Mate Çayı Nedir, Faydaları Nelerdir? Mate Çayı Neye İyi Gelir?

Mate çayı, mate yaprağı ve dallarından elde edilen ve Arjantin, Uruguay ve Brezilya gibi Güney Amerika ülkelerinde filtreli bir pipetle tüketilen geleneksel bitki çayıdır. Kafein içeriği nedeniyle kontrollü tüketilmesi gerekmektedir.

Mate Çayı Nedir?

Mate çayı, Ilex paraguariensis isimli bitkiden kurutularak elde edilen ve özellikle Güney Amerika’da tüketilen bir bitki çayıdır. Güney Amerika’da genellikle “yerba mate” olarak bilinir. Mate çayı, kalebas adı verilen özel bir bardaktan, bombilla adı verilen bir filtreli pipetler içilir. Mate çayı doğal kafein, antioksidan ve polifenol içeriği nedeniyle sağlıklı bir bitki çayıdır. Mate çayı geleneksel demleme yöntemi ile 1 tatlı kaşığı mate çayına, bir bardak sıcak su dökülerek hazırlanabilir. Su sıcaklığı 70 ile 80 derece arasında olabilir ve 6-7 dakika demleme yeterlidir.

Mate Çayının Besin Değeri ve İçeriği Nedir?

Mate çayı ksantin, saponin, kafeoil ve polifenol gibi yararlı bileşenler içermektedir. Mate çayı içerisinde bulunan yararlı bileşenler şunlardır:

• Ksantinler (Kafein ve Teobromin)
• Kafeoil (Antioksidanlar)
• Saponin (Antiinflamatuvar)
• Polifenoller (Antioksidanlar)
• C vitamini
• Tiamin
• Riboflavin
• B6 vitamini

Mate çayının besin değeri demlenen mate yaprağı miktarına göre değişiklik gösterebilir ancak 12 gram mate yaprağı 15 gram kalori ve 0.5 gram protein içermektedir.

Mate Çayının Faydaları Nelerdir?

Mate çayı abartıya kaçmadan tüketildiğinde faydalıdır. Mate çayının faydaları şunlardır:

• Egzersiz performansını artırabilir.
• Enerji verir ve zihinsel odaklanmayı artırır.
• İnflamasyonu azaltır.
• Kalp sağlığını destekler.
• Yağ yakımına yardımcı olur.
• Kan şekerini düzenler

Egzersiz Performansını Artırabilir

Mate çayı içerisindeki kafein kas kasılmalarını engeller, yorgunluğu azaltır ve böylece egzersiz performansını artırabilir. Kafein içeriği nedeniyle farklı performans artırıcı ürünlerle birlikte kullanımına dikkat edilmelidir ve özellikle nabzı artırabileceğinden günde 2 fincandan fazla tüketilmemelidir.

Enerji verir ve zihinsel odaklanmayı artırır

Mate çayı kafein oranı, kahve kafein oranı ile neredeyse aynıdır bu nedenle kafein içeriği, enerji verir, zindelik sağlar ve yorgunluk hissini azaltarak zihinsel odaklanmayı artırır. Kafein ayrıca beyindeki bazı sinyal moleküllerini uyararak odaklanma seviyesini bu şekilde de artırabilmektedir.

İnflamasyonu Azaltır

İnflamasyon yani iltihaplanma çoğu hastalığın esas nedenidir. Mate çayı antienflamatuvar özelliği nedeniyle inflamasyonu azaltır, enfeksiyon, bakteri ve mantar oluşumunu önlemeye yardımcı olabilir. Antimikrobiyaldir. 

Kalp Sağlığını Destekler

Mate çayı kalp sağlığını desteklediği bilinen kafeoil ve polifenoller gibi antioksidanlar içermektedir. İçeriği sayesinde mate çayı, kanda bulunan serum lipitlerini azaltabilir ve böylece kolesterolü ve trigliserit seviyesini azaltabilir. 

Yağ Yakımına Yardımcı Olur

Mate çayı termojeniktir özellikle bel çevresindeki yağların yakımına yardımcı olabilmektedir. Mate çayı, düzenli ve kontrollü olarak tüketildiğinde vücut kitle indeksinin düşürülmesini, göbek ve bel çevresindeki yağın yakılmasını, toplam yağ hücrelerinin azalmasını sağlayabilir. 

Kan Şekerini Düzenler

Mate çayı kan şekerini düşürmeye ve diyabetle ilişkili şikayetleri azaltmaya yardımcı olabilir. Mate ayrıca serum lipitlerini azaltabilir. Serum lipitleri, kanda bulunan yağlardır ve yüksek kolesterole, diyabete neden olabilmektedir.

Mate Çayının Yan Etkileri Nelerdir?

Mate çayı özellikle kafein içeriği nedeniyle bazı olumsuz yan etkilere sahiptir. Mate çayının yan etkileri şunlardır:

• Yüksek kafein içeriği nedeniyle baş ağrısı, migren ve yüksek tansiyon yapabilir.
• Mate çayı bazı kas gevşeticiler ve antidepresanlar ile etkileşime girebilir.
• Hamilelerde kafein içeriği nedeniyle uykusuzluk, emziren lohusalarda bebeğin huzursuz olmasına neden olabilir.

