Hormon Testi Nedir, Nasıl Yapılır?

Hormon testi, vücuttaki hormon seviyelerini ölçerek hormonal dengenin değerlendirilmesini sağlayan bir laboratuvar testidir. Bu testler; tiroid, üreme, stres, büyüme ve metabolizma gibi pek çok sistemin düzgün çalışıp çalışmadığını anlamak için yapılır. Özellikle yorgunluk, kilo değişimleri, adet düzensizlikleri veya cilt problemleri gibi belirtiler varsa, altta yatan nedenin hormonlarla ilişkili olup olmadığını ortaya çıkarır.

Hormon Testi Nedir?

Hormon testi, vücudumuzda bulunan hormonların seviyesini ölçen bir laboratuvar testidir. Hormonlar; büyüme, enerji, uyku, stres, adet düzeni ve metabolizma gibi birçok süreci kontrol eden kimyasal habercilerdir. Bu nedenle hormon seviyelerinde yaşanan dengesizlikler, vücudun işleyişinde önemli değişikliklere yol açabilir.

Hormon testi genellikle kan örneği üzerinden yapılır. En yaygın olanı kan testidir, çünkü kandaki hormon seviyeleri vücuttaki güncel hormonal durumu en doğru şekilde yansıtır. Bazı hormonlar (örneğin kortizol veya üreme hormonları) gün içinde değişiklik gösterdiği için testin yapılacağı zaman dilimi de önem taşır.

Bazı durumlarda idrar veya tükürük örneği de kullanılabilir. Testin amacı, hormonların normal aralıkta olup olmadığını görmek ve olası bir dengesizliği tespit etmektir. Böylece tiroid, böbreküstü bezleri, yumurtalık veya testis gibi hormon üreten organların doğru çalışıp çalışmadığı anlaşılır.

Bu testler, sadece bir hormonun ölçümüyle sınırlı değildir; doktorun isteğine göre birden fazla hormon birlikte incelenebilir. 

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Hormon Testi Türleri Nelerdir?

Her hormonun görevi farklı olduğu için, test türü de ölçülmek istenen hormona ve hedeflenen organa göre değişir. Başlıca hormon testi türleri şunlardır:

• Tiroid hormon testleri: Tiroid bezinin çalışma hızını değerlendirmek için yapılır. Genellikle T3, T4 ve TSH hormonları birlikte ölçülür.
• Üreme hormon testleri: Kadınlarda östrojen, progesteron ve FSH-LH; erkeklerde ise testosteron düzeylerini belirlemek için uygulanır. Bu testler, adet düzensizliği, kısırlık ya da libido sorunları gibi durumların nedenini ortaya çıkarabilir.
• Stres hormonu testleri: Vücudun stres tepkisini değerlendirmek için kortizol hormonu ölçülür. Bu test, genellikle sabah saatlerinde yapılır çünkü kortizol sabah en yüksek seviyededir.
• Büyüme hormonu testleri: Çocuklarda büyüme geriliği, yetişkinlerde ise kas kaybı veya enerji düşüklüğü gibi durumlarda kullanılır.
• İnsülin ve kan şekeriyle ilişkili hormon testleri: Pankreasın işlevini değerlendirmek ve diyabet ya da insülin direncini belirlemek amacıyla yapılır.
• Böbreküstü bezi hormon testleri: Adrenalin, aldosteron ve DHEA gibi hormonların ölçülmesiyle böbreküstü bezlerinin doğru çalışıp çalışmadığı anlaşılır. 

Hormon Testi Neden Yapılır?

Hormon testi, temelde vücuttaki hormon seviyelerini ölçerek organların doğru çalışıp çalışmadığını anlamak için yapılır. Kadınlarda ve erkeklerde farklı hormon testleri yapılabildiği gibi, ortak yapılan testler de vardır.

Kadınlarda Hormon Testi

Kadınlarda hormon testi, genellikle adet düzensizlikleri, kısırlık, sıcak basması, aşırı tüylenme, cilt problemleri veya ani kilo değişimleri gibi durumlarda yapılır. Özellikle menopoz dönemi, gebelik planlaması, polikistik over sendromu (PCOS) ve tiroid hastalıkları gibi durumların tanısında büyük önem taşır.

