Göz Kanseri Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Göz kanseri, göz dokularında kontrolsüz hücre büyümesiyle ortaya çıkan ciddi bir hastalıktır. Erken dönemde bulanık görme, ışık çakmaları, gözde kızarıklık veya görme alanında kayıplar gibi belirtilerle kendini gösterebilir. Tıbbi açıdan doğru tanı ve zamanında tedavi, hastalığın ilerlemesini durdurmada kritik öneme sahiptir. Günümüzde göz kanseri tedavisinde cerrahi müdahaleler, radyoterapi ve kemoterapi gibi yöntemler kullanılmaktadır.

Göz Kanseri Nedir?

Göz kanseri, gözün içinde veya çevresinde anormal hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla ortaya çıkan tümörlerdir. Kanserin doğrudan göz dokularında başlaması primer göz kanseri olarak tanımlanırken, vücudun başka bir bölgesinden göze yayılması ise sekonder (metastatik) göz kanseri olarak adlandırılır. Erişkinlerde sekonder göz kanseri daha yaygındır ve en sık meme kanseri ile akciğer kanserinin göze metastaz yapması sonucu görülür.

Göz, üç ana bölümden oluşur: göz küresi, göz yuvası (orbit) ve yardımcı yapılar (göz kapağı, gözyaşı kanalları gibi). Primer göz kanseri bu bölgelerin herhangi birinde gelişebilir. Göz küresi içinde başlayan tümörler birincil göz içi kanseri olarak tanımlanır. Yetişkinlerde en sık görülen birincil göz içi kanseri melanomdur; ikinci sırada lenfoma yer alır.

Göz kanseri her yaşta görülebilmekle birlikte, primer göz içi kanserleri en sık 50 yaş üzeri erişkinlerde, retinoblastom ise küçük çocuklarda ortaya çıkar. Çoğu göz kanserinin nedeni kesin olarak bilinmezken, retinoblastom kalıtsal geçiş gösterebilir. Düzenli göz muayeneleri, göz kanserinin erken teşhis edilmesini sağlar ve tedavi şansını artırır. Erken tanı, özellikle göz içi tümörlerin kontrol altına alınmasında kritik öneme sahiptir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Göz Kanseri Neden Olur?

Göz kanserinin gelişiminde çeşitli faktörler rol oynayabilir. Uzun süreli kimyasal maddelere maruz kalma bu nedenlerden biridir. Ayrıca yüksek dozda radyasyon, sigara ve alkol kullanımı da risk faktörleri arasında yer alır. Bunun yanı sıra, vücudun farklı bölgelerinde ortaya çıkan kanser hücrelerinin göz ya da göz çevresine yayılması da göz kanserine yol açabilir.

Göz Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Göz kanserinin kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte, hastalığın ortaya çıkma riskini artırabilecek bazı faktörler tanımlanmıştır. Açık renkli göz yapısı, 50 yaş ve üzeri olmak, ciltte çok sayıda ben bulunması, birinci derece akrabalarda göz kanseri öyküsü olması ve bağışıklık sisteminin zayıflığı bu faktörler arasında yer alır. Kalıtsal form genellikle daha erken yaşta ortaya çıkar ve her iki gözü etkileme ihtimali yüksektir. Güneşten gelen ultraviyole (UV) ışınlarının göz melanomu riskini artırabileceği düşünülmektedir. Bu konuda kesin kanıt bulunmasa da güneşe maruz kalmanın genel olarak melanoma ile bağlantılı olduğu bilinmektedir. Göz kanseri belirtileri aşağıda listelenmektedir:

• Görme kaybı
• Görüş alanında daralma
• Göz içi basıncının artması (glokom)
• Tek veya iki gözde şişlik (proptoz)
• Işık çakmaları görmek
• İris renginde değişiklik
• Görme sırasında noktalar, dalgalı çizgiler veya hareket eden cisimler fark etmek
• Gözün ön kısmında kitle görünümü

Göz kanseri nadir görülen ancak tedavi edilmediğinde ciddi komplikasyonlara ve yaşam kaybına neden olabilen bir hastalıktır. Görme kaybı, ışık parlamaları, iriste koyu lekeler veya görme alanında bozulma yaşayan kişilerin vakit kaybetmeden uzman bir hekime başvurması gerekmektedir.

Göz Kanseri Nasıl Teşhis Edilir?

Düzenli göz muayeneleri, özellikle risk faktörlerine sahip kişilerde erken teşhis açısından büyük önem taşımaktadır. Göz kanserleri çoğunlukla rutin kontroller sırasında saptanır. Kanserin yalnızca gözde başladığı ve başka bölgelere yayılmadığı durumlarda, birincil göz kanseri teşhisi alan hastaların yaşam oranları yüksektir.

