ONLİNE İŞLEMLER
Manyetik rezonans görüntüleme (MRG) dokuların ve organların detaylı incelenmesini sağlayan bir tıbbi görüntüleme tekniğidir. MRG'de hasta güçlü bir manyetik alan oluşturan büyük bir mıknatıs içerisine yerleştirilir ve incelenecek vücut bölgesine radyofrekans (RF) dalgaları gönderilir. Radyofrekans dalgaları vücuttaki hidrojen atomunun protonlarını uyarır. Uyarılan protonların ortaya çıkardığı sinyaller özel antenler yardımıyla toplanır ve yüksek kapasiteli bilgisayarlarda işlenerek vücudun kesitsel görüntüleri oluşturulur. MRG tetkikleri taranan alanın boyutuna ve çekilen görüntü sayısına bağlı olarak 10 ila 60 dakika arasında sürebilir. MRG radyasyon içermez. MRG’nin canlı organizma üzerinde şu ana kadar kanıtlanmış herhangi bir zararı yoktur. MRG yumuşak doku çözünürlülüğü en yüksek görüntüleme yöntemi olması nedeniyle özellikle yumuşak dokuların görüntülemesinde kullanılır. MRG ile;
İyonizan X ışınlarının (radyasyon) kullanılmaması, hastanın pozisyonunu değiştirmeden istenilen her düzlemde görüntü alınabilmesi, yumuşak doku ayırt etme gücünün yüksek olması, kemiğe komşu yapıların çok iyi incelenmesi (kafa tabanı, beyin sapı, omurilik, eklemler), kan akımının kontrast madde kullanılmadan görüntülenebilmesi, MRG ile organların anatomik yapılarının yanında fonksiyonlarının da değerlendirilebilmesi ve kullanılan kontrast maddenin iyotlu kontrast maddelerden daha emniyetli olması MRG’nin başlıca üstün özellikleridir.
MRG’de tetkik süresi uzundur ve özellikle hasta uyumu sağlanamadığı durumlarda net görüntülerin elde edilmesi zorlaşır. Diğer görüntüleme yöntemlerine göre nisbeten daha pahalı bir görüntüleme yöntemidir. Dar ve kapalı bir yerde uzun süre kalma gerekliliği nedeniyle klostrofobisi (dar ve kapalı alanda kalma korkusu) olan hastaların incelenmesi zordur. MRG güvenli bir görüntüleme yöntemidir; ancak gebe ve fetus için ne kadar güvenli olduğu konusunda yeteri kadar bilgi olmadığından, gebeliğin ilk 12 haftasında tıbbi endikasyon yok ise önerilmez. MRG’de yüksek manyetik alan bulunduğundan, bazı durumlarda yapılması uygun değildir. Aşağıda belirtilen bu durumlardan herhangi birine sahipseniz, bunu çekim öncesi MRG teknikerine bildirmeniz gerekmektedir. Bu durumda MRG çekimi yapılmayabilir veya durumunuza özel teknik kullanılarak yapılabilir.
Böbrek hastalığı normalde MRG tetkikinin yapılmasına engel değildir. Ancak kontrast madde verilmesi gerekli olduğunda, kan testleri ile hastanın böbrek fonksiyonunun kontrast maddenin atılımını sağlayacak kadar yeterli olduğundan emin olmak gerekir. Emziren kadınlarda kontrastsız MRG incelemesi yapılmasında sakınca yoktur. Kontrastlı inceleme yapılmış olan emziren kadınlarda, ilaç süt ile bebeğe geçtiği için, incelemeden sonraki 24 saat süresince çocuğa süt vermemeleri istenir.
Genel olarak MRG çekimi özel bir hazırlık gerektirmez. Ancak batın MRG için 4-6 saat açlık sonrası gelmeniz tavsiye edilir. Aksi söylenmediği takdirde devamlı kullandığınız ilaçları almanızda sakınca yoktur. Çekim süresi boyunca hastadan hareketsiz kalması istenecektir. En küçük bir hareketin görüntülerde bozulmaya neden olacağı da hasta tarafından bilinmelidir. Dövme ve kalıcı makyaj MR görüntülerini bozabilir. Göz farı, rimel gibi makyaj malzemeleri metal parçacıklar içerdiği için işlem günü makyaj yapılmamalıdır. İşlem öncesi MR görüntülerini bozabilecek saç tokası, mücevher, gözlük, işitme cihazı, çıkarılabilir diş protezi gibi tüm objeleri çıkarmanız istenecektir. Anahtar, bozuk para, cüzdan ve kredi kartları da soyunma odasında bırakılmalıdır. Üzerinizde görüntü kalitesini bozacak cisimlerin kalmadığından emin olmak için giysilerinizi çıkarıp önlük giymeniz istenebilir. Gelmeden önce yukarıda belirtildiği üzere metal kısımlar içeren giysileri tercih etmemeniz önerilir.
MR teknisyeni sizi MR odasına aldıktan sonra hareketli bir masaya teknikerin belirttiği şekilde uzanmanız istenecektir. İncelenmesi istenen vücut bölgesi silindir şeklindeki cihazın orta kısmına gelecek şekilde pozisyon verildikten sonra gerekli durumlarda sinyali almak için geliştirilmiş, sargı şeklindeki anten üzerinize yerleştirilebilir. Bu sargı sizi rahatsız etmeyecek şekilde tasarlanmıştır. İnceleme sırasında takırtı tarzında gürültü duyacaksınız. Gürültüyü azaltacak kulaklığı takmanız istenecektir. Çekim sırasında tekniker konsoldan sizi izler ve herhangi birşey söylediğinizde sizi duyabilir, yani dışarısı ile iletişim sağlanmaktadır. İncelenen vücut bölgesinde bir ısı hissetmeniz normaldir, ancak rahatsız edici boyutta olursa teknikere bildirilmelidir. Çekim süresi boyunca sizden istenen hareketsiz bir şekilde kalmanızdır. Bazı hastalar bunu rahatsız edici bulurlar ancak çekimin tamamlanabilmesi için görüntülerin hiç hareket yok iken alınması şarttır. Bazı özel çekimlerde nefes tutmanız istenebilir. İstenen inceleme türüne göre MR (emar) çekim süresi değişebilir. Yaklaşık olarak ne kadar süreceği çekim öncesinde tahmin edilebilmekle birlikte bu süre hastadan hastaya da değişebilir. Bazı çekimler direkt olarak, bazı çekimler de ihtiyaç duyulduğu anda ilaçlı (kontrastlı) olarak yapılmaktadır. Bu durumda kolunuzdan açılan damar yolundan gadolinyum içeren kontrast madde verilir ve bu şekilde görüntüler elde edilir. Çekimden sonra görüntüleriniz radyoloji uzmanı tarafından değerlendirilerek raporlanır.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Prof. Dr. Cengiz Erol Radyoloji Uzmanı 27 Ocak 2020