Epstein-Barr Virüsü Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Epstein-Barr virüsü (EBV), en yaygın virüslerden biridir. Enfeksiyöz Mononükleoz (Öpücük Hastalığı) adı verilen bir hastalığa neden olabilir. Epstein-Barr virüsü (EBV) genellikle hiçbir belirti göstermez.

Epstein-Barr Virüsü Nedir?

Epstein-Barr virüsü (EBV), tükürük ve vücut sıvıları yoluyla bulaşan çok yaygın bir viral enfeksiyondur. Epstein-Barr virüsü (EBV), herpesvirüs 4 adı verilen bir İnsan Papilloma Virüsü (HPV) türüdür. Epstein-Barr hastalarının çoğunda semptom görülmez ancak hastaların bazılarında özellikle ergenlerde ve genç yetişkinlerde, Öpücük Hastalığına (enfeksiyöz mononükleoz) yol açabilir.

Epstein-Barr Virüsü Nasıl Bulaşır?

Epstein-Barr virüsü bulaşıcıdır. Virüs, kuluçka döneminde (birinin virüse maruz kalmasından semptomların görülmesine kadar geçen süre) yayılabilir. EBV kuluçka dönemi 4 ile 6 hafta arasındadır. 

Epstein-Barr Virüsü, tükürük yoluyla veya diğer vücut sıvıları ile bulaşabilir. Epstein-Barr Virüsü aşağıdaki yollarla kişiden kişiye bulaşmaktadır:

• Öksürük
• Hapşırık
• Öpüşme
• Cinsel temas (Meni veya kan)
• Diş fırçası, çatal, kaşık, bıçak ve bardak gibi eşyaların paylaşılması
• Çocuklarda veya küçük bebeklerde ağzına götürdüğü eline salya bulaşması ve sonrasında eşyalara dokunması

Epstein-Barr Virüsü taşıyıcısında, semptom görülmese bile virüs bulaşıcıdır. Epstein-Barr Virüsü bulaştıktan sonra vücutta uykuda ve pasif bir durumda yaşamaya devam eder. Belirli durumlar, Epstein-Barr Virüsünün uyanmasını ve aktif hale gelmesini yani bulaşıcılığı tetikleyebilir. Vücuttaki Epstein-Barr Virüsünü tetikleyen durumlar şunlardır:

• Stres
• Bağışıklık sistemi zayıflığı
• Menopoz veya hormonal değişiklikler

Epstein-Barr Virüsü Neden Olur?

Epstein-Bar Virüsü (EBV) tükürük, kan, meni ve diğer vücut sıvıları ile kolayca kişiden kişiye bulaşabilir. Ayrıca kan transfüzyonları veya organ nakli yoluyla da bulaşabilmektedir. Virüs hastanın vücudundaki beyaz kan hücrelerine (Lenfosit B hücreleri) bağlanır. Beyaz kan hücreleri enfeksiyonla savaşmaya yardımcı olmaktadır. EBV bağlandığında beyaz kan hücreleri, enfeksiyonla düzgün bir şekilde savaşamaz ve semptomlar meydana gelir.

Epstein-Barr Virüsü Belirtileri Nelerdir?

Epstein-Barr Virüsü (EBV) belirtileri ve belirtilerin şiddeti hastanın genel sağlık durumuna göre değişiklik gösterebilir. EBV belirtileri, genellikle virüs vücuda girdikten sonraki 2 hafta içinde başlar ve bir ay devam eder. Özellikle çocuklarda EBV tanısı olsa bile hiçbir belirti görülmez ya da belirtiler grip veya soğuk algınlığı ile benzerlik gösterir. Epstein-Barr Virüsü belirtileri aşağıdaki gibidir:

• Boğaz ağrısı
• Boğaz iltihabı ve şişliği
• Aşırı yorgunluk hissi
• Ateş
• Lenf düğümlerinde şişlik
• Deride döküntüler
• Dalak ve karaciğer büyümesi

Epstein-Barr Virüsü Hangi Hastalıklara Yol Açar?

