Üst Yutak Nazofarenks Kanseri Belirtileri, Tedavisi ve Evreleri

Üst yutak nazofarenks kanseri, nadir görülen bir kanser türüdür. Boyunda ağrısız şişlik, işitme problemleri, kulak ağrısı ve kulakta çınlama ile karakterizedir. İleri evrelerde şaşılık, çift görme ve yüz uyuşması gibi belirtiler görülebilmektedir. Epstein-Barr virüsü, genetik veya yaşanılan coğrafya nazofarenks kanserine yakalanma riskini etkileyebilmektedir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Nedir?

Üst yutak (Nazofarenks) kanseri, burun ile ağız arkasını, kafatası tabanını birbirine bağlayan nazofarenks epitel dokularında başlayan bir baş ve boyun kanseri türüdür. Nazofarenks yani üst yutak, burnun arkasında bulunan yutağın (farenksin) üst kısmıdır. Burun delikleri, nazofarenkse bağlıdır ve nazofarenksin her iki tarafındaki açıklıklar kulaklara uzanır. Yutak, üç bölümden oluşur. Üst yutak nazofarenks, orta yutak orofarenks ve alt yutak hipofraneks olarak adlandırılır. 

Üst yutak kanseri, nadir görülen bir kanser türüdür. Üst yutak nefes alınca veya yutkununca havanın akciğerlere ve yiyeceklerin mideye ulaşması için bir geçit görevi görmektedir. Nazofarenks üst yutak kanseri genellikle nazofarenksi kaplayan skuamöz hücrelerde başlar.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Neden Olur?

Üst yutak (nazofarenks) kanserinin kesin nedeni bilinmemektedir ancak belirli alışkanlıklar ve yaşam tarzı nazofarenks kanserine yakalanma ihtimalini artırmaktadır. Üst yutak (nazofarenks) kanseri nedenleri aşağıdakilerden biri veya birkaçı olabilir:

• Aşırı sigara veya tütün ürünleri kullanımı
• Yoğun ve sık alkol tüketimi
• Düzenli ve yoğun şekilde pasif içici olarak dumana maruz kalmak
• Epstein-Barr Virüsü (EBV) taşımak
• Düzenli olarak aşırı tuzlu veya tuzlanmış balık ve et ürünleri tüketmek
• Çok fazla toz ve dumana maruz kalmak
• Irk (Nazofarenks kanseri Güneydoğu Asya, Güney Çin ve Kuzey Afrika'da yaşayan insanlarda daha yaygındır.)

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Evreleri Nedir?

Üst yutak (nazofarenks) kanserinin evreleri, diğer türlerde olduğu gibi kanserin yayılımına bağlı olarak belirlenir. Üst yutak (nazofarenks) kanserinin evreleri aşağıdaki gibidir:

• Evre 0 nazofarenks karsinomu in situ: Evre 0'da, üst yutak dokularında anormal hücreler bulunmaktadır. Bu anormal hücreler kansere dönüşebilir ve yakındaki normal dokuya yayılabilir. Takip edilmelidir.
• Evre 1 nazofarenks kanseri: Evre 1’de nazofarenkste kanserli hücre oluşmuştur. Ayrıca nazofarenksten, orofarenkse veya burun boşluğuna yayılmış olabilir.
• Evre 2 nazofarenks kanseri: Lenf nodlarına tek taraflı yayılım veya parafarengeal alana sınırlı da olsa yayılmıştır. Parafarengeal alan, yutağın (farenksin) yan tarafında bulunan derin bir yumuşak doku boşluğudur.
• Evre 3 nazofarenks kanseri: Kanser boynun her iki tarafındaki bir veya daha fazla lenf düğümüne yayılmıştır. Kanser parafarengeal boşluğa veya yakındaki kaslara yayılmış olabilir.
• Evre 4 nazofarenks kanseri (IVA ve IVB): IVA aşamasında beyne, kranial sinirlere, kulağın önündeki tükürük bezine, çene yumuşak dokularına ve göz çevresindeki kemiğe yayılmıştır. Boynun her iki tarafında lenf düğümlerine geniş çaplı olarak yayılmıştır. IVB aşamasında vücudun diğer bölümlerine ve organlara metastaz mevcuttur. 

