ONLİNE İŞLEMLER
2013 verilerine göre Türkiye'de 20.830 böbrek, 2047 karaciğer, 235 pankreas, 393 kalp ve 39 akciğer hastası organ nakli bekliyor. Bu bekleyişin olumlu şekilde sonuçlanması, yani organ bağışlarının artması için ise hem topluma hem de sağlık merkezlerine önemli görevler düşüyor. Organ bağışının istenilen düzeyde olmaması nedeniyle organ nakli için bekleyenlerin büyük kısmı hayatını kaybediyor. Organ nakillerinin artması için topluma da hastaların beyin ölümünün gerçekleştiği merkezlere de önemli görevler düştüğünü belirten Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Organ Nakli Merkezi Başkanı Prof. Dr. Hamdi Karakayalı, organ nakli konusunda en sık sorulan soruları yanıtladı:
Organ bağışı yapmak için kamu ve özel hastanelerinin ‘Organ Nakil Koordinatörlüğü’ne başvurmak yeterlidir. Organ bağışı sonrası kişinin bilgilerini içeren ‘Doku ve Organ Bağış Belgesi’ kartı hazırlanmaktadır. Kişinin bu kartı yanında taşıması önerilmektedir; ancak ailesini de bu konuda mutlaka bilgilendirmelidir.
Organ nakli için teknik ve teknolojik alt yapı gerekliliğinin sağlanması ve organ nakli merkezinin sorumlusunun bu konuda yeterli olması gereklidir.
Uygun görülen hastalara aynı anda hem böbrek hem karaciğer nakilleri yapılabilir.
Günümüzde böbrek, karaciğer, kemik iliği, kalp ve pankreas en çok nakledilen organlardır. Akciğer ve ince barsak nakilleri giderek artmasına rağmen elde edilen başarı oranları istenilen düzeyde değildir. Kemik, tendon ve ligament gibi dokular travma, kanser gibi nedenlerle doku kaybı olan insanlara tekrar hareket özgürlüğü verebilir. Kornea nakli bu dokunun harabiyeti nedeni ile görmeyen hastaların görmesini, cilt nakli ise yanık sonrası yaraları iyileşmeyen hastaların yaralarının kapanmasını sağlar. Kalp kapakçıkları doğuştan kalp kapağı hastalığı olan veya sonradan kapakçıkları bozulan hastalara nakledilebilir.
Sağlık Bakanlığının yönetmeliği gereğince 4’üncü dereceye kadar akrabalar arası nakiller olabilmektedir. Akraba dışı nakillerde ise; Etik Kurul kararı ile verici olunabilmektedir. 1’inci derece akrabalar: Anne, baba, çocuk 2’nci derece akrabalar: Kardeş, dede, nine, torun 3’üncü derece akrabalar: Amca, hala, dayı, teyze, yeğen 4’üncü derece akrabalar: 3’üncü derecedekilerin çocukları Eşlerin rızası olması gereken başka bir özelliktir.
Organ naklinde kan grubunun rh pozitif veya negatifliğinin hiçbir önemi yoktur. Sadece kan gruplarına bakılmaktadır. Ayrıca eğer canlı vericide doku uyumu yoksa bu organ nakline engel değildir. Sadece nakil öncesi kullanılan ilaçların dozunu arttırarak başarılı nakil yapılabilmekte ve hastalar da sağlıklarına kısa sürede kavuşabilmektedirler.
Hayır, satılamaz! Bir insan öldükten sonra organları bağışlandığında, Organ Nakli Koordinasyon Sistemi devreye girer. Bu sistem gereğince bağışlanan organlar Sağlık Bakanlığı’nın Bölge Koordinasyon Merkezine (BKM) ve oradan da Ulusal Koordinasyon Merkezine (UKM) bildirilirler. Organların merkezlere dağıtımı bu bildirimler sonucunda belirlenir.
Çünkü her yıl 7000 insanımızı kaybetmekteyiz. Çünkü insanlar annesini, babasını, eşini, hatta çocuğunu yitirmekte. Çünkü doyasıya su içememekte ve yemek yiyememekte. Çünkü okula gidememekte ve çalışamamakta. Çünkü sevdiklerine zaman ayıramamakta. Çünkü çaresiz ve umutsuz gözleri izlemek yakınlarına acı vermekte ve tüketmekte. Çünkü çocuk sahibi olamamakta. Çünkü ülke bütçesinden yüz milyonlarca dolar yurtdışına akmaktadır. İşte tüm bu çaresizliklere derman olacak yol organ bağışı ve naklidir.