İnmemiş Testis Nedir, Nasıl Tedavi Edilir?

İnmemiş testis (kriptorşidizm), doğumdan sonra bir ya da her iki testisin skrotuma (torbaya) yerleşmemesi durumudur. Genellikle bebeklik döneminde fark edilen bu durum, erkek çocuklarda en sık görülen ürolojik problemlerden biridir. Tedavi edilmediğinde ilerleyen yaşlarda kısırlık, hormonal sorunlar ve testis kanseri riskini artırabileceği için erken tanı ve tedavi büyük önem taşır.

İnmemiş Testis Nedir?

Kriptorşidizm olarak da adlandırılan inmemiş testis, erkek bebeklerde testislerden birinin ya da her ikisinin doğumdan sonra skrotuma (torbaya) inmemesidir. Normalde testisler, bebeğin anne karnındaki gelişimi sırasında karın boşluğunda oluşur. 

Bu testisler, doğum yaklaştıkça kasık kanalından geçerek skrotuma yerleşir. Bu süreç, doğumdan sonraki ilk birkaç ayda da tamamlanabilir. Ancak bazı bebeklerde testisler, skrotum yerine karın içinde, kasık kanalında ya da nadiren de olsa farklı bir bölgede kalabilir.

Erkek çocuklarında en sık görülen doğumsal bir sorun olan inmemiş testis, en çok prematüre bebeklerde görülür. Çoğu zaman, testisler doğumdan sonra ilk 6 ay içinde kendiliğinden skrotuma iner; ancak bu süre sonunda hala inmemişse tıbbi müdahale gerekebilir. Çünkü bu durum yalnızca estetik problem değil, ilerleyen yaşlarda kısırlık, hormon problemleri ve testis kanseri riski de taşır.

İnmemiş Testis Nedenleri Nelerdir?

İnmemiş testisin nedeni her zaman net olmamakla birlikte, gebelik sürecindeki hormonal, genetik, çevresel ve anatomik faktörlerin birlikte etkili olduğu düşünülür. 

Testislerin normal inişi, anne karnındaki süreçte belirli hormonların (özellikle testosteron ve gonadotropinler) etkisiyle gerçekleşir. Normal işleyen bu süreçte ya doğuma yakın süreçte ya da doğumdan en geç 6 ay sonra testisler skrotuma iner. Ancak hormon yetersizliği ya da bozukluklar sebebiyle, testisin iniş sürecini tamamlanamayabilir.

Bazı genlerdeki bozukluklar da bu soruna neden olabilir. Ailesinde inmemiş testis öyküsü olan çocuklarda bu risk daha yüksektir. Ayrıca testisin iniş yolunda daralma, kasık kanalındaki ya da testisteki anormallikler de testisin skrotuma ulaşmasını engelleyebilir.

Testislerin inişi genellikle gebeliğin son aylarında tamamlandığı için, erken doğan bebeklerde inmemiş testis riski oldukça yüksektir. Ayrıca ikiz veya üçüz gebeliklerde ve doğum kilosu düşük olan bebeklerde inmemiş testis görülme sıklığı artabilir. 

İnmemiş Testis Belirtileri Nelerdir?

İnmemiş testis, çoğunlukla doğumdan hemen sonra yapılan rutin muayene sırasında fark edilir. Çünkü bebeklerde genellikle ağrı ya da başka bir belirti oluşturmaz. Bu nedenle aileler çoğu zaman kendileri değil, çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı, çocuk cerrahisi ya da üroloji uzmanı tarafından uyarılır. Ebeveynler, çocuğun testislerini elle kontrol edebilirler. Başlıca dikkat edilmesi gereken belirtiler şunlardır:

• Skrotumda (torbada) testisin hissedilmemesi
• Asimetrik görünüm
• Kasıkta veya karın içinde ele gelen kitle

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Geç Kalınmış İnmemiş Testis Nasıl Anlaşılır?

