ONLİNE İŞLEMLER
Lenfoma, lenf sistemindeki hücrelerden kaynaklanan kanser türüdür. Vücutta baş, boyun, koltuk altı gibi lenfoid dokulardaki şişlikle kendini belli etmektedir.
Lenfoma, vücudun bir bağışıklık sistemi hücresi olan lenfositlerin aşırı çoğalması sonucu oluşmaktadır.
Yakınma ve bulgular kanserin nerede başladığına bağlıdır. Deri altında, koltuk altında, boyunda veya kasıkta büyümüş lenf bezeleri görülebilmektedir.
Lenfomalar, lenfosit adı verilen bağışıklık sistemi hücrelerinin farklı aşamalarında başlamaktadır. Bu kanserler çoğunlukla lenf düğümlerinde, bademciklerde veya timus gibi diğer lenf dokularında ortaya çıkmaktadır. Ayrıca kemik iliğini ve diğer organları da etkilemektedir.
Lenf sistemi, bağışıklık sisteminin bir parçasıdır ve vücudu enfeksiyonlardan korumaktadır. Lenfoma, bu sistemin normal işleyişini bozabilmektedir. Genetik faktörler, bağışıklık sistemi düşüklüğü, yaş, radyasyon, bazı virüsler ve enfeksiyonlar lenfomaya neden olabilmektedir.
Lenfomanın, Hodgkin lenfoma (bazen Hodgkin hastalığı olarak da anılır) ve Hodgkin dışı lenfoma olarak iki türü bulunmaktadır.
Çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık %3-5’ini oluşturmaktadır. Bununla birlikte ergenlik döneminde ve genç yetişkinlik döneminde (55 yaşından sonra) daha yaygın görülmektedir. Hodgkin lenfoma, 5 yaşından küçük çocuklarda batı ülkelerinin aksine daha sık görülse de tedaviye oldukça iyi cevap vermektedir.
Çocukluk çağı kanserlerinin yaklaşık %5'ini oluşturmaktadır. Hodgkin lenfomaya göre küçük çocuklarda ortaya çıkma olasılığı daha yüksek olsa da 3 yaşından küçük çocuklarda nadiren oluşmaktadır.
Bu kanserler genellikle hızla büyüdükleri için yoğun bir tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır. Hastalığın tedaviye yetişkinlerdeki Hodgkin dışı lenfomaların çoğundan daha iyi yanıt verdiği görülmektedir.
Lenfoma (lenf kanseri), koltuk altı, boyun ve kasık bölgesinde şişlik ile kendini belli etmektedir. Bu tür belirtiler gözlemlendiğinde mutlaka doktora başvurulması önerilmektedir.
Lenfoma teşhisi, hastaların semptomları, fiziksel muayene, laboratuvar testleri ve özellikle tıbbi görüntüleme yöntemleri ile birkaç adımda konulmaktadır. İşte lenfoma teşhis sürecinin temel adımları:
Lenfoma teşhisi konulduktan sonra, hastalığın evresi ve tipi belirlenmektedir. Hastanın sonuçlarına ve durumuna göre en uygun tedavi planı oluşturulmaktadır.
Lenfomanın türüne, evresine, yayılımına, hastanın genel sağlık durumuna ve diğer birçok faktöre bağlı olarak değişmektedir. Aşağıda lenfoma tedavisinde kullanılan temel yöntemler şu şekildedir:
Kemoterapi, kanser hücrelerini yok eden veya büyümelerini durduran ilaçlarla tedavi edilmektedir. Bu ilaçlar hastalara oral (ağızdan) yolla veya intravenöz (damardan) verilmektedir.
Lenfoma evrelerinin belirlenmesi, hastanın tedavi planlaması açısından çok önemlidir. Lenfoma (lenf kanseri) evreleri şu şekildedir:
Evre I aşamasında, lenfoma sadece tek bir lenf nodunda veya bir organın dışında tek bir bölgede (lenf nodları dışında) görülmektedir. Erken teşhis edildiğinde tedavisinin başarı şansı oldukça yüksektir.
İki veya daha fazla lenf nodunda lenfoma bulunabilmektedir. Fakat, bu nodlar aynı diyaframın (göğüs ve karın arasındaki kasın) aynı tarafında yer almakta ya da tek bir organ ve ona yakın lenf nodları etkilenmektedir. Erken müdahale ile etkili tedavi stratejileri uygulanabilmektedir.
Diyaframın her iki tarafında da lenf nodlarındaki lenfoma bulunmaktadır. Lenfomanın ilerlemesi ve yayılması riski bu aşamada artmakta ve bu nedenle agresif tedavi yaklaşımları tercih edilebilmektedir.
Lenfoma, birden fazla organa yayılmıştır. Kemik iliği gibi kritik bölgeleri de etkileyebilmektedir. Bu evre, hastalığın en ileri aşamasıdır. Ayrıca, çok yönlü ve kapsamlı tedavi yaklaşımlarını gerektirmektedir.
Genetik yatkınlık tek başına kesin bir lenfoma nedeni değildir. Hastalığın gelişiminde çevresel etmenler ve diğer faktörler de oldukça önemlidir. Fakat, hastanın aile geçmişi ve genetik faktörler değerlendirilir ve aile de lenfoma geçmişi olan var ise genetik yatkınlık olarak düşünülebilmektedir.
Lenfomanın kesin teşhisi için kan ile birlikte doktorun bir dizi test yapması ve lenf bezi biyopsisi ile konulmaktadır.
Lenfoma tedavisi 3-4 hafta aralıklarla birlikte olmak üzere en az 6 ay sürebilmektedir. Hastanın durumu, hastalığın türü ve evresine göre tedavi süresi değişiklik göstermektedir.
Lenfoma olan bazı hastalarda kaşıntı görülebilmektedir. Özellikle cilt lenfoması adı verilen bir alt türünde, ciltte kaşıntılı kızarıklıklara veya döküntülere neden olabilmektedir.
Lenfomanın ilerlemiş evrelerinde, lenf bezlerinin büyümesi, tümörlerin diğer dokulara ve organlara yayılması nedeniyle ağrı görülebilmektedir.
18 Eylül 2023