İdrar Tutmanın Zararları Nelerdir?

İdrar tutma kişinin mesane dolduğunda rahatsızlık hissetmesine rağmen idrara çıkmayı ertelemesidir. Günlük yoğunluk içerisinde veya bazen yolculuk, toplantı, mesleki gereklilikler gereği nadiren ve kısa süreli idrar tutma normaldir ancak idrar tutma bir alışkanlık haline gelirse bazı sağlık problemlerine yol açabilmektedir.

Bilgi Almak İçin Aşağıdaki Formu Doldurabilirsiniz.

İdrar Nedir?

İdrar, vücuttaki atık ürünlerin, fazla suyun ve elektrolitlerin birleşiminden oluşan ve böbreklerin vücuttaki kanı süzmesi ile ortaya çıkan sıvıdır. İdrarda genellikle azot atığı (üre), kas atığı (kreatinin) ve asitler bulunmaktadır ve böbrekler dakikada yaklaşık olarak yarım bardak kan süzmektedir. İdrar sıvısı, üreter (idrar yolu) aracılığıyla böbreklerden mesaneye akmaktadır.

Mesane Nedir?

Mesane (idrar kesesi) alt karın bölgesinde bulunan içi boş ve esnek bir boşaltım organıdır. Böbrekten süzülen idrar, üreter (idrar yolları) aracılığıyla mesaneye birikir ve buradan dışarı atılır. Mesane idrar doldukça esner ve boşaltım sırasında kasılarak idrar atımını kolaylaştırır. Mesane 300-500 ml kadar idrar depolayabilir, idrara çıkma hissi 200 ml-400 ml kadar dolduğunda başlar. Mesanenin görevi düşük basınçta idrarı depolamak ve boşaltım sırasında detrusor kasını koordine ederek idrara çıkmayı sağlamaktır.

İdrar Tutmanın Zararları Nelerdir?

İdrara çıkmak kas, organ ve sinirleri aynı anda etkileyen bir süreçtir ve mesanenin yarısı dolduğunda mesanedeki sinirler, beyne sinyal göndererek idrar zamanının geldiğini söyler. İdrar tutma bu sinyallere bilinçli olarak karşı koymak demektir.

İdrar tutmanın zararları şunlardır:

• İdrar Yolu Enfeksiyonu riski artar: İdrar, atık içerir ve bu atığın mesanede uzun süre kalması bakterilerin çoğalmasına neden olabilir.
• Mesane kasları zayıflar: Sürekli idrar tutma zamanla mesanenin sürekli gerilmesine ve zamanla mesane kaslarının (detrusor kası) zayıflamasına neden olur. Mesane kaslarının zayıflaması idrar kaçırma ve kronik pelvik ağrı gibi sorunlara yol açar.
• Böbreklerde hasara neden olabilir: Uzun süre idrar tutma sonucu idrar böbreklere geri kaçabilir ve bu basınç böbreklerde hasara ve zamanla böbrek fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir.
• Mesane taşı oluşabilir: İdrarın mesanede uzun süre beklemesi mineral birikmesine neden olur ve mesanede taş gelişebilir.
• Ağrı ve rahatsızlık hissine neden olur: Sürekli ve uzun süre idrar tutmak, alt karın bölgesinde ve pelvik bölgede ağrıya ve basınç hissine neden olur.

İdrar Tutmanın Belirtileri Nelerdir?

İdrar tutmanın belirtileri alt karın bölgesinde ve pelvik bölgede basınç, ağrı, rahatsızlık hissidir. Sürekli idrar tutmak idrar yaparken yanma, sürekli sıkışma hissi veya tam boşalamama hissine neden olabilir. Sürekli idrar tutma belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Alt karında ve pelvik bölgede basınç ve ağrı
• İdrar yaparken yanma
• Sürekli idrara çıkma hissi duyma
• İdrar kaçırma veya idrar sızıntısı
• Pelvik bölgede kramp veya karıncalanma hissi
• Mesane dolu olsa bile tam boşaltamama veya hiç idrar yapamama
   

İdrar Tutma ile İlgili Sık Sorulan Sorular

İdrar Vücuttan Atılmazsa Ne Olur?

İdrar vücuttan uzun süre atılmazsa böbreklere geri kaçar ve böbrek hasarına neden olabilir. Sürekli olarak idrar tutma idrar retansiyonu (idrara çıkamama), böbreklerde hasar ve idrar yolları enfeksiyonlarına neden olabilir.

İdrar Ne Kadar Süre Tutulabilir?

Günlük hayat koşturmacası, yolculuk ve mesleki gereklilik nedeniyle 2-3 saat kadar idrar tutmak normal olarak düşünülebilir ancak 8 saat ve daha uzun süre idrar tutmak risklidir. İdrar tutma süresi yaş, hamilelik, tüketilen sıvı miktarı, mesane kapasitesi, diüretik ilaç kullanımı ve nörolojik sağlık durumuna bağlı olarak değişir.

Hamilelerde İdrar Tutma Tehlikeli midir?

Hamilelerde rahim büyüdükçe mesaneye baskı yapar ve idrar tutamama gelişebilir ancak hamilelikte idrar tutmak, mesane kaslarının ekstra gerilmesine neden olacağından idrar yolu enfeksiyonuna ve uzun vadede idrar kaçırma problemi yol açar. Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonu hem bebek için hem de anne adayı için risk oluşturabilir.

İdrar Tutunca Neresi Ağrır?

İdrar tutunca alt karın (suprapubik bölge) ve pelvik bölge ağrımaktadır ve idrar tutma süresi arttıkça böbrek ağrısı (yanlarda ağrı) ve bel ağrısı meydana gelebilir. İdrar tutmak ayrıca kasık bölgesinde uyuşma, yanma ve ağrıya neden olur.

Mesane Patlarsa Ne Olur?

Mesane patlaması nadiren görülür ve genellikle bir travma sonrası gelişir. Sürekli idrar tutma genellikle mesane yırtılması ile sonuçlanmaz ve böbreklerde sorunlara yol açabilir. Uzun süre idrar tutma sonucu, idrar böbreklere kaçar ve böbrek hasarına neden olabilir.

Düzenli Olarak İdrara Çıkmak İçin Neler Yapılabilir?

Böbrek, idrar yolu, mesane ve prostat sağlığı açısından düzenli olarak idrar tutulmamalı ve 2-3 saatte bir düzenli olarak idrara çıkılmalıdır. Aşağıdaki ipuçlarını uygulamak düzenli idrara çıkma alışkanlığını geliştirebilir:

• Alarm ile idrara çıkma düzeni oluşturulabilir. 2-3 saatte bir alarm ile idrara çıkmak mesane eğitimi için tercih edilebilir.
• Yeterli sıvı tüketilmeli ve aşırıya kaçılmamalıdır. Aşırıya kaçmak idrara çıkma ihtiyacını artırdığından idrar tutma isteğine neden olabilir.
• Kegel egzersizleri (pelvik taban egzersizleri) yapmak, idrara kaçırmanın önüne geçer.
• Tuvalette uzun süre oturulmamalıdır.
• Kafein, alkollü içecek ve mesaneyi tahriş edebilecek içeceklerin tüketimi sınırlandırılmalıdır.
• Gece idrar için uyanma ve psikolojik olarak tetikleyicilerle karşılaşıldığında idrara çıkma hissi varsa bir üroloji uzman hekimine başvurmak gerekir.