Kadınlarda yapılan başlıca hormon testleri şunlardır:

• Östrojen ve progesteron
• FSH (folikül uyarıcı hormon) ve LH (luteinleştirici hormon)
• Prolaktin
• T3, T4 ve TSH
• DHEA ve testosteron

Erkeklerde Hormon Testi

Erkeklerde hormon testi, genellikle cinsel istekte azalma, kısırlık, kas kaybı, enerji düşüklüğü veya vücutta yağ artışı gibi durumlarda uygulanır. Özellikle testosteron eksikliği, kısırlık (infertilite), tiroid bozuklukları ve stresle ilişkili hormonal dengesizliklerin tespitinde sıkça kullanılır.

Erkeklerde yapılan başlıca hormon testleri şunlardır:

• Testosteron
• FSH ve LH
• Prolaktin
• T3, T4 ve TSH
• Kortizol

Hormon Testi Ne Zaman Yapılır?

Hormon testinin zamanı, ölçülmek istenen hormona ve kişinin sağlık durumuna göre değişir. Çünkü hormonlar gün içinde, hatta ay içinde bile dalgalanma gösterebilir. Bu nedenle doğru sonuç elde etmek için testin ne zaman yapılacağı oldukça önemlidir.

Genel olarak hormon testleri sabah saatlerinde yapılır. Özellikle kortizol ve testosteron gibi hormonlar sabahın erken saatlerinde en yüksek seviyededir. Bu yüzden bu testlerin sabah 07.00-10.00 arası yapılması önerilir.

Kadınlar için bazı hormon testleri adet döngüsünde yapılır. Bu testler döngünün genellikle 2. ile 5. günleri arasında (genellikle 3.günde) uygulanır. Progesteron testi ise genellikle 21. gün civarında yapılır; çünkü bu dönemde hormon seviyesi en yüksek düzeydedir.

Tiroid hormon testleri (TSH, T3, T4) günün herhangi bir saatinde yapılabilir, ancak düzenli olarak aynı saatte yaptırmak karşılaştırma açısından daha sağlıklıdır. İnsülin ve şekerle ilgili testler için genellikle 8-12 saatlik açlık gerekir. Bu nedenle bu testlere aç gitmek doğru sonuç alınması açısından önemlidir.

Hormon Testi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Hormon Testinde Neye Bakılır?

Vücuttaki tiroid, üreme, stres, büyüme ve metabolizma gibi sistemleri düzenleyen hormonların seviyelerine bakılır.

Hormon Testi Regl Değilken Yapılır mı?

Evet, bazı hormonlar regl döneminden bağımsız olarak ölçülebilir; ancak üreme hormonları genellikle adet döngüsünün belirli günlerinde yapılır.

Hormon Testi İçin Aç Olmak Gerekir mi?

Çoğu hormon testi için açlık gerekmez, ancak insülin ve şekerle ilgili testlerde 8-12 saatlik açlık önerilir.

Hormon Testinde Gebelik Çıkar Mı?

Evet, gebelik durumunu belirlemek için yapılan Beta-hCG testi de bir hormon testidir ve gebeliği gösterir.

Adetliyken Hormon Testi Nasıl Yapılır?

Doktorun önerdiği günde, genellikle adetin 2. ile 5. günleri arasında kan örneği alınarak yapılır.

Hormon Testi Hangi Bölüm Bakar?

Hormon testlerini genellikle Endokrinoloji bölümü değerlendirir; ancak test istemini kadın doğum veya dahiliye doktoru da yapabilir.

Adetin 3. Günü Hormon Testi Neden Yapılır?

Çünkü adetin 3. günü, kadınlarda üreme hormonlarının en dengeli ölçülebildiği dönemdir ve yumurtalık rezervi hakkında doğru bilgi verir.

Hormon Testi Sonucu Ne Zaman Çıkar?

Sonuçlar genellikle 1-3 iş günü içerisinde çıkar.