Doktor, göz kanarından şüphelendiğinde teşhisi desteklemek için göz ultrasonu veya farklı görüntüleme testleri isteyebilir. Optik koherens tomografi (OCT), retina tabakalarını ayrıntılı şekilde görüntüleyerek tümörün varlığına işaret eden sıvı birikimlerini gösterebilir. Manyetik rezonans görüntüleme (MRI) de göz tümörlerinin değerlendirilmesinde kullanılan bir diğer yöntemdir. Bazı vakalarda, ince iğne biyopsisi yapılarak tümör hücrelerinden küçük bir örnek alınır.

Göz Kanseri Çeşitleri Nelerdir?

Göz kanserinin erken dönemde teşhis edilmesi ve tedavi edilmesi, hastalığın yayılmasını büyük ölçüde önleyebilir. Göz kanserleri, tümörün başladığı bölgeye, bulunduğu konuma ve hangi hücrelerden geliştiğine göre sınıflandırılır. Göz kanseri çeşitleri aşağıda listelenmektedir:

• İntraoküler melanomlar
• Göz kapağı ve orbital tümörler
• Retinoblastom
• İntraoküler lenfoma

İntraoküler Melanomlar

Göz melanomu, melanosit adı verilen hücrelerden gelişir. Bu hücreler, ciltte görülen en tehlikeli kanser türlerinden biri olan melanomun da kaynağıdır. Göz melanomlarının büyük bölümü gözün orta tabakasında (uvea) oluşur ve bu nedenle uveal melanom olarak adlandırılır. Alt türleri şunlardır:

• İris melanomu: Gözün renkli kısmında ortaya çıkar ve genellikle iris üzerinde koyu renkli, büyüyen bir leke şeklinde görülür. Yavaş seyirli olabilir.
• Siliyer cisim melanomu: Göz merceğini odaklayan kasların bulunduğu iris arkasındaki bölgede gelişir.
• Koroid melanomu: Retinayı ve gözün ön kısmını besleyen damarlı tabakada ortaya çıkar. Göz melanomlarının en sık görülen türüdür.
• Konjonktival melanom: Gözün ön yüzünü örten zar tabakasında gelişir. Nadir görülen ancak agresif seyredebilen bir kanser türüdür.

Göz Kapağı ve Orbital Tümörler

Orbital ve adneksiyel kanserler, göz çevresindeki kas, sinir, yağ dokusu, göz kapağı ve gözyaşı bezi gibi destekleyici yapılarda gelişir. En sık görülen türleri şunlardır:

• Skuamöz hücreli karsinom: Derinin en üst tabakasındaki skuamöz hücrelerden kaynaklanır.
• Bazal hücreli karsinom: Yine üst deri tabakasındaki bazal hücrelerden gelişir.
• Rabdomyosarkom: Kas dokusu içinde oluşan nadir bir tümördür.

Retinoblastom

Retinoblastom, retinada gelişen kötü huylu bir tümördür. Çoğunlukla beş yaşın altındaki çocuklarda görülür ve çocukluk çağı göz tümörleri arasında en sık rastlanan türdür.

İntraoküler Lenfoma

İntraoküler lenfoma, B-hücrelerinden köken alan nadir bir göz kanseri türüdür. Daha çok 50 yaş üzerindeki kişilerde veya bağışıklık sistemi zayıf olanlarda görülür. Bu hastalık sıklıkla primer santral sinir sistemi lenfoması (PCNSL) ile birlikte ortaya çıkar ve beyin, omurilik veya beyin omurilik sıvısını etkileyebilir.

Göz Kanseri Nasıl Tedavi Edilir?

Göz kanseri tedavisine başlamadan önce hastanın yaşı, genel sağlık durumu, tümörün boyutu ve hastalığın evresi dikkate alınır. Bu değerlendirmelerin ardından uzman hekim en uygun tedavi yöntemini belirler.

Göz kanseri tedavisinde cerrahi müdahale, radyoterapi ve ışın tedavisi gibi seçenekler uygulanabilir. Tümör gözün içinde ve erken evredeyse lazer tedavisi tercih edilebilir. Lazerin yetersiz kaldığı durumlarda proton tedavisi veya farklı radyoterapi yöntemleri devreye girer.

Başarılı bir sonuç için erken tanı kritik rol oynamaktadır. Tedavi başarısı ise tümörün türüne ve yayılma derecesine göre değişiklik gösterebilir.

Göz Kanseri Ameliyatı Nasıl Olur?

Göz kanseri ameliyatı, kanserli tümörün gözdeki yerleşimi, büyüklüğü, yayılım durumu ve tipi dikkate alınarak planlanan cerrahi bir müdahaledir. Genel veya lokal anestezi altında gerçekleştirilen bu ameliyatta, tümör ve çevresindeki bir miktar sağlıklı doku cerrahi olarak çıkarılır. Amaç, kanserli hücrelerin yeterince uzaklaştırılarak sağlıklı dokunun korunmasıdır.

