilir ve evreleme bu analizlere göre tamamlanır. T evresi tümörün boyutunu ve yayılımını, N evresi lenf nodlarına yayılımı, M evresi ise uzak organlara metastazı gösterir. Doktorunuz, test sonuçlarına dayanarak kanserin evresini size açıklayabilir. Tükürük bezi kanseri evreleri aşağıda listelenmektedir:
- T (Tümör)
- N (Lenf nodları)
- M (Metastaz)
Tükürük Bezi Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?
Tükürük bezi kanseri tedavisi, kanserin evresine bağlı olarak planlanır. Tedavi seçenekleri arasında cerrahi müdahale, radyasyon terapisi ve kemoterapi bulunur. Kötü huylu tümörlerde genellikle ilk tercih cerrahidir.
Cerrahi işlemde tümör çıkarılır ve eğer lenf nodlarına yayılım varsa bu nodlar da alınabilir. Ameliyat sonrası kalan kanser hücrelerini yok etmek için radyasyon tedavisi uygulanabilir. Bu yaklaşım, kanserin tekrarlanma riskini önemli ölçüde azaltır.
Tükürük Bezi Kanserinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Tükürük bezi kanserini tamamen önlemenin kesin bir yolu bulunmamaktadır. Ancak bazı önlemler, bu hastalığın riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Tükürük bezi kanserinden korunma yöntemleri aşağıda listelenmektedir:
- Sigarayı bırakmak
- Alkol tüketimini sınırlamak
- Silika tozu, nikel alaşım tozu veya radyoaktif maddeler gibi toksik maddelere maruziyeti önlemek veya azaltmak
- HIV, insan papilloma virüsü (HPV) ve Epstein-Barr virüsü gibi enfeksiyonlara karşı korunmak
Tükürük Bezlerine Hangi Bölüm Bakar?
Tükürük bezi kanserine genellikle Kulak Burun Boğaz (KBB) bölümü bakar. KBB uzmanları, tükürük bezlerinin anatomisi ve hastalıkları konusunda uzmanlaşmıştır ve bu tür kanserlerin teşhis ve tedavisinde öncelikli rol oynar. Gerektiğinde, Onkoloji (kanser tedavisi) veya baş-boyun cerrahisi uzmanlarıyla iş birliği yapılabilir.
Tükürük Bezi Kanseri Hakkında Sık Sorulan Sorular
Tükürük bezi kanseri hakkında sıklıkla sorulan sorular ve cevapları aşağıda listelenmektedir.
Tükürük Bezi Ağrısı Nereye Vurur?
Tükürük bezi ağrısı genelde çene altı, kulak ve boyun bölgelerine yayılır; enfeksiyon veya tıkanıklık durumlarında bu ağrı bazen başın yan taraflarına veya boğaza da yansıyabilir.
Tükürük Bezi Kanseri Kan Tahlilinde Çıkar mı?
Tükürük bezi kanserine özgü bir kan testi yoktur.
Tükürük Bezi Tümörü Nasıl Geçer?
Tükürük bezi tümörlerinin (hem iyi huylu hem kötü huylu) temel tedavisi cerrahidir; tanı ve tedavi genellikle cerrahi müdahale ile sağlanır.
Tükürük Bezi Ameliyatı Riskli mi?
Tükürük bezi ameliyatı sırasında yüz sinirine yakın yapılan girişimler olası sinir hasarı riskini taşır.
Tükürük Bezi Elle Hissedilir mi?
Tükürük bezleri, özellikle parotis ve submandibular bezler, boyun ve çene altından elle muayene ile hissedilebilir.
Tükürük Bezi Muayenesi Nasıl Yapılır?
Tükürük bezi muayenesi; hekim tarafından baş ve boyun bölgesine palpasyon, ağız içi ışıkla muayene, gerekirse ultrason, X-ray veya daha ileri görüntüleme yöntemleriyle gerçekleştirilir.
Tükürük Bezi Tümörü Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Cerrahi süre tümörün yerleşimi ve kapsamına bağlı olarak değişir.
Tükürük Bezi Alındıktan Sonra Ne Olur?
Tümörün boyutuna göre bazen tükürük bezi tamamen alınabilir. Bu durumda yüz sinirine yakınlığı nedeniyle sinir zedelenmesi olabilir ve bu durum geçici kas güçsüzlüğü veya uzun dönemde sinir onarımı gerektirebilir.
Tükürük Bezi Biyopsisi Tehlikeli midir?
İğne biyopsisi (fine-needle aspiration veya core needle biopsy) sıradan bir işlem olup, çok nadiren kanama ve enfeksiyon gibi komplikasyonlar görülebilir.
Tükürük Bezi Tümörleri Tekrarlar mı?
Tükürük bezi tümörleri, özellikle malign (kötü huylu) olanlar, cerrahi sonrasında lokal tekrarlama gösterebilir.
Tükürük Bezi Kanseri Kimlerde Görülür?
Tükürük bezi kanseri, yaşla birlikte artan bir risk taşır. Özellikle 50-60 yaş ve üzerindeki bireylerde daha sık görülür ve radyasyona maruziyet, sigara kullanımı, viral enfeksiyonlar ve belirli işyeri maddeleri de risk faktörlerindendir.
Tükürük Bezi Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Tükürük bezi tümörü ameliyatı, kulak önü ve boyun hattı boyunca uzanan bir kesiden gerçekleştirilir.
Tükürük Bezi Ameliyatı Kaç Günde İyileşir?
Kesinin iyileşmesi genellikle 1-2 hafta içinde olur; hastalar çoğunlukla 1 hafta içinde taburcu olur.
Giriş Tarihi: 03.02.2023
Güncellenme Tarihi: 01.09.2025
Oluşturan: Medipol Sağlık Grubu Web Yayın Kurulu
Web sitemizde yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Şikayetinizle ilgili değerlendirme, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.