Azı Dişi Nedir? Azı Dişi Ne Zaman Çıkar?

Azı dişleri, besinlerin öğütülmesini ve çiğnemenin gerçekleşmesini sağlayan dişlerdir. Bu dişlerin ne zaman çıktığını bilmek, özellikle çocuklarda diş gelişimini doğru takip etmek ve olası sorunları erken fark etmek açısından oldukça önemlidir.

Azı Dişi Nedir?

Azı dişleri, çiğneme işlevinin etkili şekilde gerçekleşmesini sağlayan, güçlü arka dişlerdir. Bu dişler, besinlerin parçalanmasını ve öğütülmesini sağlar. Azı dişleri, ağız içerisinde arka bölgelerde konumlanır ve girintili-çıkıntılı bir yüzeye sahiptir. Bu yüzey yapısı sayesinde sert besinler rahatlıkla öğütülebilir. Dişlere kıyasla daha kalın mine tabakasına ve güçlü köklere sahip olmaları, yüksek çiğneme kuvvetlerine dayanıklı olmalarını sağlar.

Azı dişleri, sadece çiğneme fonksiyonunu yerine getirmek için değil, çene stabilitesini korumak için de oldukça önemli dişlerdir. Alt ve üst çenenin dengeli hareket etmesine yardımcı olarak seslerin doğru şekilde çıkarılmasını destekler. Bu sebeple eksik veya işlevini yitirmiş azı dişleri, diğer dişlerin üzerine fazladan yük binmesine neden olarak ağız sağlığını olumsuz etkiler.

Bilgi ve Randevu Almak İçin Formu Doldurun

Azı Dişleri Hangileridir?

İnsan ağzında toplam 12 adet azı dişi bulunur ve temel olarak iki ana grupta değerlendirilir: küçük azı dişleri (premolarlar) ve büyük azı dişleri (molarlar).

Küçük azı dişleri, ön dişler (kesici ve köpek dişleri) ile büyük azı dişleri arasında yer alan, çiğneme sırasında hem parçalama hem de öğütmeye destek veren dişlerdir. İnsan ağzında toplam 8 adet küçük azı dişi bulunur.

• Üst çenede sağ ve sol tarafta: 1. premolar ve 2. premolar
• Alt çenede sağ ve sol tarafta: 1. premolar ve 2. premolar

Büyük azı dişleri ise çiğneme kuvvetinin büyük kısmını karşılayan ana dişlerdir. Ağızda toplam 4 adet büyük azı dişi bulunur. Büyük azı dişleri isimlendirilirken genellikle 1. molar, 2. molar ve 3. molar şekilde sınıflandırılır. Bu sınıflandırmada 3. molar, halk arasında en sık “20’lik diş” adıyla bilinir. 

Azı Dişi Ne İşe Yarar?

Azı dişlerinin temel görevi, besinleri öğüterek sindirimi başlatmaktır. Ancak, Geniş yüzeyli ve güçlü yapıları sayesinde çene dengesinin korunmasına kadar birçok önemli görevi yerine getirir. Başlıca görevleri şunlardır:

• Besinleri öğütmek
• Çiğneme kuvvetini karşılamak
• Sindirimi başlatmak ve desteklemek
• Çene kapanışını (ısırma düzenini) korumak
• Diş diziliminin doğru konumda kalmasını sağlamak
• Çene ekleminin dengeli çalışmasına yardımcı olmak
• Konuşma fonksiyonunu dolaylı olarak desteklemek

Azı Dişi Çıkarma Belirtileri Nelerdir?

Azı dişi çıkarma belirtileri, yaşa ve bireysel hassasiyete göre farklılık göstermekle birlikte, yetişkinlerde genellikle daha belirgin ve rahatsız edici olabilir.Yetişkinlerde azı dişi çıkarma süreci çoğunlukla 20’lik dişler ile ilişkilendirilse de gömülü ya da çıkması geç süren azı dişlerinde benzer belirtiler görülebilir. En sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:

• Azı dişinin çıkmaya çalıştığı bölgede baskıya bağlı olarak ağrı hissi
• Diş etinde şişlik ve kızarıklık
• Çene ve kulak çevresine yayılan ağrı
• Ağız açmada zorlanma
• Çiğneme sırasında ağrı
• Diş etinde basınç ve dolgunluk hissi

Bebeklerde Azı Dişleri Çıkarma Belirtileri Nelerdir?     

Bebeklerde azı dişleri, ön dişlere kıyasla daha geniş yüzeyli olduğu için çıkma süreci genellikle daha belirgin belirtilerle seyreder. Bebeklerde görülebilecek belirtiler şunlardır:

• Diş etinde şişlik ve kızarıklık
• Artan salya akışı
• Diş etini kaşıma isteği (oyuncak veya sert cisimleri ısırma)
• Huzursuzluk ve sık ağlama
• Uyku düzeninde bozulma
• İştahsızlık veya beslenme isteğinde azalma
• Hafif ateş (genellikle düşük dereceli)

Çocuklarda Azı Dişleri Çıkarma Belirtileri Nelerdir?

