
Zereşk üzümü yüksek oranda berberin içermektedir ve berberin antioksidan, antimikrobiyal, antiinflamatuvar ve metabolizma düzenleyici etkilere sahiptir. Berberin kan şekeri kontrolüne, insülin duyarlılığını artırmaya ve kötü kolesterolü azaltmaya yardım eder.
Zereşk Üzümü Nedir?
Zereşk üzümü (barberry, zereshk) Berberis ailesine ait küçük kırmızı meyveleri olan bir bitkidir. Genellikle Orta Doğu ve Güneybatı Asya ülkelerin kullanılmaktadır, özellikle İran mutfağında çok kullanılır. Zereşk üzümü kurutulmuş veya taze olarak tüketilebilir. Tadı ekşidir ve yıllarca geleneksel tıpta sağlık faydaları için yemeklerde ve bitkisel ilaçlarda kullanılmıştır. Zereşk “berberin” içeriği nedeniyle kan şekerini düzenlenmesine, kolesterolün dengelenmesine bağışıklığın güçlenmesine yardım eder.
Zereşk Üzümü Besin Değeri Nedir?
Genellikle kuru olarak tüketilen zereşk berberin, çinko, bakır, manganez ve antosiyanin içermektedir. 30 gram kuru zereşk üzümü besin değeri aşağıdaki gibidir:
- Kalori: 89
- Protein: 1 gram
- Yağ: 1 gram
- Karbonhidrat: 18 gram
- Lif: 3 gram
- C Vitamini: Tüketilmesi gereken günlük değerin %213'ü
- Demir:Tüketilmesi gereken günlük değerin %15'i
Zereşk Üzümünün Faydaları Nelerdir?
Zereşk üzümü berberin içeriği nedeniyle antioksidan, antimikrobiyal, antiinflamatuvar ve metabolizma düzenleyici faydalar içermektedir. Zereşk üzümünün faydaları şunlardır:
- Antioksidan kaynağıdır: Zereşk üzümü berberin içerir. Berberin iyileştirici etkileri olan alkaloid ailesinin üyesidir. Berberin serbest radikallerle savaşmaya yardım ederek hücre hasarını engeller, kan şekerini düzenler ve kolesterolü düşürür. Kanser karşıtıdır ve enfeksiyonlarla savaşır.
- Diyabetle savaşmaya yardım eder: İçeriğindeki berberin insülin tepkisini iyileştirir, kan şekerini düzenler.
- İshali tedavi eder ve önler: Berberis geleneksel olarak yıllardır ishali tedavi etmek için kullanılmaktadır. Zereşk üzümü berberin içeriği nedeniyle bağırsaktaki geçiş süresini yavaşlatarak ishali önler ve tedavi eder.
- Metabolik sendromları azaltır: Zereşk tüketmek diyabet, kolesterol, obezite, yüksek tansiyon gibi sağlık sorunlarını azaltarak metabolik sendrom riskini azaltabilir.
- Ağız sağlığını destekler: Berberin güçlü bir antiinflamatuvardır ve bu sayede zereşk üzümü plak oluşumunu, diş eti iltihaplarını ve ağız içi enfeksiyonlarını önleyebilir.
- Kanseri önleyebilir: İçerisindeki berberin, antioksidan görevi görmektedir ve düzenli olarak zereşk üzümü tüketmek antikanser etkiler gösterebilir ancak yüksek konsantre olduğundan berberin takviyesi şeklinde kullanılırsa daha etkili olabilir. Doktor tavsiyesi ile takviye olarak alınabilir.
- Akne oluşumunu engeller ve akneleri yok edebilir: Akne ve iltihaplı sivilcelerin oluşumunu engeller ve düzenli tüketilirse akneleri yok edebilir.
Zereşk Üzümü Nasıl Tüketilir?
