Sitede Ara

Kolorektal Kanser: Belirtiler, Evreler ve Tedavi Yöntemleri

 

Kolorektal Kanser: Belirtiler, Evreler ve Tedavi Yöntemleri
Kolorektal kanser, kalın bağırsak (kolon) ve rektumda meydana gelen kanser türüdür. Dünyada en yaygın kanser türlerinden biri olan kolorektal kanser, erken tanı ve doğru tedaviyle büyük ölçýe önlenebilir ve tedavi edilebilir. Bu makalede, kolorektal kanserin nedenleri, belirtileri, evreleri, tedavi yöntemleri ve tarama yöntemleri ele alınacaktır.

Kolorektal Kanser Nedir?

Kolorektal kanser, kolonda veya rektumda yer alan anormal hücrelerin kontrolsüz büyüyerek tümör oluşturmasıyla ortaya çıkar. Çoğu zaman kolon polipleri olarak adlandırılan küçük, iyi huylu yapılardan başlar. Ancak, zamanında tedavi edilmezse bu polipler kansere dönüşebilir. Kolorektal kanser, erken tanı sayesinde tedavi edilebilir bir hastalık olup, bu durum tarama programlarının önemini vurgular.

Kolorektal Kanserin Nedenleri

Kolorektal kanserin kesin nedeni bilinmemekle birlikte, şu faktörlerin riski artırdığı bilinmektedir:

  • Yaş: 50 yaş üstü bireylerde daha yaygındır.
  • Genetik Faktörler: Ailede kolorektal kanser öyküsü olan bireyler daha risklidir.
  • Diyet: Yüksek yağ, düşük lif içeren beslenme alışkanlıkları riski artırabilir.
  • Sedanter Yaşam: Fiziksel aktivite eksikliği kansere yatkınlığı artırabilir.
  • Sigara ve Alkol: Her iki alışkanlık da kolorektal kanser riskini yükseltebilir.
  • Obezite ve Diyabet: Fazla kilo ve kan şekerinin kontrolsüz olması da önemli risk faktörlerindendir.

Kolorektal Kanser Belirtileri

Kolorektal kanser, erken dönemde belirgin bir semptom göstermeyebilir. Ancak, ilerleyen dönemlerde şu belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Bağırsak alışkanlıklarında değişiklikler (kabızlık veya ishal)
  • Rektal kanama veya dışkıda kan
  • Karın bölgesinde rahatsızlık, gaz veya kramp
  • Açıklanamayan kilo kaybı
  • Zayıflık veya halsizlik

Kolorektal Kanser Evreleri

Kolorektal kanser, tıbbı olarak dört evrede incelenir:

  • 1. Evre: Kanser yalnızca kolon veya rektumun iç tabakasında bulunur. Tedavi şansı bu evrede oldukça yüksektir.
  • 2. Evre: Kanser kolon veya rektumun dış tabakalarına yayılmıştır.
  • 3. Evre: Kanser yakın lenf düğümlerine ulaşmıştır.
  • 4. Evre: Kanser, karaciğer veya akciğer gibi uzak organlara metastaz yapmıştır.

Kolorektal Kanser Tarama Yöntemleri

Erken tanı, kolorektal kanser tedavisinin başarısında kritik bir rol oynar. Şu tarama yöntemleri tavsiye edilir:

  • Kolonoskopi: Kolon ve rektumun detaylı incelenmesini sağlar.
  • Gaitada Gizli Kan Testi: Dışkıda gizli kanı tespit eder.
  • CT Kolonografi: Şekilli bir tarama yöntemidir.
  • Fetal DNA Testi: Bağırsak kanserine ait DNA değişikliklerini tespit eder.

Kolorektal Kanser Tedavisi

Kolorektal kanser tedavisinde birçok yöntem kullanılabilir. Hastalığın evresine, hastanın genel sağlık durumuna ve bireysel tercihlere göre tedavi planı oluşturulur. İşte başlıca tedavi yöntemleri:

  • Cerrahi: Kanserli bölgenin ve yakınındaki sağlıklı dokunun çıkarılmasıdır.
  • Kemoterapi: Kanser hücrelerini yok etmek için ilaç tedavisi kullanılır.
  • Radyoterapi: Kanserli bölgeye yönelik radyasyon uygulanarak hücrelerin büyümesi engellenir.
  • Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin belirli zayıf noktalarına yönelik özel ilaçlar kullanılır.
  • Psikososyal Destek: Hastaların tedavi sürecinde yaşadıkları stres ve kaygıyı azaltmaya yönelik profesyonel yardım hizmetleri sağlanabilir.

Kolorektal Kanser Nasıl Önlenir?

