Mono Plan | Bi Plan | Pediatrik
SIKÇA SORULAN SORULAR/ KARDİYOLOJİ Prof.Dr.Bilal Boztosun



KORONER ANJİYOGRAFİ NEDİR?
Koroner anjiyografi kalp damarlarının X-ray ile görüntülenmesini sağlayan bir işlemdir. İşlem esnasında kalp damarlarındaki tıkanıklık derecesi tespit edilerek gerektiğinde müdahale imkanı da bulunmaktadır. Koroner anjiyografi işleminde kalp damarları içine radyo-opak boya maddesi verilerek X-ray cihazı ile hızlı bir şekilde damarlar görüntülenmektedir. Gerektiğinde, doktorunuz anjiyografi esnasında balon/anjiyoplasti işlemini de gerçekleştirebilir.

KORONER ANJİYOGRAFİ NEDEN YAPILIR?
Doktorunuz aşağıdaki durumlar varlığında koroner anjiyografi önerebilir;

• Koroner arter hastalığını düşündüren göğüs ağrısı (angina)gibi şikayetlerin varlığı
• Başka testler yapılmasına rağmen açıklanamayan göğüs, çene,boyun veya kola vuran ağrı
• Yeni başlayan veya artan göğüs ağrısı (unstable angina)
• Doğuştan kalp hastalığı varlığı
• Kalp yetmezliği
• Diğer damar problemleri ya da göğüs travması
• Cerrahi müdahale gerektiren kalp kapak hastalığı
• Kalp dışı başka bir yüksek riskli ameliyat gerektiği durumlarda ameliyat esnasında kalp sorunu olma riski bulunuyorsa işlem öncesi koroner anjiyografi önerilebilir.

Komplikasyon riski düşük olmakla beraber, koroneranjiyografi işlemi öncesinde genellikle elektrokardiyografi, ekokardiyografi yada egzersiz testi gibi kalp testleri yapılmaktadır.

KORONER ANJİYOGRAFİYE NASIL HAZIRLIK YAPMALIYIM?
Kalp krizi gibi acil durumlarda hemen anjiyografi yapılması gerekmekle beraber, genellikle işlem öncesi hazırlık yapabilmeniz için doktorunuz tarafından bir randevu programı yapılır. Anjiyografi kateter laboratuvarında gerçekleştirilir.Sıklıkla hastaneye sabah gelmeniz istenir. Sağlık ekibimiz size bazı önerilerde bulunacak ve aldığınız ilaçlarla ilişkili bilgilendirme yapacaktır. Genel kurallar:

• Genellikle anjiyografiden önceki gece yarısından itibaren herhangi bir şey yiyip içmeyiniz.
• Kullandığınız tüm ilaçları mümkünse kutuları ile beraber yanınızda getiriniz. Sabah aldığınız ilaçların alınıp alınmayacağı hususunda doktorunuza danışınız.
• Eğer şeker hastası iseniz anjiyografi öncesinde insülin yada şeker ilacını alıp almama konusunda doktorunuza danışınız.
• Doktor ya da hemşirenize özelikle iyotlu maddeler, kabuklu gıdalar, lateks, kauçuk ya da penisilin veya opak madde vb herhangi bir şeye alerjiniz varsa belirtiniz.
• İşlem sonrası araç kullanmak için bir yakınınızın yanınızda bulunması gerekebilir.
• Anjiyografi işlemi öncesinde, sağlık personelimiz tıbbi öykünüz, aldığınız ilaçlarla ilgili sizi değerlendirecektir. Sağlık ekibi tansiyon, nabız ve fizik muayenenizi gerçekleştirecektir.
• İşlem öncesi idrarınızı yapmanız ve özel önlük giymeniz istenecektir. Kontakt lens, gözlük, ziynet eşyası veya küpenizin çıkarılması istenebilir.

Koroner Anjiyografi İşlemi
Doktorunuz, hemşire ve teknisyenlerden oluşan bir ekip tarafından anjiyografi işlemi gerçekleştirilecektir. İşlem kalp kateterizasyon laboratuvarında gerçekleştirilir. İşlem öncesi hemşirenin damar yolunuzu açarak sakinleştirici ilaç uygulaması gerekebilir fakat işlem esnasında sizden istenenleri yapabilmeniz için uyanık durumda olacaksınız. Doktor işlem esnasında eğer kasıktan anjiyografi gerçekleştirilecekse hemşireniz kasık bölgesini temizleyerek gereğinde bu bölgeyi traş edecektir. Giriş bölgesinde ağrı hissetmemeniz için burası lokal anestezi ile uyuşturulacaktır. Doktorunuz kasıktan ya da gereğinde el bileğinizden ince biriğne vasıtasıyla damarınıza girişi sağlayacak, ardından ‘sheath’ adını verdiğimiz ince bir pipeti andıran tüpü yerleştirecektir. Kateter adını verdiğimiz ince uzun bir boru ‘sheath’ içerisinden gönderilerek kalp damarlarınızın ağız kısmına ulaşılır. Kalp damarlarınız kontrast ajan adını verdiğimiz bir çeşit tıbbi boya maddesinin damar içine verilmesi esnasında ‘X’ ışınları kullanılarak görüntülenir. Eğer kateter tıkalı ya da daralmış bir damara müdahale için kullanılıyorsa işleme anjiyoplasti ya da perkütan koroner girişim adı verilir. İşlem sonrası doktorunuz kateteri ve sonrasında sheath’i çıkarır.

