Balon ve Stent Uygulamaları Nedir, Nasıl Uygulanır?

Balon anjiyoplasti ve stent uygulaması, damar tıkanıklığı veya damar daralması için kullanılan iki farklı tedavi yöntemidir ve genellikle kombine şekilde kullanılmaktadır. Balon Anjiyoplasti, tıkalı damarın balon yardımıyla şişirilerek genişletilmesi işlemidir. Stent, tıkalı damara yerleştirilen silindirik bir tüneldir ve kan akışını düzenlemek için damara implante edilir. İki işlem kombine şekilde birlikte uygulanabilmektedir.

Anjiyografi Nedir?

Anjiyografi, vücuttaki damarların yapısını ve durumunu detaylı olarak görüntüleyebilmek için yapılan bir görüntüleme yöntemidir. Koroner anjiyografi ile kalp damarları, periferik anjiyografi ile kol ve bacak damarları, karotis anjiyografi ile boynun iki yanında bulunan ve beyne kan ulaştıran ana atardamarlar görüntülenebilmektedir. Ayrıca anjiyografi ile beyin, böbrek, akciğer, bağırsak, sindirim ve omurilik damarları da incelenebilir. Anjiyografi işlemi sırasında damarlara özel bir kontrast madde (boya) enjekte edilir ve X-ışınları yardımıyla damarlar ayrıntılı olarak görüntülenebilir. Anjiyo ile kalp krizi, damar tıkanıklığı, anevrizma, damar daralması gibi hastalıklar teşhis edilebilmektedir. Anjiyografi bir tedavi yöntemi değil görüntüleme yöntemidir.

Anjiyoplasti Nedir?

Anjiyoplasti, daralmış veya tıkalı damarların açılması için kullanılan bir girişimsel tedavi yöntemidir. En çok koroner arter hastalıklarının tedavisi için tercih edilir ancak bacak, böbrek ve beyin damarlarının açılması için de anjiyoplasti uygulanır. Anjiyoplasti, tıbbi literatürde Perkütan Transluminal Anjiyoplasti (PTA) olarak adlandırılmaktadır.

Balon Anjiyoplasti ve Stent Nedir?

Balon Anjiyoplasti ve Stent kalp damar hastalıklarını tedavi etmek için kullanılan iki farklı tedavi yöntemidir. Balon Anjiyoplasti, tıkalı veya daralmış bir damarı genişletmek için damar içine özel bir balonun yerleştirilmesi, damarın genişletilmesi ve kan akışının normal döndürülmesi işlemidir. Balon anjiyoplasti işleminden sonra damar genişler ve kan akışı normale döner. Balon anjiyoplasti işlemi aşağıdaki gibi yapılır:

• Ucunda balon olan özel, ince tel benzeri bir kateter, kasıktan veya ayak bileğinden damar içine yerleştirilir.
• Kateter, tıkalı veya daralan damara ilerletilir.
• İlgili damara ulaşan kateterin ucundaki balon, daralan bölgeye yerleştirilir ve şişirilerek damar genişletilir.
• Balon birkaç kez şişirilerek damarın çapı genişletilir ve darlığa neden olan plak birikimi de incelmiş olur.

Ancak balon anjiyoplasti işlemi sonrası damar yeniden daralabilmektedir veya tıkanabilmektedir. Damarın yeniden daralmasını veya tıkanmasını önlemek amacıyla şişirilen bölgeye stent adı verilen silindir kafes şeklinde özel metal tüpler yerleştirilebilir. Stent, balon anjiyografi sonrasında damarın tekrar daralmasını önlemek ve açık kalmasını sağlamak amacıyla o bölgeye yerleştirilen tel örgü şeklinde özel tasarlanmış silindirik metal veya ilaç kaplı bir tüneldir.

Stent Çeşitleri Nelerdir?

Stent, damarların daralması veya tıkanması nedeniyle bozulan kan akışını düzenlemek için damara yerleştirilen silindirik kafes yapılı tünel benzeri bir aparattır. Günümüzde klasik metal stentlerin yanı sıra ilaç kaplı stentler de kullanılmaktadır. Stent çeşitleri şunlardır:

• Metal stent: Tel örgü benzeri bir yapısı bulunan silindir şeklinde minik tünel apartlardır. Damarın çapına ve uygulama alanına göre çeşitli ebatlarda olabilmektedir ancak tekrar daralma oluşma ihtimali yüksektir.
• İlaçlı (İlaç Kaplı) Stent: İç yüzeyinden damarın duvarına ilaç salınımı yapar ve daralmış alanda yeniden plak birikmesini önler ve daralmayı azaltır.