Kolorektal kanser riskini azaltmak için şu önlemler alınabilir:

  • Lifli Gıdalar Tüketin: Tam tahıllar, sebze ve meyve ağırlıklı bir diyet uygulamak riski azaltabilir.
  • Sağlıklı Kiloyu Koruyun: Obeziteyi önlemek için dengeli beslenme ve fiziksel aktivite önemlidir.
  • Sigara ve Alkolden Uzak Durun: Her iki alışkanlık da kanser riskini ciddi anlamda yükseltebilir.
  • Tarama Programlarına Katılın: Kolonoskopi gibi testler erken tanı önüesi dönemde kanseri tespit edebilir.
  • Fiziksel Aktiviteyi Artırın: Haftalık düzenli egzersiz yapmak sadece kanser değil, diğer kronik hastalıklara karşı da koruyucudur.

Kolorektal Kanserin Toplum Sağlığı Üzerindeki Etkisi

Kolorektal kanser, dünyada en çok görülen ilk 5 kanser türünden biridir. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre, her yıl milyonu aşkın yeni vaka tespit edilmektedir. Erkeklerde ve kadınlarda benzer oranlarda görülmekle birlikte, tarama programları sayesinde erken tanı alındığında tedavi şansı büyük ölçüede artmaktadır.

Sık Sorulan Sorular (SSS)

  1. 1. Kolorektal kanser herkeste görülür mü?
  2. Kolorektal kanser, yaşlandıkça daha yaygın hale gelir, ancak genetik yatkınlığı olan kişilerde daha erken yaşlarda ortaya çıkabilir. Risk faktörlerinizi bilmek ve düzenli kontroller yaptırmak bu hastalıktan korunmada önemlidir.
  3. 2. Kolorektal kanserin belirtileri nelerdir?
  4. Belirtiler, hastalığın evresine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Erken evrede belirgin bir semptom görülmezken, ilerleyen evrelerde kanama, karın ağrısı, kilo kaybı ve halsizlik gibi durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, erken tarama hayati önem taşır.
  5. 3. Kolorektal kanser tarama yaşı kaçtır?
  6. Genellikle 45 yaşından itibaren tarama testlerine başlanması önerilir. Ailede kanser öyküsü olan bireyler ise daha erken yaşlarda tarama yaptırmalıdır.
  7. 4. Kolorektal kanser tedavi edilmezse ne olur?
  8. Tedavi edilmediği takdirde, kanser ilerleyerek yakındaki organlara ve lenf düğümlerine yayılabilir. 
  9. 5. Kolorektal kanser genetik midir?
  10. Evet, genetik faktörler kolorektal kanser riskini arttırabilir. Ailede bu hastalık öyküsü olan kişiler, genetik testler ve erken tarama programlarından yararlanmalıdır.
  11. 6. Kolonoskopi ne kadar sürede bir yaptırılmalıdır?
  12. Risk faktörlerine bağlı olarak bu süre değişebilir. Genel olarak, 10 yılda bir kolonoskopi yaptırmak yeterli olabilir. Ancak, riskli bireylerde daha sık tarama gerekebilir.
  13. 7. Kolorektal kanser metastaz yapar mı?
  14. Evet, ileri evrelerde kanser lenf düğümleri, karaciğer ve akciğer gibi organlara yayılabilir. Bu durum hastalığın tedavisini daha karmaşık hale getirebilir.
  15. 8. Dışkıda kan görülmesi her zaman kansere mi işaret eder?
  16. Hayır, dışkıda kan başka sorunlardan da kaynaklanabilir. Hemoroid, anal fissür veya enfeksiyon gibi durumlar da bu semptoma yol açabilir. Ancak, kan görüldüğünde mutlaka doktora başvurulmalıdır.
  17. 9. Kolorektal kanserden tamamen kurtulmak mümkün mü?
  18. Erken evrede tanı konulan hastalarda, tedaviyle tamamen kurtulmak büyük oranda mümkün olabilir. Ancak, ilerleyen evrelerde tedavi daha uzun bir süreç gerektirir.
  19. 10. Kolorektal kanser aşısı var mı?
  20. Günümüzde kolorektal kanseri tamamen önleyecek bir aşı bulunmamaktadır. Ancak, HPV ve Hepatit B gibi belirli enfeksiyonlardan korunmaya yönelik aşılar dolaylı olarak belirli kanser türlerinin riskini azaltabilir.


Kolorektal kanser hakkında daha fazla bilgi almak ve tarama hizmetlerinden yararlanmak için Medipol Sağlık Grubu’na başvurabilirsiniz. Uzman ekibimiz ve son teknoloji cihazlarımızla sağlığınızın en iyi şekilde korunmasını sağlıyoruz. Randevu almak için bizi hemen arayın.