Sık Sorulan Sorular?

Anjiyo sırasında hastaya genel anestezi uygulanıyor mu?
Anjiyo sırasında hasta rutin olarak uyutulmaz. Ancak hastanın panik atak v.b. hastalıkları varsa sedasyon uygulanabilir. Anjiyo ile damar açılıyor mu? Anjiyo bir tanı yöntemidir. Damar açmak için balon+ stent işlemi yapmak gerekir. Sonuç olarak anjiyo ile damar açılmaz.

Aynı hasta ömründe kaç kez anjiyo olur?
Aynı hastanın ömründe anjiyo sayı sınırlaması yoktur.

Sadece kasıktan mı anjiyo olunur?
Hayır, anjiyo sadece kasıktan yapılmaz, koldan da yapılabilir.

Koldan mı kasıktan mı anjiyografi?
Koldan anjiyografi komplikasyon oranlarının düşük olması ve hasta konforu açısından daha iyi olması nedeniyle günümüzde daha sık kullanılmaya başlanmıştır. Kasıktan yapılan klasik anjiyonun hekime daha geniş kateterler ile uygulama kolaylığı sağlaması bakımından avantajları vardır.Klasik anjiyoda kanama, şişlik oluşması, balonlaşma ve fistül gibi komplikasyonlar el bileğinden yapılan anjiyografide daha düşük oranlarda görülmektedir. Koldan anjiyografi özellikle diyalize giren veya ciddi böbrek yetmezliği olan hastalarda kol damarları önemli olduğundan koldan anjiyografi önerilmez.

Ortalama anjiyo süresi ne kadardır?
Hasta faktörleri göz önüne alınır ise 10-45 dk. arasında sürebilir.

Anjiyo işlem sonrası mutlaka kum torbası gerekli midir?
Kum torbası şart değildir. Close pad sık uygulanan diğer bir yöntemdir. Ayrıca kasık kapama yöntemleri de son zamanlarda kum torbasına alternatif  bir yöntem olarak  uygulanabilir.

Anjiyo işleminin riski çok yüksek midir?
Her ne kadar koroner anjiyografide komplikasyon riski % 1’in altında olsa bazı riskler de bulunmaktadır. Bunlar; kalp krizi, inme, damar zedelenmesi, ritim bozukluğu, verilen boya maddesine bağlı alerjik reaksiyon,böbrek hasarı, kanama, enfeksiyon, X-ray ışınına bağlı radyasyon.

Anjiyo işleminden kaç gün sonra işe başlayabilirim?
İsterse hasta aynı gün işine dönebilir tabii ki burada önemli olan anjiyografinin neticesidir. Kalp damarlarında ciddi darlık saptanmayan bir hasta mümkünse işlemden bir gün sonra  anjiyo yapılan uzuv çok zorlanmamak şartı ile hasta işe  başlayabilir.

Stent, balon işleminin anjiyodan farkı nedir,  nasıl yapılır?
Anjiyo ile aynı mantıkla tıkalı bölgeye bir tel üzerinden balon ve stent gönderilip damar genişleterek yapılır.

Hasta anjiyo işlemi öncesi aspirin kullanıyor ise ilacı önceden kesmek gerekli midir?
Aspirinin önceden kesilmesi önerilmez.

Anjiyo işlemi öncesinde aç olmak gerekli midir?
İşlem öncesi 6-8 saat aç olmak gerekmektedir.

Anjiyografiden sonra ağrı olabilir mi?
İşlem bölgesi bilek ise (radial arter),bileğinizi çok oynatmamanız, işlem olan taraftaki elinizle ağırlık kaldırmamanız, araba kullanmamanız önerilir. Kasık bölgesindeyse ilk günlerde hafif ağrı ,rahatsızlık hissi ,morarma olabilir. Taburculuk sonrası kasıkta şişlikte artış, ağrının arttığı durumlarda doktorunuza danışmanız önerilir.