Safra Kesesi Kanseri Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Safra kesesi kanseri, sindirim sisteminin önemli bir parçası olan safra kesesinde gelişen nadir bir kanser türüdür. Erken evrelerde genellikle belirgin bir şikâyete neden olmadığı için sinsi ilerler ve çoğu zaman ileri aşamalarda teşhis edilir. Erken tanı tedavi seçeneklerinin etkinliğini artırırken; cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi gibi yöntemler hastalığın kontrol altına alınmasında kullanılmaktadır. 

Safra Kesesi Kanseri Nedir?

Safra kesesi kanseri, karaciğerin hemen altında bulunan safra kesesinde ortaya çıkan kötü huylu tümördür. Karaciğer tarafından üretilen ve yağların sindiriminde görev alan bir sıvı olan safra, safra kesesi tarafından depolanır. Normal şartlarda depolanan bu sıvı, gerektiğinde ince bağırsağa da salgılanır. Ancak safra kesesi hücrelerinin kontrolsüz çoğalmasıyla başlayan kanser süreci, zamanla bu organın yapısını ve işlevini bozar.

Safra kesesi kanseri nadir görülmesine rağmen oldukça agresif seyreden bir hastalıktır. Bunun en önemli nedeni, hastalığın erken evrede genellikle belirti vermemesi ve başka sindirim sistemi hastalıklarıyla karıştırılabilecek şikâyetlerle ortaya çıkmasıdır. Çoğu vakada tanı, ileri evrelere ulaşıldığında konur. Bu durum, tedavi şansını azaltan en önemli faktörlerden biridir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Safra Kesesi Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Safra kesesi kanseri, çoğu zaman erken evrede belirti vermese de belirtiler, safra taşları veya safra kesesi iltihabı gibi daha sık görülen rahatsızlıklarla benzerlik gösterdiğinden kolayca gözden kaçabilir. Ancak hastalık ilerledikçe farklı ve daha belirgin şikâyetler ortaya çıkar. Bu belirtiler şunlardır:

• Karnın üst kısmında ağrı
• Ciltte ve gözlerde sarılık
• İştahsızlık ve kilo kaybı
• Bulantı ve kusma
• Karında şişlik ve hassasiyet
• Yorgunluk ve halsizlik
• Yüksek ateş ve tekrarlayan enfeksiyonlar
• Sindirim problemleri

Safra Kesesi Kanseri Evreleri Nelerdir?

Safra kesesi evreleri, hastalığın hangi aşamada olduğunu, çevre dokulara ve organlara ne kadar yayıldığını ve hangi tedavi yöntemlerinin uygulanabileceğini belirlemek açısından oldukça önemlidir. Evreler 0’dan 4B’ye kadar ilerler ve her aşama kanserin yayılım derecesini gösterir. Bu evreler şunlardır:

Evre 0 (Karsinoma in situ)

Kanser hücreleri sadece safra kesesinin iç yüzeyinde, epitel tabakasında bulunur. Derin dokulara geçiş henüz olmamıştır. Bu, en erken evre olarak kabul edilir ve erken teşhis edildiğinde cerrahiyle tamamen tedavi edilebilir.

Evre I

Tümör, epitel tabakasının altındaki dokulara veya kas tabakasına ilerlemiştir. Henüz dış tabakalara ya da çevre dokulara yayılım yoktur. Bu evrede yapılan cerrahi müdahaleler genellikle başarılı sonuç verir.

Evre II

• Evre IIA: Tümör kas tabakasını aşarak safra kesesini çevreleyen karın zarı altındaki bağ dokusuna ulaşmıştır.
• Evre IIB: Tümör yine kas tabakasını geçmiştir ancak bu kez karaciğere komşu bağ dokusuna uzanmıştır. Karaciğerin içine yayılım yoktur.

Evre III

• Evre IIIA: Kanser doğrudan karaciğere veya yakınındaki organlara (mide, onikiparmak bağırsağı, kalın bağırsak, pankreas veya karaciğer dışındaki safra yolları) yayılmıştır. Bu evrede lenf düğümü tutulumu yoktur.
• Evre IIIB: Kanser, karaciğere kan taşıyan ana damarlar olan portal ven veya hepatik arteri etkilemiştir. Ayrıca üçten az sayıda lenf düğümünde metastaz saptanabilir.

Evre IV

• Evre IVA: Tümör, karaciğerin ana damarlarını tutmuş ya da karaciğer dışındaki iki veya daha fazla organa yayılmıştır. Üçten az lenf düğümünde metastaz olabilir, ancak uzak organ metastazı yoktur.
• Evre IVB: Bu en ileri safhadır. Dört veya daha fazla lenf düğümünde tutulum olması ya da uzak organlarda (örneğin akciğer, kemik gibi) metastaz görülmesi halinde bu evreye girer.