Epstein-Barr Virüsü uzun vadede vücutta olumsuz etkiler bırakabilir. EBV, sinir sistemi, kan ve akciğer dahil olmak üzere vücudun birçok bölümünü etkileyebilir. Epstein-Barr Virüsü (EBV), aşağıdaki gibi komplikasyonlara neden olabilir:

• Öpücük Hastalığı (Enfeksiyöz Mononükleoz)
• Dalak yırtılması (Dalak büyümesi kaynaklı)
• Miyokardit (Kalp kası şişmesi)
• Burkitt lenfoması, Hodgkin ve Hodgkin olmayan lenfoma ve üst yutak kanseri (nazofarenks kanseri) gibi kanserlerde risk artışı
• Pnömoni gibi akciğer hastalıkları
• Menenjit, ensefalit ve Guillain-Barré sendromu gibi beyin ve omurilikle ilgili sorunlar
• Sinüs enfeksiyonu (Bakteriyel sinüzit)
• Pankreas şişmesi (Pankreatit)
• Bademcik şişmesi
• Bağışıklık sisteminde zayıflama

Öpücük Hastalığı (Enfeksiyöz Mononükleoz) Nedir?

Öpücük hastalığı (Enfeksiyöz Mononükleoz), Epstein-Barr Virüsü nedeniyle meydana gelebilen bulaşıcı bir viral hastalıktır. Halk arasındaki ismi Öpücük Hastalığıdır ve genellikle tükürük yoluyla bulaşmaktadır. Özellikle 15-25 yaş arasındaki gençlerde ve genç yetişkinlerde görülmektedir. Öpücük hastalığı, dalak büyümesine neden olabilir ve semptomlar soğuk algınlığı belirtileri ile benzerlik göstermektedir.

Epstein-Barr Virüsü ile Öpücük Hastalığı Aynı mıdır?

Epstein-Barr Virüsü ile Öpücük Hastalığı aynı şey değildir. EBV, bazen Öpücük Hastalığına neden olabilen virüsün adıdır.

Epstein-Barr Virüsü, İnsan Papilloma Virüsü (HPV) ailesine ait yaygın görülen bir virüstür. Vücuda girdikten sonra ömür boyunca pasif şekilde kalabilir ve Öpücük Hastalığı dahil bazı hastalıkların tetikleyicisi olabilmektedir.

Öpücük hastalığı (Enfeksiyöz Mononükleoz), Epstein-Barr Virüsünün neden olduğu bir hastalıktır. Boğaz ağrısı, öksürük, ateş ve halsizlik ile karakterizedir. Lenf bezlerinde şişlik ve dalak büyümesi görülebilir. 

Epstein-Barr Virüsü Nasıl Teşhis Edilir?

Epstein-Barr Virüsünü teşhis etmek zor olabilir çünkü belirtiler soğuk algınlığı ile benzerdir. Uzman hekim, fizik muayene ve hastanın şikayetlerini dinledikten sonra EBV Antikor testi isteyebilir. Epstein-Barr Virüsü testi, vücutta EBV’ye karşı oluşmuş olan antikorların varlığını tespit etmek için yapılan EBV Antikor Testi’dir. 

Epstein-Barr Virüsü (EBV) Nasıl Geçer?

