İdrarda Koku Neden Olur, Nasıl Geçer?

İdrar yeterli seviyede su tüketildiğinde genellikle kokusuzdur ve çoğunluğu sudan oluşur. Tüketilen su miktarı azaldığında idrarda koku ve idrarda koyu renk genellikle herkesin başına gelmiştir ancak bazen kokunun altında farklı bir sağlık problemi veya çözülmesi gereken bir problem olabilir. Kokulu idrar kısa süreli ise zararsızdır ve su tüketimi artınca sorun çözülmelidir ancak günde 2 litreden fazla su tüketilmesine rağmen koku devam ediyorsa altında yatan nedene odaklanmak gerekir.

Bilgi Almak İçin Aşağıdaki Formu Doldurabilirsiniz.

İdrarda Koku Neden Olur?

İdrar, vücuttaki atık maddelerin böbrekler tarafından süzülmesi sonucu oluşur. İdrarın neredeyse çoğu sudur ve bu nedenle kokusuzdur. Bazı durumlarda idrar kokusu artabilir, keskinleşebilir ve değişir. İdrarda koku genellikle zararsızdır ve basit nedenlerden kaynaklanır, kendiliğinden geçer ancak bazen altında bir hastalık veya ciddiye alınması gereken bir etken bulunabilir. İdrarda koku nedenleri aşağıdaki gibidir:

• Susuzluk (dehidrasyon): Günde en az 2 litre su tüketmek gerekir ve su tüketimi azaldıkça idrar rengi koyulaşır. Az su içmek, idrarın amonyak gibi kokmasına neden olabilir.
• Beslenme şekli: Bazı yiyeceklerin tüketilmesi idrar renginde koyuluğuna neden olur. Kuşkonmaz, sarımsak, brokoli, soğan ve baharatlı yiyecekler idrar renginin koyulaşmasına ve idrarın kötü kokmasına neden olabilir.
• İdrar yolu enfeksiyonları: Mesanede ve idrar yollarında meydana gelen enfeksiyonlar idrarda koyuluk, koku, idrara çıkmada zorluk ve yanma gibi semptomlara neden olur.
• İlaç kullanımı: Antibiyotikler, B vitaminleri, D vitamini, bazı diyabet ilaçları ve bazı romatoid artrit ilaçları idrar renginde koyulaşma ve kötü kokmasına neden olur.
• Diyabet: Diyabet ve kan şekeri yüksekliği sonucunda idrarda glikoz birikebilir ve bu, idrarın tatlı kokmasına neden olabilir.
• Karaciğer veya böbrek hastalıkları: Karaciğer veya böbrek fonksiyonları bozulduğunda veya böbrek taşı geliştiğinde süzme işlemi gerektiği gibi yapılamaz ve idrarda normal şartlarda bulunmaması gereken atık maddeler bulunur ve kokuya neden olur.
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (CYBH): Trikomonas enfeksiyonu vb. cinsel yolla bulaşan hastalıklar idrarda koku yapar.
• Metabolik veya genetik sorunlar: Mesane fistülü, Fenilketonüri (PKU hastalığı) ve Akçaağaç şurubu idrar hastalığı gibi sağlık problemleri idrar kokuya neden olur.
• İdrar tutma: Uzun süre mesaneden kalan idrar, bakterilerin çoğalmasına neden olur ve idrarda amonyak kokusu daha belirginleşir. 

İdrarda Koku Hangi Hastalığın Belirtisidir?

İdrarda koku genellikle zararsızdır ve su tüketimi çoğalınca kendiliğinde geçer ancak bazı hastalıkların belirtisi olabilir ve altında yatan hastalık tedavi edilmedikçe idrar koyuluğu düzelmez. İdrarda koku aşağıdaki hastalıkların belirtisi olabilir:

• İdrar yolu enfeksiyonları (Sistit, vajinal mantar ve bakteriyel vajinozis)
• Tip 2 Diyabet (Kontrol altında olmayan)
• Böbrek taşı
• Metabolik veya genetik hastalıklar (Mesane fistülü, Fenilketonüri ve Akçaağaç şurubu idrar hastalığı)
• Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (Trikomonas vb.)

