Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Nedenleri ve Tedavisi

Noktüri, gece uyku sırasında bir veya daha fazla kez idrara çıkma ihtiyacı duyma ile karakterize bir durumdur. Genellikle yaşlanma, aşırı sıvı tüketimi, idrar yolu enfeksiyonları, diyabet, prostat büyümesi veya kalp yetmezliği gibi altta yatan sağlık sorunlarından kaynaklanabilir. Sürekli tekrarlayan noktüri uyku kalitesini olumsuz etkileyerek gündüz boyunca yorgunluk, dikkat dağınıklığı ve yaşam kalitesinde azalma gibi sorunlara neden olabilir.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Nedir?

Noktüri, gece idrara çıkmak için uykudan uyanma durumudur. Uykuda, uykudan önce ya da geceleri daha sık idrara çıkma noktüriye dahildir. Genellikle yaşlandıkça daha sık karşılaşılır ancak altta yatan farklı nedenlere bağlı olarak erken yaşlarda da ortaya çıkabilir. Noktüri, sık idrara çıkma durumu ile karıştırılmamalıdır. Noktüri, gündüz vakti değil yatmadan önce ve sabah uyanmadan önce birden fazla kere idrara çıkma ihtiyacı duyma veya idrara çıkmadır. Düzenli olarak uykudan uyanıp tuvalete çıkmak, uykunun bölünmesine ve neticede gün boyu yorgun hissetmeye neden olabilir. 

Bilgi Almak İçin Aşağıdaki Formu Doldurabilirsiniz.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Neden Olur?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) kadın ve erkeklerde farklı nedenlerle ortaya çıkabilir. Örneğin erkeklerde prostat, kadınlarda doğum nedeniyle gelişen rahim sarkması noktüri için bir neden sayılabilir. Gece sık idrara çıkma (noktüri) nedenleri şunlardır:

• Yatmadan önce çok sıvı tüketmek
• İdrar söktürücü ilaç kullanmak
• Mesane kapasitesinin azalması (Mesane tıkanıklığı, enfeksiyon gibi sebeplere bağlı)
• Alışkanlık

Ayrıca aşağıdaki sağlık problemleri gece sık idrara çıkmaya (noktüri) neden olabilmektedir:

• Diyabet
• Yüksek tansiyon
• Poliüri (İdrar fazlalığı)
• Pelvik organ sarkması
• İyi huylu prostat büyümesi veya prostat tıkanıklığı
• Uyku apnesi veya farklı uyku bozuklukları
• Kalp hastalıkları (Konjestif kalp yetmezliği vb.)
• Doğum, menopoz veya hamilelik
• Huzursuz bacak sendromu
• Ödem
• İdrar yolu enfeksiyonları (Geçici olarak)

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Belirtileri Nelerdir?

Genellikle uyku sırasında tuvalet için uyanmaya ihtiyaç duyulmaz ve geceleri tuvalete uyanmadan 6-8 saat arası uyumak normaldir. Gece sık idrara çıkma (noktüri) sorunu olan kişilerde ise gece uykudan uyanıp idrara çıkma görülmektedir. Gece sık idrara çıkma (noktüri) belirtileri aşağıdakilerden biri veya birkaçı olabilir:

• Geceleri 2 veya daha fazla idrara çıkmak için uyanmak
• Poliüri (idrar fazlalığı) durumunda idrar hacminin artması
• Gün içerisinde yorgun ve uykulu hissetmek
• Ani başlayan idrara sıkışma hissi

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Komplikasyonları Nelerdir?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) altta yatan farklı sağlık sorunlarına bağlı olarak ortaya çıkabilmektedir. Örneğin iyi huylu prostat büyümesi, diyabet, idrar söktürücü ilaç kullanmak vb. gibi etkenler nedeniyle noktüri gelişebilir ve bu durumda farklı komplikasyonlarla birlikte değerlendirilmelidir. Doğrudan gece sık idrara çıkmanın neden olduğu tek komplikasyon uykusuzluktur. Uyku düzeninin bozulması, uykusuzluk ve gün boyu uykulu dolaşmak, noktüri komplikasyonudur.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Nasıl Teşhis Edilir?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) teşhisi uzman hekimin sorularına verilecek cevaplara bağlı olarak koyulmaktadır. Noktüri teşhisi için hekim tarafından aşağıdaki sorular sorulabilir:

• Gece kaç kez idrara çıkılıyor?
• Her gece uykudan uyanıp idrara çıkılıyor mu?
• Her defasında idrar hacmi yoğun mu?
• İlk kez ne zaman uykudan idrara çıkmak için uyanıldı?
• Akşam yemeğinden sonra tüketilen sıvı miktarı nedir?
• Son zamanlarda beslenme, kafein tüketimi ve alkol tüketimi alışkanlıkları değişti mi?
• Kullanılan ilaçlar nelerdir?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) teşhisi için tüm gün ve gece boyunca idrara çıkma günlüğü tutulması gerekebilir ayrıca idrar tahlili, kan tahlili ve gerekirse mesane ultrasonu veya pelvik ultrason istenebilir.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Tedavisi Nasıldır?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) tedavisi altta yatan nedenin tedavi edilmesi ile başlamalıdır. Örneğin uyku apnesi nedeni ile gelişen noktüri için öncelikle uyku apnesi tedavi edilmelidir. Altta yatan sağlık sorunu ne olursa olsun noktüri tedavisi için aşağıdaki yaşam tarzı değişiklikleri uygulanabilir:

• Akşam yemeğinden sonra (18.00 sonrası) sıvı ve kafein tüketimini azaltmak
• İdrar söktürücü ilaçları sabahları veya yatmadan en az 6 saat önce almak
• Öğleden sonra şekerleme uykusu uyumak (Gün içinde idrar atılmasına katkı sağlar.)
• Gün içinde bacakları yüksekte tutmak (Ödemi önler)
• Kegel egzersizi ile pelvik taban kaslarını güçlendirmek

Ayrıca aşırı aktif mesane semptomlarını azaltabilecek ilaçlar önerilebilmektedir.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) Önlenebilir mi?

Gece sık idrara çıkma (noktüri) önlenemez ancak altta yatan neden ortadan kalkınca noktüri de ortadan kalkar. Diyabet, kalp yetmezliği, iyi huylu prostat büyümesi ve uyku apnesi gibi noktüriye neden olan hastalıklar kontrol altına alınmalıdır. Menopoz, hamilelik veya rahim sarkması nedeniyle ortaya çıkan noktüri için akşam sıvı tüketimi azaltılarak önlem alınabilir.

Gece Sık İdrara Çıkma (Noktüri) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Noktüri Neyin Belirtisi Olabilir?

Noktüri iyi huylu prostat büyümesi, rahim sarkması, diyabet, yüksek tansiyon, konjestif kalp yetmezliği, uyku apnesi veya poliüri (idrar fazlalığı) gibi hastalıkların belirtisi olabilir.

Sık İdrara Çıkma Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?

Vitamin eksikliğinin doğrudan gece sık idrara çıkma (noktüri) sebebi olduğu söylenemez ancak D vitamini eksikliği aşırı aktif mesane sorununa, B12 vitamini eksikliği sinir sistemini etkilediği için mesane kontrolünün bozulmasına ve bazı vitamin takviyelerinin fazla alınması idrara çıkma isteğinin artmasına neden olabilir.

Noktüri İçin Hangi Bölüme Gidilir?

Gece sık idrara çıkma (Noktüri) için Üroloji bölümüne gidilmelidir. Noktüri sebebi farklı bir hastalıksa ürolog hekim tarafından gerekli bölüme yönlendirme yapılabilir.