Zereşk üzümü kurutulmuş veya taze olarak tüketilebilir. Kuru zereşk pilavda, salatada, et ve tavuk yemeklerinde kullanılabilir. Bazı kültürlerde zereşk kaynatılarak çay olarak tüketilebilir. Zereşk kullanmadan önce suda bekletilirse yumuşar ve kullanımı kolaylaşır. Yemeklerde tüketimi güvenli kabul edilmektedir ancak yüksek dozda berberin takviyesi kullanmadan önce mutlaka doktora danışılmalıdır. Zereşk üzümü doğrudan çiğ olarak tüketildiğinde mide ekşimesine neden olabilir. Zereşk üzümü aşağıdaki şekilde tüketilebilir:
- Tatlılarda: Kurutulmuş zereşk ılık suda bekletilerek keklerde vişne veya üzüm gibi kullanılabilir.
- Pilavlarda: Ilık suda bekletilerek veya kuru haliyle demleme yöntemiyle pişirilen pirinç pilavlarında kullanılabilir.
- Reçellerde: Kırmızı meyvelerden oluşan bir reçel yaparken içine zereşk üzümü eklenebilir.
- Et ve tavuk yemeklerinde: Güveçlerde, tencere yemeklerinde tatlı ve ekşi dengesi oluşturmak amacıyla kullanılabilir ve yemeklere mayhoş bir tat verir.
- Salatalarda: Kuru zereşk ılık suda bekletilerek veya kuru olarak suda bekletmeye gerek olmadan salatalarda kullanılabilir.
Zereşk Üzümü ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Zereşk Üzümünün Tadı Nasıldır?
Zereşk üzümü ekşi ve buruk bir tada sahiptir ve taze olarak tüketilirse daha asidiktir. Kurutulmuş zereşk üzümünün tadı mayhoştur.
Berberin Türkiye’de Nerede Yetişir?
Berberin bitki değildir, bitkilerde bulunan bir bileşiktir. Berberin, Berberis türlerinin kabuk, kök ve meyvelerinde bulunmaktadır. Türkiye’de Ege, Akdeniz’in iç kesimleri ve bazı Anadolu bölgelerinde yetiştirilebilir ancak genellikle ithal edilmektedir.
Berberin Nedir?
Berberin zereşk üzümü, altınmühür, Oregon üzümü ve zerdeçal gibi bitkilerde doğal olarak bulunan bir alkaloid bileşiktir. Özellikle metabolizma, sindirim ve bağışıklık sistemi üzerinde faydalı etkileri bulunmaktadır.
Berberin Tadı Nasıldır?
Berberin bir alkaloiddir, acı ve buruk bir tada sahiptir bu nedenle doğrudan çiğnenmez. Berberin takviye olarak kullanılmaktadır.
Zereşk Üzümü Nerede Yetişir?
Zereşk (Berberis türleri) Avrupa, Kuzey Afrika, Asya ve Anadolu’nun bazı bölgelerinde yetişir. İran, Afganistan ve çevresinde tarih boyunca zereşk yetiştirilmiş ve kurutulmuştur. Özellikle İran’da ticari olarak üretilen zereşk çeşitleri bulunmaktadır.
Zereşk Üzümü Berberin mi?
Hayır, zereşk üzümü berberin değildir fakat zereşk üzümü berberin içeren bir meyvedir.
Zereşk Üzümü Diğer Adı Nedir?
Zereşk üzümü İngilizce’de barberry veya barberry berry olarak bilinir. Bilimsel adı Berberis vulgaris’tir. Anadolu’da zereşk olarak bilinmektedir.
Zereşk Üzümü Zayıflatır mı?
Zereşk üzümü tek başına zayıflatıcı etkiler göstermez ancak insülin duyarlılığını, diyabeti, kolesterolü, metabolik sendromları iyileştirerek dolaylı yollardan zayıflamaya yardım eder.
Giriş Tarihi: 25.09.2025
Güncellenme Tarihi: 25.09.2025
Oluşturan: Medipol Sağlık Grubu Web Yayın Kurulu
Web sitemizde yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Şikayetinizle ilgili değerlendirme, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.