İdrarda Koku Nasıl Geçer?

İdrarda kokunun geçmesi için altında yatan nedeni bilmek gerekir. Örneğin susuzluk nedeniyle koku oluyorsa su tüketimini artırmak gerekir. İdrarda kokunun geçmesi için aşağıdaki önerileri uygulamak gerekir:

• Su tüketimi artırılmalıdır.
• En az 3-4 saatte bir idrara çıkılmalıdır.
• Kuşkonmaz, soğan, sarımsak ve brokoli gibi yiyeceklerin tüketimi azaltılabilir ancak tamamen kesilmemelidir.
• İdrarda koku enfeksiyon kaynaklı ise enfeksiyon tedavisine başlanmalıdır.
• Kafein, sigara ve alkol tüketimi azaltılmalıdır.

İdrarda Koku ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Hangi Yiyecekler İdrarda Koku Yapar?

Kuşkonmaz idrarda koku yapan yiyeceklerin başında gelir. Kuşkonmaz, sarımsak, soğan, lahana, brokoli ve baharatlı yiyecekler idrarda kokuya neden olur. Ayrıca kahve, alkol ve sigara idrarda koyuluğa neden olur.

İdrarın Koyu Renkte ve Kokulu Olması Ne Demek?

İdrarın koyu renkte ve kokulu olması genellikle dehidrasyon (susuzluk) işaretidir. Gün boyunca az su tüketmek, idrarı renginde koyuluğa ve idrar kokusunda artışa neden olur. Bazen idrar yolları enfeksiyonları, karaciğer ve böbrek hastalıkları, antibiyotik ve takviye kullanımı ve böbrek taşı idrarda koyuluk ve koku yapar.

İdrarda Koku Hamilelik Belirtisi Olabilir mi?

İdrarda koku doğrudan hamilelik belirtisi değildir ancak hamilelikte idrarda koku değişikliği yaşanabilir. Gebelikte artan hormonlar ve vücuttaki dengelerin değişmesi, idrar kokusunu değiştirebilir. Ayrıca anne adaylarının bebekleri için kullandığı takviyeler de koku değişikliğine neden olur.

İdrarda Amonyak Kokusu Neden Olur?

İdrarda amonyak kokusu genellikle yeterince su tüketmemekten kaynaklanır. Gün boyunca yeterince su içilmediğinde idrardaki üre parçalanarak amonyak benzeri keskin bir kokuya neden olur.

İdrardan Tatlı Koku Gelmesinin Sebebi Nedir?

İdrardan tatlı koku gelmesinin sebebi diyabet veya kan şekeri yüksekliğidir. Özellikle kontrol altına alınmamış tip 2 diyabet hastalarının idrarında tatlı koku oluşabilir. Ayrıca düzenli olarak şeker oranı yüksek besinler tüketmek de idrar kokusunu geçici olarak değiştirebilir.

İdrarda Koku Varsa Ne Yapmalı?

İdrarda koku varsa önce altındaki neden bulunmalı ve susuzluk ihtimalini ortadan kaldırmak için su tüketimi artırılmalıdır. Su tüketimi arttığında idrar renginde açılma olmuyorsa enfeksiyon, ilaç kullanımı, böbrek veya karaciğer sorunları veya diyabet ihtimali düşünülmelidir.

İdrarda Kokuya Hangi Bölüm Bakar?

İdrarda koku için Üroloji bölümüne gitmek gerekir. Hasta, idrarda kokunun nedeni enfeksiyon kaynaklı ise Enfeksiyon Hastalıkları Bölümüne, böbrek hastalıkları kaynaklıysa Nefroloji, karaciğer hastalıkları kaynaklıysa Gastroenteroloji veya diyabet kaynaklıysa iç hastalıklarına yönlendirilir.

B12 Vitamini İdrarda Koku Yapar mı?

B12 vitamini kullanmak doğrudan idrarda koku yapmaz ancak kompleks B vitaminleri idrarda kokuya neden olabilir. B12 vitamini fazlalığı var ise idrar kokusu değişebilir.