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Belirtileri Nelerdir?

En yaygın görülen üst yutak kanseri semptomu, boyunda oluşan ağrısız bir şişliktir ancak ağrısız olmasına rağmen kulakları etkileyerek işitme kaybına ve kronik kulak enfeksiyonlarına neden olabilmektedir. Yüz ağrısına ve uyuşukluğa neden olabilir. Üst yutak (nazofarenks) kanseri belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Yüz ağrısı
• Yüzde uyuşma
• Kulak çınlaması
• İşitme kaybı
• Tekrarlayan veya geçmeyen kulak iltihabı
• Burun kanamaları
• Burun tıkanıklığı
• Ağzı açmada zorlanma
• Kulaklarda dolgunluk hissiyatı

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Nasıl Teşhis Edilir? 

Üst yutak (nazofarenks) kanseri teşhisi için öncelikle fizik muayene gerekir ve hekim, hastanın şikayetlerini dinler. Semptomların ne zaman başladığı ve şiddeti üst yutak kanseri tanısı için gereklidir. Üst Yutak (Nazofarenks) kanseri tanı testleri şunlardır:

• Biyopsi ile nazofaringoskopi: Burun içini ve boğazın arkasını incelemek için yapılan bir işlemdir. Doktor buruna bir nazofaringoskop (ince, esnek, ışıklı bir tüp) yerleştirir ve anormal doku oluşumlarını kontrol etmek için boğazın arkasına doğru ilerletir. Nazofaringoskop ile kanser şüphesi olan bölgeden hücre veya doku örneği (biyopsi) alınır.
• İnce iğne aspirasyon biyopsisi (FNAB): Boyun lenf nodundan örnek alınabilir.
• Görüntüleme testleri: CT, MR, PET‑CT ile tümör boyutu, bölgedeki yayılım ve metastaz değerlendirmesi yapılmaktadır.
• Epstein-Barr virüsü (EBV) testi: Epstein-Barr virüsü (EBV) taşıyan kişilerin kanında bulunan antikorları ve DNA belirteçlerini kontrol etmek için yapılan bir kan tahlilidir.
• İnsan papilloma virüsü (HPV) testi: Belirli HPV enfeksiyonu türleri için doku örneği alınmaktadır. HPV testi genellikle EBV testi negatifse yapılır. Çünkü nadiren de olsa HPV nazofarenks kanserine neden olabilmektedir.
• Kan tahlilleri
• Tam kan sayımı

Nazofarenks kanseri her yaşta ortaya çıkabilir. Hastalığın yaygın olmadığı bölgelerde, 50 yaşından büyük kişilerde teşhis edilme olasılığı daha yüksektir. Yüksek riskli bölgelerde, genç kişilerin etkilenme olasılığı daha yüksektir. Erkekler, kadınlardan daha sık nazofarenks kanseri geliştirme eğilimindedir.

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Üst yutak (Nazofarenks) kanseri için farklı tedavi türleri mevcuttur ve bir onkolog hekim tarafından planlanmalıdır. Üst yutak kanseri tedavi yöntemleri şunlardır:

• Radyasyon tedavisi: Tümöre radyasyon ışınları verilmesidir. Tek başına veya kemoterapi ile kombine şekilde uygulanabilir.
• Kemoterapi: Kanser hücrelerinin büyümesini durdurmak için kanserli hücreleri öldürmek veya bölünmelerini durdurmak için kullanılan ilaçlardır. Nazofarenks kanseri için kemoterapi genellikle sistemiktir yani ağızdan alınır veya bir damara veya kas içine enjekte edilir.
• Cerrahi: Radyasyon tedavisine yanıt vermeyen nazofarenks kanseri için nadiren kullanılır. Kanser lenf düğümlerine yayılmışsa boyundaki lenf düğümleri ve diğer dokular çıkarılabilir.
• İmmünoterapi: Hastanın bağışıklık sistemini, kanserle savaşması için uyarmak ve güçlendirmek için uygulanır.