Mate Çayı ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Mate Çayı Zayıflatır mı?

Mate çayı termojenik etkisi nedeniyle metabolizmayı hızlandırır, yağ yakımını destekler ve böylece zayıflamaya yardım eder.

Mate Çayı Alkollü mü?

Mate çayı alkol içermez aksine antioksidanlar ve yararlı bileşenler içermektedir.

Mate Çayı Neden Pipetle İçilir?

Mate çayı Güney Amerika kökenli bir çaydır ve o bölgede pipetle içilmektedir. Mate çayının pipetle içilme nedeni, pipetin filtre görevi görmesidir. Filtreli pipet, çay yapraklarının ağza gelmesini engeller. Ayrıca Güney Amerika’da mate kültürel olarak bir topluluk içerisindeyken elden ele içilmektedir bu nedenle pipet tercih edilmektedir.

Mate Çayı Ne Zaman İçilmeli?

Mate çayı gün içinde istenen her vakitte içilebilir ancak kafein içeriği sebebiyle akşam yemeğinden sonra tüketilmesi önerilmez. Mate çayı sabahları içildiğinde kafein içeriğinden dolayı enerji ve zindelik verebilir öğleden sonra ise günün yorgunluğunu azaltmak ve uyku halini azaltmak için içilebilir. 

Mate Çayı Kafein İçerir mi?

Mate çayı kafein içerir. Mate çayı kafein oranı kahveden azdır ancak siyah çayla neredeyse aynıdır. Mate çayı kafein içeriği sebebiyle enerji verir fakat çok tüketildiğinde uyku kaçırabilir, nabzı hızlandırabilir, sinir yapabilir veya mide bulantısına neden olabilir.

Hamileler Mate Çayı İçebilir mi?

Yüksek kafein oranı nedeniyle hamileler mate çayı içmemelidir. Emzirme dönemindeki lohusalar için de mate çayı önerilmez çünkü anne sütü ile beslenen bebekte kafein içeriği nedeniyle huzursuzluk ve uykusuzluk yapabilmektedir. Jinekoloji uzmanının bilgisi dahilinde nadiren tüketilmesinde sakınca olmayabilir.

Kimler Mate Çayı İçmemeli?

Mate çayı aşağıdaki bireyler için uygun değildir:

• Hamileler ve emziren anneler
• Kanser tedavisi görenler
• Kan sulandırıcı kullanan kişiler
• Midede reflü veya gastrit sorunu olanlar
• Aritmi, hipertansiyon vb. kalp rahatsızlığı olanlar
• Kafein intoleransı olan kişiler
• Anksiyete bozukluğu olanlar

Mate Çayı Zayıflamaya Yardımcı Olur mu?

Mate çayı metabolizmayı hızlandırarak yağ yakımını hızlandırabilir. Kafein egzersiz öncesi enerji verir ve yorgunluğu azaltabilir böylece egzersiz süresini artırarak kilo vermeye yardımcı olabilir. Ayrıca düzenli mate çayı tüketimi bel çevresindeki yağlanmanın azalmasına yardımcı olabilir.

Mate Çayı Aç mı Tok mu İçilir?

Mate çayı tok karnına içilmelidir. Mate çayı kafein oranı nedeniyle aç karnına içildiğinde çarpıntı yapabilir, mide asidini artırabilir ve mide yanmasına neden olabilir. Tok karnına içilirse mideye etkisi azalır ve sindirime yardım eder.

Mate Çayı Günde Kaç Bardak İçilmeli?

Mate çayı kafein içeriği nedeniyle günde 2 fincandan fazla tüketilmemelidir. Çok fazla tüketildiğinde uykusuzluk, çarpıntı ve strese neden olabilir.

Mate Çayı Uyku Kaçırır mı?

Mate çayı içeriğindeki kafein nedeniyle uyku kaçırabilir bu nedenle akşam yemeğinden sonra tüketilmemelidir. Yatmadan 4 ile 6 saat önce içilirse uyku kaçırma özelliğinden kaçınmak mümkündür.

Mate Çayı Bağırsaklara İyi Gelir mi?

İçeriğinde antioksidanlar, polifenoller ve kafein nedeniyle mate çayı bağırsak hareketini artırabilir, bağırsak sağlığını olumlu etkileyebilir ancak fazla tüketilirse laksatif etkiye sebep olabileceğinden tüketim miktarı günde 2 fincanı geçmemelidir.

Mate Çayı Cinselliği Nasıl Etkiler?

Mate çayı içeriğindeki kafein nedeniyle uyarıcı etki gösterebilir ve teobromin içeriği sayesinde enerji verir. Bu nedenle cinsel sağlık üzerinde olumlu etkileri bulunmaktadır.

Mate Çayı ve Yeşil Çay Arasındaki Fark Nedir?

Mate çayı ve yeşil çay antioksidan bakımından zengindir ancak farklıdır. Mate çayı, Ilex paraguariensis bitkisinden elde edilir yeşil çay ise Camellia sinensis bitkisinden elde edilir. Mate çayı tadı yeşil çaya benzer ancak daha keskin ve çarpıcıdır.