Geç kalınmış inmemiş testis, en sık olarak skrotumda testisin bulunmaması ile anlaşılır. Aileler ya da hekimler muayenede testisi torbada hissedemez. Bu durumda torba boş veya asimetrik görünebilir. Bazı çocuklarda testis kasık bölgesinde ya da karın içinde kalmış olabilir. 

Ergenlik dönemine kadar fark edilmeyen inmemiş testis, bölgede gelişim geriliği, küçük testis boyutu ve düzensiz torba görünümü ile kendini belli eder. Erken teşhis edilmezse ilerleyen yaşlarda kısırlık ve testis kanseri riski artabileceği için, geç kalınmış inmemiş testis şüphesi olan çocukların mutlaka uzman hekim tarafından değerlendirilmesi gerekir.

İnmemiş Testis Tanısı Nasıl Konur?

İnmemiş testis tanısı çoğunlukla fiziki muayene ile konur. Ancak tanı süreci, testisin yerleşim yerine, çocuğun yaşına ve durumun tek taraflı mı yoksa iki taraflı mı olduğuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Fiziki muayene ile yenidoğan veya bebeklerde rutin kontrol sırasında testislerin skrotumda olup olmadığı değerlendirilir. Doktor, torbada testisi palpe (elle hissedilebilir) etmeye çalışır. Testis kasıkta veya karın içinde bulunuyorsa, sert bir kitle şeklinde hissedilebilir.

Bazen testis geçici olarak kas kasılmasıyla yukarı çıkabilir; buna retraktile testis denir ve inmemiş testisten ayrılması gerekir. Testis karın içinde veya kasık kanalında gizlenmişse elle hissedilemez. Bu durumda görüntüleme tetkikleri istenebilir. Laparoskopi ile yerinde veya kasıkta bulunamayan testisin konumu saptanabilir. 

İnmemiş Testis Nasıl Tedavi Edilir?

İnmemiş testis tedavisi genellikle cerrahidir. İlk 6 ayda izlem yapılabilir, testisin kendiliğinden inmesi beklenir. Ancak iyileşme görülmediğinde cerrahi tedavi devreye girer. Bazı durumlarda hormon tedavisi de uygulanabilir, ancak başarı oranı düşüktür.

Cerrahi tedavi (orşiopeksi) ile genel anestezi altında, testis skrotuma indirilip sabitlenir. Ameliyat süresi genellikle 30-60 dakika civarındadır. Genellikle aynı gün taburcu edilir ancak bir yıl boyunca çocuğun testislerinin durumu takip edilir. 

İnmemiş Testis Hakkında Sık Sorulan Sorular

İnmemiş Testis Kaç Yaşına Kadar?

Genellikle doğumdan sonra en geç 6 aya kadar kendiliğinden iner, inmezse cerrahi müdahale gerekir.

İnmemiş Testis Cinselliği Etkiler mi?

Tedavi edilmezse ilerleyen yaşlarda cinsel fonksiyonları olumsuz etkileyebilir.

İnmemiş Testis Zararlı mıdır?

Evet, tedavi edilmezse kısırlık ve testis kanseri riskini artırır.

İnmemiş Testisler Sperm Üretir mi?

Çoğunlukla sperm üretimi bozulur, özellikle her iki testis inmemişse risk daha fazladır.

Tek Testisli Bir Erkek Çocuk Sahibi Olabilir mi?

Evet, sağlıklı tek testis normal sperm üretebildiği sürece çocuk sahibi olabilir.

İnmemiş Testis Nasıl Görünür?

Skrotumda testis fark edilmez veya tek taraf boş görünebilir.

İnmemiş Testis Düzelir mi?

Kendi kendine düzelme ihtimali düşük olduğundan çoğu zaman cerrahi tedavi gerekir.

İnmemiş Testis Nasıl Anlaşılır?

Muayene sırasında testisin torbada hissedilmemesiyle anlaşılır.