Ücretsiz Danışmanlık İçin Formu Doldurun

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri Risk Faktörleri Nelerdir?

Üst yutak (Nazofarenks) kanseri risk faktörleri şunlardır:

• Epstein-Barr virüsü (EBV) ile enfekte olmak
• Asya, Kuzey Afrika ve Arktika'nın belirli bölgelerinde yaşamak veya bu bölgeler ile genetik bağlantılı olmak
• Ailede Nazofarenks kanseri geçmişi
• Tütün ve tütün ürünleri kullanımı
• Düzenli olarak pasif içici olmak (Sigara dumanına maruziyet)
• Sık ve fazla alkol kullanımı
• Nitrozamin gibi kanser yapıcı kimyasallar içerebileceğinden tuzla işlenmiş balık ve et açısından zengin beslenmek 

Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Nazofarenks Kanseri Kaç Yıl Yaşar?

Nazofarenks kanseri yaşam süresi kanserin evresine bağlıdır. Kanser evresine ek olarak hastanın yaşı, genel sağlık durumu ve EBV düzeyi de yaşama süresini etkiler.

Nazofarenks Kanseri İyileşir mi?

Nazofarenks kanseri erken evrede iyileşme ihtimali daha yüksektir. Evre 1 ve Evre 2 gibi erken evrelerde radyoterapi, kemoterapi ve kombine tedaviler ile iyileşme ihtimali artmaktadır.

Yutak Kanseri Nasıl Belli Olur?

Yutak kanseri kendini boğazda yumru, boyunda kitle, yutma güçlüğü, kulak çınlaması ve ağrılı yutkunma ile belli eder. Bazı durumlarda ses değişikliği ve kalıcı öksürük görülebilir.
 

Yutak Kanseri Tedavi Edilebilir mi?

Evet, yutak kanseri tedavi edilebilir. Tedavi, kanser evresine göre planlanır ve radyoterapi, kemoterapi, immünoterapi ve gerekirse cerrahi işlem uygulanır.
 

Nazofarenks Duvarında Kalınlaşma Kanser mi?

Nazofarenks duvarında kalınlaşma kanser tanısı koymak için tek başına yeterli bir semptom değildir. Nazofarenks duvarında kalınlaşma kronik inflamasyon, enfeksiyon (sinüzit, EBV gibi) veya iyi huylu polip gibi durumlarla da ilişkili olabilmektedir.
 

Gırtlak Kanseri İlk Belirtisi Nedir?

Gırtlak (larinks) kanserinin en sık görülen ilk belirtisi kalıcı ses kısıklığıdır. Ses kısıklığı 3 hafta veya daha uzun sürebilmektedir. Ayrıca sesin zayıflaması, konuşmada zorluk, yutma güçlüğü veya devam eden boğaz ağrısı ilk belirtiler olabilir. Bu semptomlar soğuk algınlığı gibi görünse de 2–3 hafta içinde düzelmezse mutlaka doktora başvurulmalıdır.

Yutak Kanserine Hangi Doktor Bakar?

Yutak ve gırtlak gibi baş‑boyun bölgesi kanserleri ile Kulak Burun Boğaz (KBB) uzmanı ilgilenir. Tanı koyma, biyopsi gibi işlemlerden sonra tedavi sürecinde genellikle onkoloji birimi ile birlikte hareket edilir.
 

Geniz Etinden Neden Parça Alınır?

Geniz eti (adenoid) biyopsisi aşağıdaki durumlarda gerekebilir:

• Adenoid hipertrofisi ile tekrarlayan enfeksiyon veya solunum sorunu varsa
• Bölgesel anormal büyüme varlığını kontrol edebilmek için
• Şüpheli lezyonlar için tanı koyma amacı ile

Geniz etinden alınan parça analiz edilerek inflamasyon varlığı ya da nadiren de olsa kötü huylu oluşum varlığı tespit edilebilir. Özellikle hastada tekrarlayan kulak enfeksiyonu veya uyku apnesi varsa geniz etinden parça alınması önerilir.