Bilgi Almak İçin Aşağıdaki Formu Doldurabilirsiniz

Balon Anjiyoplasti Türleri Nelerdir?

Balon anjiyoplasti, uygulanan damarlara göre türlere ayrılmaktadır. En çok tercih edilen balon anjiyoplasti türleri aşağıdaki gibidir:

• Koroner Anjiyoplasti: Kalp damarlarına yapılan balon ve stent uygulamasıdır.
• Karotis Anjiyoplasti: Beyne giden boyun damarlarına yapılan balon ve stent uygulamasıdır.
• Periferik Anjiyoplasti: Bacak ve kol gibi uzuvlardaki damarlara balon ve stent uygulamasıdır.
• Renal Anjiyoplasti: Böbrek damarlarına yapılan balon ve stent uygulamasıdır.

Kimlere Balon Anjiyoplasti ve Stent Yapılır?

Balon anjiyoplasti ve stent uygulaması, damar tıkanıklığı veya damar daralması olan hastalara yapılmaktadır. Balon ve stent ile hedef kan akışının düzene sokulması ve kalp krizi veya felç gibi olumsuz komplikasyonların önlenmesidir. Balon anjiyoplasti ve stent uygulaması aşağıdaki hasta gruplarına uygulanmaktadır:

• Felç (inme) geçiren hastalara
• Koroner arter hastalarına
• Periferik arter (bacak damar tıkanıklığı) hastalarına
• Böbrek damar daralması olanlara (Renal arter stenozu)
• Miyokard enfarktüsü (Kalp krizi) geçirenlere
• Beyin damarlarında anevrizma sonrası darlık oluşanlara

Balon Anjiyoplasti ve Stent Nasıl Yapılır?

Balon anjiyoplasti ve stent uygulaması öncesinde 6 saat ile 8 saat açlık gerekmektedir. Kan sulandırıcı, diyabet ve damar genişletici ilaçlar kullanılıyorsa doktor kontrolünde düzenlenmesi veya ara verilmesi istenebilmektedir. Balon Anjiyoplasti ve Stent aşağıdaki adımlardan oluşur:

1. Lokal Anestezi: Hastaya damar yoluyla sedasyon verilir, işlem genellikle anestezi altında yapılmaktadır.
2. Kateter Girişi: Kasık ya da bilek damarından kateter girişi yapılır.
3. Kateterin İlerletilmesi: Kateter, işlem yapılacak damara yönlendirilir.
4. Balonun Yerleştirilmesi ve Şişirilmesi: Daralmış veya tıkalı bölgeye yerleştirilen balon, birkaç kez basınç ile şişirilerek damar çapı genişletilir.
5. Stent Takma: Planlandıysa balon içerisinde bulunan stent, balon şişirilince açılarak damarın duvarına yerleşir. Balon söndürüldüğünde stent yerinde kalır ve işlem tamamlanır.
6. Kateterin Çıkarılması ve Kanama Kontrolü: Katater kasık veya ayak bileğinde sokulduğu yerden çıkarılır ve kanama kontrolü için bölgeye bası uygulanır. Kanama durduktan sonra hasta gözlem odasına alınır.

Balon ve Stent Sonrası Oluşabilecek Riskler Nelerdir?

Balon ve stent girişimsel bir tedavidir ve anestezi altında gerçekleştirilir. Balon ve stent sonrası oluşabilecek riskler aşağıdaki gibidir:

• Aritmi (Nabız değişimleri)
• Alerjik reaksiyon
• Tansiyon düşüklüğü
• Kan pıhtısı
• Kateter giriş bölgesinde kanama, ağrı, enfeksiyon
• Damar hasarı
• Kalp krizi
• Felç (inme)
• Stent takılmadıysa tekrarlayan damar daralması

Stent Takıldıktan Sonra Nelere Dikkat Edilmelidir?

Stent takıldıktan sonra çoğu hasta, aynı sorunla bir daha karşılaşmayacağını düşünebilir ancak damar daralması veya damar tıkanıklığı tekrarlayabilen bir hastalıktır. Stent takıldıktan sonra dikkat edilmesi gereken noktalar aşağıdaki gibidir:

• Doktor tarafından önerilen ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.
• Sigara bırakılmalıdır.
• Sağlıklı ve dengeli beslenme düzenine geçilmelidir.
• Tuz tüketimi azaltılmalıdır.
• Paketli ve işlenmiş gıdalar tüketilmemelidir.
• Düzenli egzersiz yapılmalıdır.
• Tansiyon, şeker (diyabet) ve kolesterol gibi diğer hastalıkların düzenli takibi yapılmalıdır.
• Stent sonrası doktorun önerdiği aralıklarla kontrol randevuları aksatılmamalıdır.