Epstein-Barr Virüsünün tedavisi yoktur ve ömür boyu vücutta kalır ancak enfeksiyon ile baş gösteren semptomlar hafifletilebilir. Epstein-Barr Virüsü semptomları antibiyotikle geçmez. Epstein-Barr Virüsü (EBV) semptomları aşağıdaki yöntemlerle hafifletilebilir:

• Bol su ve sıvı tüketmek
• Dinlenmek
• Ateş ve ağrı için ateş kesici ve ateş düşürücü oral ilaçlar
   

Epstein-Barr Virüsünden Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Epstein-Barr Virüsü vücut sıvılarıyla bulaşan viral bir enfeksiyondur. Epstein-Barr Virüsünden korunma yöntemleri aşağıdaki gibidir:

• Yiyecek ve içecek paylaşmamak
• Çatal, kaşık, bıçak veya bardak paylaşmamak
• EBV virüsü taşıyan birini öpmemek
• EBV virüsü taşıyan biriyle cinsel ilişkiye girerken korunmak
• El hijyenini sağlamak
   

Epstein-Barr Virüsü ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Epstein-Barr Virüsü Kanda Ne Kadar Süre Kalır?

Epstein-Barr Virüsü kanda ömür boyu kalır çünkü tedavisi olmayan bir enfeksiyondur. 

Epstein-Barr Virüsü Kaç Günde Geçer?

Epstein-Barr Virüsü (EBV) vücuda girdikten 2 hafta sonra belirtilere neden olmaya başlar ve 4-6 hafta içinde semptomlar tamamen kaybolur ancak nadiren de olsa bazı kişilerde semptomlar daha uzun sürebilir. EBV, tamamen ortadan kalkmaz ve vücutta pasif bir şekilde kalmaya devam eder.
 

Epstein-Barr Virüsü Bağışıklığı Zayıflatır mı?

Epstein-Barr Virüsü bağışıklığı zayıflatabilir ve otoimmün hastalıklara sebep olabilir. Ayrıca bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde ciddi enfeksiyonlara neden olabilir. 

Epstein-Barr Virüsü Kansere Neden Olur mu?

Epstein-Barr Virüsü, bazı nadiren görülen kanser türleri için risk faktörü olabilir. EBV’deki viral genler, bazı enfekte hücrelerin büyüme döngüsünü değiştirebilir ve kansere dönüşmesine neden olabilir. Epstein-Barr Virüsü aşağıdaki kanser türleri ile ilişkilendirilmiştir:

• Üst Yutak (Nazofarenks) Kanseri
• Burkitt Lenfoma
• Hodgkin Lenfoması

Epstein-Barr Virüsü Herpes ile Aynı mıdır?

Epstein-Barr Virüsü, Herpes ailesindendir ve HPV 4 olarak bilinmektedir ancak Epstein-Barr Virüsü belirtileri, diğer HPV belirtileri ile aynı değildir.

Epstein-Barr Virüsü Taşıyıcılığı Ne Demektir?

Epstein-Barr virüsü, vücutta pasif olarak ömür boyunca varlığını sürdürmektedir. EBV antikor testlerinde EBV pozitif çıkan her hasta EBV taşıyıcısıdır.

EBV Vücutta Nerede Yaşar?

Epstein-Barr virüsü vücuda girdikten sonra özellikle B lenfositlerine yerleşir ve kişinin ömrü boyunca pasif şekilde orada yaşayabilir ancak nadiren de olsa epitel hücreleri veya sinir hücrelerine yerleşebilmektedir. Virüs aktif enfeksiyon sonrası bağışıklık sistemiyle dengede kalır ancak bağışıklık zayıfladığında yeniden aktive olabilir.
 

Epstein-Barr Virüsü Cinsel Yolla Bulaşan Bir Enfeksiyon mudur?

Epstein-Barr Virüsü meni ile cinsel yollardan bir başkasına bulaşabilir ancak cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyon değildir. EBV sadece cinsel yolla değil, tükürükle ve diğer vücut sıvıları ile de kolayca kişiden kişiye bulaşabilmektedir.

Epstein-Barr Virüsü Otoimmün Hastalıkları Tetikler mi?

Epstein-Barr virüsünün özellikle aşağıdaki otoimmün hastalıklarla ilişkili olabileceği düşünülmektedir:

• Multipl Skleroz (MS)
• Sistemik Lupus Eritematozus (SLE)
• Romatoid artrit
• Haşimato Tiroiditi