Erken evrede uygulandığında tümörün göz içinde başarıyla çıkarılması mümkün olabilirken ileri evre vakalarda gözün tamamının alınması (enükleasyon) veya göz ve çevresindeki dokuların birlikte çıkarıldığı eksenterasyon gibi daha kapsamlı cerrahi girişimlere başvurulabilir. Cerrahi sonrası göz boşluğuna uygun implant yerleştirilerek anatomik bütünlük korunmaya çalışılır. Cerrahi uygulamalara ek olarak, bazı vakalarda lazer veya radyasyon gibi tedaviler cerrahi protokole dahil edilebilir. Plak brakiterapi gibi odaklı radyasyon tedavileri ile tümör bölgesine yüksek radyasyon dozu verilerek, çevredeki sağlıklı yapıların zarar görmesi azaltılabilir. Bu uygulamada, radyoaktif tohumlar içeren plak göz yüzeyine yerleştirilir ve birkaç gün boyunca tümöre yakın kalır, ardından çıkarılır. Ayrıca, biyopsi işlemi cerrahi öncesi tanı ve tedavi planlaması için kritik olup, tümörün yapısal ve histopatolojik özelliklerinin belirlenmesine yardımcı olur.

Göz Kanserinden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Göz kanserinden korunmak için güneşe doğrudan maruz kalmaktan kaçınmak önemlidir. Ultraviyole ışınları göz kanseri riskini artırabileceği gibi katarakt ve retina hasarı gibi ciddi göz hastalıklarına da yol açabilir. Bu nedenle dışarıda uzun süre bulunurken UV filtreli güneş gözlüğü kullanmak göz sağlığı açısından koruyucu bir etkendir. Düzenli göz muayeneleri ise olası sorunların erken teşhis edilmesini sağlar.

Oftalmoloji uzmanı tarafından yapılan kontroller, görme kaybı başlamadan tedavi sürecine müdahale edilmesine olanak tanır. Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinmek ve zararlı alışkanlıklardan uzak durmak da göz sağlığını korumada önemli rol oynar.

Göz Kanserine Hangi Bölüm Bakar?

Göz kanseri tanı ve tedavisinde birden fazla uzmanlık alanı görev alır. Hastanın şikayetleri ve tümörün bulunduğu bölgeye göre ilgili bölümler değişebilir. Göz kanseriyle ilgilenen bölümler başlıca şunlardır:

• Göz Hastalıkları (Oftalmoloji)
• Göz Onkolojisi (Oftalmik Onkoloji)
• Tıbbi Onkoloji

Göz Kanseri Hakkında Sık Sorulan Sorular

Göz kanseri hakkında sıklıkla sorulan sorular ve cevapları aşağıda listelenmektedir.

Göz Onkolojisi Nedir?

Göz onkolojisi, göz, göz çevresi (orbit) ve göz kapaklarında gelişen tümörlerin tanı ve tedavisi ile ilgilenen oftalmolojide uzmanlaşmış tıbbi bir alandır.

Gözdeki Kitle Ne Anlama Gelir?

Gözdeki kitle, hem kanserli hem de iyi huylu tümör ya da lezyon olabilen, tanı ve takibi gereken doku büyümesini ifade eder.

Göz Kanseri Nereye Sıçrar?

Göz kanseri, özellikle uveal melanom gibi tipler, en sık karaciğere metastaz yapar ve başka organlara da yayılabilir.

Göz Kanseri Tedavi Edilir mi?

Tedavi seçenekleri cerrahi, radyoterapi, brachyterapi ve bazı durumlarda immünoterapi gibi yöntemleri içerir.

Göz Kanseri Ağrı Yapar mı?

Çoğunlukla göz kanseri erken dönemde ağrıya neden olmaz ancak tümör büyüdüğünde ağrı veya görme değişiklikleri görülebilir.

Göz Tümörü Tehlikeli mi?

Göz tümörleri, özellikle kötü huylu olanlar tedavi edilmezse görme kaybına, yayılmaya ve hayati tehlikeye yol açabilir. Erken teşhis ile tedavi edildiğinde prognoz genellikle iyidir.

Göz Kanseri Riskli midir?

Göz kanseri, erken evrede teşhis edilmezse görme kaybına, metastaza ve ölümcül sonuçlara neden olabilen riskli bir hastalıktır. Tedavi seçenekleri kanserin türüne ve evresine göre değişir.

Göz Kanseri Bulaşıcı mıdır?

Göz kanseri bulaşıcı bir hastalık değildir. Genetik mutasyonlar, çevresel faktörler ve radyasyon gibi nedenlerle oluşur.

İyi Huylu Göz Tümörü Nedir?

İyi huylu göz tümörü, kanserli olmayan, yavaş büyüyen ve metastaz yapmayan anormal hücre büyümeleridir. Genellikle cerrahiyle çıkarılabilir ve hayati tehlike oluşturmaz.

Orbita Tümörleri Tehlikeli midir?

Orbita tümörleri, özellikle kötü huylu olanlar göze baskı yaparak görme kaybına, proptozise ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Göz Kapağında Çıkan Tümörler Nelerdir?

Göz kapağında çıkan tümörler arasında en sık bazal hücreli karsinom ve sebase karsinom görülür. Skuamöz hücreli karsinom da nadir olsa da oluşabilir.