Safra Kesesi Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

Safra kesesi kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, bazı faktörler bu riski arttırmaktadır. Özellikle uzun yıllar boyunca safra taşı taşıyan kişiler, kronik safra kesesi iltihabı geçirenler, ileri yaştakiler ve kadınlar daha yüksek risk altındadır. 

Bunun yanında genetik yatkınlık, bazı doğumsal safra yolu anomalileri, porselen safra kesesi (safra kesesi duvarının uzun süreli iltihap sonrası kireçlenmesi) ve obezite gibi etkenler de risk faktörleri arasında sayılmaktadır. Safra kesesi kanseri için başlıca risk faktörleri şunlardır:

• Safra taşları
• Kronik safra kesesi iltihabı
• Safra kesesi polipleri
• İleri yaş
• Kadın olmak
• Genetik ve aile öyküsü
• Safra yolu anomalileri
• Porselen safra kesesi
• Obezite
• Enfeksiyonlar
• Bazı kimyasal maddelere uzun süre maruz kalmak (petrol ürünleri veya tekstil boyalarıyla çalışmak gibi)

Safra Kesesi Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Safra kesesi kanseri, genellikle başka bir nedenle yapılan tetkikler sırasında tesadüfen teşhis edilir. Bunun nedeni çoğu zaman erken dönemde belirti vermemesidir. Teşhis süreci, hastanın şikâyetleri, fiziki muayene bulguları, biyopsi ve görüntüleme yöntemlerinin birlikte değerlendirilmesiyle ilerler.

Fiziki muayene ve kan testlerinden sonra görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu yöntem arasında ultrasonografi (USG), bilgisayarlı tomografi (BT), manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve endoskopik ultrason (EUS) vardır. Tanıyı kesinleştirmek için biyopsi yapılır. Bunun dışında PET-CT veya ERCP (endoskopik retrograd kolanjiopankreatografi) gibi ek tetkikler de istenebilir. 

Safra Kesesi Kanseri Tedavisi Nasıl Olur?

Safra kesesi kanseri tedavisi, hastalığın evresine, tümörün yayılım durumuna, hastanın genel sağlık durumuna ve eşlik eden diğer hastalıklarına göre planlanır. Erken evrelerde (0 ve 1 evreleri) safra kesesinin tamamen çıkarılması (kolesistektomi) genellikle yeterli olur. Ameliyat öncesi veya sonrası kemoterapi uygulanabilir.

İleri evrelerde (2 ve 3 evreleri) tümör çevre dokulara veya karaciğerin bir kısmına yayılmışsa, daha geniş bir cerrahi gerekir. Bu durumda safra kesesi ile karaciğerin bir kısmı ve çevredeki lenf düğümleri çıkarılabilir.

Son evrede genellikle cerrahi uygulanmaz, çünkü hastalık uzak organlara yayılmıştır. Ancak bazı durumlarda, safra akışını sağlamak veya hastanın şikâyetlerini hafifletmek için ağrı tedavisi gibi işlemler yapılabilir. Tümörün büyümesini yavaşlatmak ve şikâyetleri hafifletmek kemoterapi kullanılabilir.

Safra Kesesi Kanseri Hakkında Sık Sorulan Sorular

Safra Kesesi Kanseri Nereye Sıçrar?

Safra kesesi kanseri; karaciğere, yakın organlara (mide, onikiparmak bağırsağı, pankreas, kalın bağırsak), bölgesel lenf düğümlerine, daha ileri evrelerde akciğer, kemik ve karın içi zarı (periton) gibi organlara sıçrayabilir.

Safra Kesesinden Karaciğere Sıçrayan Kanser Türü Nedir?

Safra kesesi tümörü, özellikle karaciğere çok yakın olduğu için erken dönemde karaciğere sıçrayabilir. Karaciğere yayılan bu durum, genellikle adenokarsinom tipi safra kesesi kanserinde görülür.

Safra Kesesi Alınırsa Ne Olur?

Safra kesesinin alınması yaşam kalitesini etkilemez. Çünkü safra üretimi karaciğerde devam eder. Ancak safra, artık depolanamadığı için doğrudan ince bağırsağa akar. Bu durum ilk dönemlerde ishal veya hazımsızlık yapabilir. 

Safra Kesesi Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Genellikle laparoskopik (kapalı) yöntemle yapılır ve ortalama 1 saat sürer. 

Safra Kesesi Kanserinde Safra Kesesi Alınır mı?

Evet. Safra kesesi kanserinin tedavisinde en önemli yöntem, safra kesesinin cerrahi olarak çıkarılmasıdır.