Çocuklarda azı dişleri çıkarma süreci hem süt azı dişlerinde hem de kalıcı azı dişlerinde görülebilir. Bu dönemde çocuklarda görülebilecek belirtiler şunlardır:

• Diş etinde ağrı ve hassasiyet
• Çiğneme sırasında rahatsızlık
• Ağız içinde dolgunluk veya basınç hissi
• Diş etinde hafif şişlik
• Baş ağrısı veya çene ağrısı şikâyeti
• Huzursuzluk ve odaklanma güçlüğü
• Sert besinlerden kaçınma

Azı Dişleri Ne Zaman Çıkar?

Azı dişlerinin çıkma zamanı, kişinin yaşına ve diş gelişim sürecine bağlı olarak farklı dönemlerde gerçekleşir. İlk azı dişleri bebeklik döneminde süt dişleri kapsamında çıkmaya başlar. Genellikle 12-16 ay arasında süt azı dişleri çıkmaya başlar ve 24-30 ay civarında tüm süt azı dişleri tamamlanır. Bu dönem, çiğneme alışkanlığının gelişmeye başladığı önemli bir evredir.

Kalıcı azı dişleri ise çocukluk döneminde çıkar. En erken çıkan kalıcı azı dişi birinci büyük azı dişi (6 yaş dişi) olarak bilinir ve genellikle 5-7 yaş arasında çıkar. Bu diş, süt dişi düşmeden çıktığı için çoğu zaman ebeveynler tarafından fark edilmeden çürüyebilir.

İkinci büyük azı dişleri, çoğunlukla 11-13 yaş aralığında çıkar. Bu dönem, çene gelişiminin hızlandığı ve kalıcı diş diziliminin şekillendiği dönemdir. Üçüncü büyük azı dişleri ise halk arasında 20’lik dişler olarak bilinir. Bu dişler genellikle 17-25 yaş arasında çıkar. Ancak bazı bireylerde daha geç sürebilir ya da hiç çıkmayabilir. Çene yapısına bağlı olarak 20’lik dişler gömülü kalabilir veya kısmen çıkabilir.

Azı Dişi Çekimi Nasıl Yapılır?

Azı dişi çekimi, genellikle dişin çürümesi nedeniyle istenir ve dişin aldığı hasara göre farklı aşamalardan oluşabilir. Çoğu azı dişi problemlerinde dolgu ya da kanal tedavisi yeterli olur, ancak ileri düzey sorunlarda diş çekimi gerekebilir.

Azı dişi çekimi öncesinde diş hekimi, ağız içi muayene yapar ve genellikle röntgen görüntüleri ile dişin kök yapısını, çevre kemik dokusunu ve sinirlerle olan ilişkisini değerlendirir. Bu değerlendirme ile dişin aldığı hasar detaylı görüntülenerek çekimin basit mi yoksa cerrahi yöntemle mi yapılacağına karar verilir.

İşlem, lokal anestezi uygulanarak başlar. Lokal anestezi sayesinde çekim sırasında ağrı hissedilmez. Daha sonra diş, özel aletlerle tek parça hâlinde veya gerekiyorsa parçalara ayrılarak ağızdan çıkarılır.

Çekim tamamlandıktan sonra dişin bulunduğu boşluk kontrol edilir ve gerekirse bölge temizlenir. Kanamanın durması için çekim yerine steril gazlı bez yerleştirilir. Bazı durumlarda diş eti dokusunun iyileşmesini desteklemek amacıyla dikiş atılabilir. Bu durum genellikle cerrahi azı dişi çekimlerinde tercih edilir.

Azı Dişi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Azı Diş Çekimi Zor mu?

Azı dişi çekiminin zorluğu dişin konumuna, kök yapısına ve gömülü olup olmamasına göre değişir. Düzgün konumlanmış bir azı dişi genellikle kolay çekilirken, gömülü veya çok köklü dişlerde işlem daha zor olabilir.

Azı Dişi Kaç Yaşında Çıkar?

Azı dişleri farklı dönemlerde çıkar. İlk kalıcı azı dişi genellikle 5-7 yaş, ikinci azı dişi 11-13 yaş, 20’lik dişler ise çoğunlukla 17-25 yaş arasında çıkar.

Çekilen Azı Dişin Yeri Kaç Günde İyileşir?

Çekim sonrası ilk iyileşme genellikle 7-10 gün içinde gerçekleşir. Kemik dokusunun tamamen iyileşmesi ise birkaç hafta ile birkaç ay sürebilir.

Azı Dişi Çekiminde Dikiş Atılır mı?

Basit azı dişi çekimlerinde genellikle dikiş atılmaz. Ancak cerrahi çekimlerde dikiş atılabilir.

Azı Diş Çekimi Kaç Dakika Sürer?

Basit bir azı dişi çekimi çoğunlukla 10-15 dakika sürer. Cerrahi çekimlerde bu süre 20–45 dakikaya kadar uzayabilir.