Diş Kisti Nedir? Diş Kisti Belirtileri ve Tedavisi

Diş kisti, diş kökü veya çene kemiği çevresinde oluşan, içi sıvı dolu anormal keseciklerdir. Çoğu zaman yavaş gelişir ve ilk aşamada belirgin bir belirti vermez. Ancak ilerledikçe diş etinde şişlik, ağrı, hassasiyet ve çiğneme sırasında rahatsızlık hissine yol açabilir. Tedavi edilmediğinde çene kemiğine ve çevredeki dişlere zarar verebilir. Diş kistleri genellikle rutin diş kontrolleri sırasında röntgen ile fark edilir.

Diş Kisti Nedir?

Diş kisti; diş kökü, diş çevresi veya çene kemiği içinde gelişen, içi genellikle sıvıyla dolu, kapsülle çevrili (zar yapılı) bir boşluktur. Çene kisti olarak da anılır çünkü çoğunlukla çene kemiği içinde büyür. Bu büyüme, uzun süre fark edilmeden devam edebilir çünkü kist dokusu genellikle yavaş genişler ve erken dönemde belirgin bir şikâyet oluşturmayabilir.

Diş kistleri en sık 20’lik dişler çevresinde görülür. Bunun nedeni, 20’lik dişlerin çoğu zaman tam olarak çıkamaması ya da gömülü kalmasıdır. Çünkü zamanla diş, çene kemiği içinde sıkışmış halde kalır, çevresindeki dokular tam olarak temizlenemez ve bölgede sıvı birikimi ve doku değişimi gelişebilir.

Bu tür kistler genellikle uzun süre belirti vermez. Ancak büyüdüklerinde çene kemiğinde erime, komşu dişlerde baskı ve kayma, şişlik ve ağrıya neden olabilir. Bu nedenle özellikle gömülü 20’lik dişlerin düzenli olarak kontrol edilmesi önemlidir.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Diş Kisti Belirtileri Nelerdir?

Diş kistleri çoğu zaman yavaş büyüdüğü ve başlangıçta belirgin şikâyet oluşturmadığı için fark edilmesi zor olabilir. Belirtiler her kişide aynı şekilde görülmeyebilir; bazı kişilerde kist uzun süre sessiz ilerlerken, bazı kişilerde erken dönemde kendini gösterebilir. Diş kistinde en sık görülen belirtiler şunlardır:

• Diş etinde veya çenede şişlik
• Baskı, dolgunluk ve gerginlik hissi
• Ağrı veya sızlama
• Isırma ve çiğneme sırasında hassasiyet
• Dişte sallanma veya yer değişikliği hissi
• Diş eti renginde değişiklik
• Ağızda kötü tat veya kötü koku
• Kist veya çevresindeki enfeksiyon sebebiyle diş eti üzerinde akıntı
• Yüzde şişlik veya asimetri
• Uyuşma veya karıncalanma hissi

Diş kistleri bazı kişilerde hiç belirti vermeden ilerleyebilir. Bu yüzden düzenli diş hekimi kontrolü ve gerekli görüldüğünde röntgen değerlendirmesi, kistlerin erken fark edilmesinde önemli rol oynar.

Diş Kisti Neden Olur?

Dişte kist oluşumunun temelinde çoğunlukla uzun süre fark edilmeden ilerleyen enfeksiyon yer alır. Enfeksiyon ilerledikçe vücut, bu durumu sınırlamak için o bölgede zamanla kist oluşumuna yol açabilir. Diş kistine neden olabilecek başlıca durumlar şunlardır:

• Tedavi edilmeyen diş çürükleri: Diş çürüğü ilerleyip diş sinirine ulaştığında enfeksiyon oluşur. Bu enfeksiyon zamanla diş köküne yayılabilir. Kök ucunda uzun süre devam eden enfeksiyonlar, bölgede kist oluşmasına neden olabilir.
• Diş sinirinin ölmesi: Dişe alınan darbe, derin dolgu ya da çatlaklar diş sinirinin ölmesine yol açabilir. Sinir canlılığını kaybettiğinde, dişin içindeki bakteriler kök ucuna ilerleyerek enfeksiyon oluşturur. Bu durum uzun sürerse kist gelişebilir.
• Kanal tedavisinin yetersiz olması: Kanal tedavisi yapılmış bir dişte, kanalların tam temizlenmemesi ya da dolgunun sızdırması enfeksiyonun tekrar etmesine neden olabilir. Tekrarlayan bu enfeksiyonlar zamanla kist oluşumuna zemin hazırlayabilir.
• Dişe alınan darbeler: Dişe gelen sert darbeler, dişin iç dokularına zarar verebilir. Bu hasar hemen fark edilmese bile aylar veya yıllar içinde kök ucunda enfeksiyon gelişebilir ve kist oluşabilir.
• Uzun süreli iltihap: Diş ve çevresindeki dokularda uzun süre devam eden iltihaplar, vücudun bu bölgeyi sınırlamak istemesine neden olur. Bu süreç sonucunda kist benzeri yapılar oluşabilir.
• Gömülü dişler: Sürmeyen ya da gömülü kalan dişlerin çevresinde zamanla sıvı birikimi olabilir. Bu durum bazı kişilerde kist oluşmasına yol açabilir ve genellikle röntgen çekimlerinde fark edilir.