Balon Anjiyoplasti ve Stent ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Kaç Damar Tıkalı ise Stent Takılır?

Stent takılması için bir damarın %70 ve üzeri oranında daralmış olması gerekir. Bu durumda bir veya iki damar varsa stent tercih edilebilir ancak 3 damar tıkanıklığında bypass tercih edilir.

Stent ve Anjiyo Aynı mı?

Stent ve anjiyo aynı şey değildir. Stent bir tedavi yöntemidir ve damara dışardan silindirik bir tünel yerleştirilerek yapılır. Anjiyografi ise damar tıkanıklığı veya daralmasını görüntülemek için kullanılan bir tanı testidir.

Anjiyoda Açılmayan Bir Damara Ne Yapılır?

Anjiyoplasti ile açılmayan bir damar ilaç tedavisi ile gözlemlenebilir ancak yeterli gelmiyorsa ve tıkanıklık ilerleyici ise bypass yapılabilir.

Stent ve Balon Aynı Şey mi?

Stent ve balon aynı şey değildir. Balon anjiyoplasti, bir damarın balon yardımıyla genişletilmesi işlemidir ancak stent damara, silindir şeklinde kafes yapılı bir tünel yerleştirilmesi işlemidir.

Balon Stent Kaç Saat Sürer?

Balon anjiyoplasti ve stent takılma işlemi en az 1 saat sürmektedir ancak daha ciddi durumlarda süre 2 saate kadar uzayabilmektedir. Öncesinde uygulanan lokal anestezi ve sonrasında hasta istirahat süresi ile işlemin tamamlanması ortalama 3 saati bulabilir.

Kalp Balon Ameliyatı Riskli mi?

Balon anjiyoplasti işlemi, bypass gibi cerrahi işlemlere göre daha az risklidir ancak tamamen risk yoktur denemez. Damar hasarı, pıhtı oluşumu ve kanama gibi riskleri bulunmaktadır.

Balonla Açılan Damar Tekrar Tıkanır mı?

Balonla açılan damarın tıkanma riski bulunmaktadır. Ayrıca stent uygulaması ile kıyaslandığında da balonla açılan damarın yeniden tıkanma ihtimali daha yüksektir.

Anjiyoda Balon Neden Takılır?

Anjiyoda balon, tıkanan veya daralan damarı genişletmek için kullanılır ancak damara balon takılmaz. Balon damara yerleştirilir ve birkaç kez şişirilir, böylece damar genişlemiş olur ancak sonradan yeniden daralabilir.

%90 Tıkalı Bir Damara Stent Takılır mı?

%90 tıkalı bir damar için stent yerine uygunsa bypass tercih edilebilir ancak bypass uygun değilse balon anjiyoplasti ve stent düşünülebilir. Kesin kararı uzman hekim vermelidir.

Stent Takılan Bir Damar Tekrar Tıkanır mı?

Stent takılan bir damar tekrar tıkanabilir ancak risk düşüktür ve düzenli ilaç kullanımı ve sağlıklı yaşama geçiş ile risk daha da azalabilmektedir. 

Anjiyoda En Fazla Kaç Stent Takılır?

Anjiyoplasti sırasında takılabilecek stent sayısı ile ilgili herhangi bir kısıtlama yoktur fakat 3 veya daha fazla damarda tıkanıklık varsa genellikle bypass tercih edilmektedir.

Stent Takılan Kişi Kaç Gün Hastanede Kalır?

Stent takılan kişi herhangi bir komplikasyon gelişme riskine göre en fazla 24 saat hastanede kalmaktadır ve çoğu hasta ertesi gün taburcu olur.

Damar Tıkanıklığı İçin Stent mi Balon mu Tercih Edilmelidir?

Günümüzde sadece balon anjiyoplasti işlemi nadiren yapılmaktadır. Stentli balon anjiyoplasti damarın tekrar daralması riskini azaltır bu nedenle ikisi aynı anda tercih edilmektedir.

Kalp Damarına Takılan Stent Kaç Yıl Dayanır?

Hasta sağlığına, egzersizlerine ve ilaçlarına dikkat ederse kalp damarına takılan stent ömür boyu dayanabilmektedir ancak bazı hastalarda yeniden daralma görülebilmektedir.

Kalbe Takılan Stent Tekrar Tıkanırsa Belirtileri Nelerdir?

Kalbe takılan stent tekrar tıkanırsa aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Nefes darlığı
• Yorgunluk
• Göğüs ağrısı
• Kalp krizi belirtileri (terleme, sol kol ağrısı ve mide bulantısı)