Diş Kisti Tedavisi Nedir?

Diş kisti tedavisi, tek bir yöntemle sınırlı değildir. Bazı kistlere kanal tedavisi uygulanabilirken, bazı durumlarda cerrahi müdahale gerekebilir. Hangi tedavinin uygulanacağı; kistin tipine ve dişin durumuna göre belirlenir.

Diş kistlerinin önemli bir kısmı, kök ucundaki uzun süreli enfeksiyonlara bağlı gelişir. Eğer kist, dişin içindeki enfeksiyondan kaynaklanıyorsa ilk hedef enfeksiyon kaynağını temizlemektir. Bunun için de kanal tedavisi uygulanır.

Daha önce kanal tedavisi yapılmış bir dişte kist oluştuysa, sebep çoğu zaman kanal içinde devam eden veya tekrar eden enfeksiyondur. Böyle durumlarda eski kanal dolgusu çıkarılır, kanallar temizlenir ve tekrar doldurulur.

Kist büyükse, çevre kemiğe zarar veriyorsa veya kanal tedavisine rağmen iyileşme göstermiyorsa cerrahi tedavi gündeme gelebilir. Lokal anestezi ile kist alınabilir. Bazı kistlerde problem, diş kökünün en uç kısmında yoğunlaşır. Kanal tedavisiyle kontrol altına alınamayan durumlarda kök ucunun küçük bir kısmı cerrahi olarak çıkarılabilir. Bu işleme kök ucu ameliyatı denir.

Bazı vakalarda diş ileri derecede hasarlıdır (kırık, çok fazla madde kaybı, tedavi şansı kalmaması gibi). Böyle durumlarda kistin kaynağı olan dişin çekilmesi gerekebilir. Çok büyük kistlerde, tek seferde tamamen almak yerine kistin basıncı azaltılarak zamanla küçülmesini sağlanır. Bu işleme marsupyalizasyon denir. Öncelikle kist içine küçük bir açıklık oluşturulur. Daha sonra kistin boşalması ve basıncın düşmesi sağlanır. Kist küçüldükten sonra gerekiyorsa ikinci aşamada tamamen çıkarılır.

Diş Kisti Hakkında Sık Sorulan Sorular

Diş Kisti Tehlikeli mi?

Tedavi edilmediğinde tehlikeli olabilir. Kist büyüyerek çene kemiğine zarar verebilir, diş kaybına ve enfeksiyonun yayılmasına yol açabilir.

Diş Kisti Ameliyatı Zor mudur?

Genellikle zor değildir. Deneyimli bir hekim tarafından yapılmalıdır.

Kist Olan Diş Çekilmezse Ne Olur?

Kist büyümeye devam edebilir, çevre dişlere ve kemiğe zarar verebilir. Ağrı, şişlik ve enfeksiyon riski artar.

Dişte Kist Ameliyatı Kaç Saat Sürer?

Çoğu diş kisti ameliyatı 30-60 dakika içinde tamamlanır. Kistin büyüklüğüne göre süre değişebilir.

Diş Kisti Ameliyatında Hasta Uyutulur mu?

Genellikle hayır. Ameliyatlar çoğunlukla lokal anestezi ile yapılır. Özel durumlarda sedasyon tercih edilebilir.

Diş Kist Ameliyatı Sonrası İyileşme Ne Kadar Sürer?

İlk iyileşme birkaç gün içinde başlar. Tam kemik iyileşmesi ise genellikle 2-3 ay sürebilir.

Diş Kisti Ameliyatında Bayıltılır mı?

Genellikle bayıltılmaz. Lokal anestezi yeterlidir. Gerekli görülürse hafif sedasyon uygulanabilir.

Diş Kisti Kansere Dönüşür mü?

Çok nadirdir. Diş kistlerinin büyük çoğunluğu iyi huyludur ve kansere dönüşmez.

Diş Kökünde Kist Olan Bir Diş Çekilir mi?

Her zaman çekilmez. Diş kurtarılabiliyorsa kanal tedavisi veya cerrahiyle tedavi edilebilir. Çekim, son seçenek olarak değerlendirilir.

Kist Olan Dişe İmplant Yapılır mı?

Evet, yapılabilir. Ancak önce kistin tamamen tedavi edilmesi ve kemiğin iyileşmesi gerekir. İyileşme sonrası implant planlanır.