Sitede Ara

Kabızlık Nedir? Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Kabızlık Neden Olur? Kabızlık Belirtileri Nelerdir?

Konstipasyon (kabızlık), bağırsak hareketlerinin yavaş olması sebebiyle haftada üç veya daha az sayıda dışkılama durumuna verilen isimdir. Dışkılama sayısı kişilerde farklılık gösterebilir. Bazı kişiler tuvalete her gün çıkarken bazılarında bu sayı haftada 3’e kadar inmektedir. Bu nedenle kabızlık kişinin kendi normal bağırsak alışkanlığının dışına çıkması şeklinde de tanımlanır. Bazıları için dışkılama çok zor, bazıları için ise çok küçük, çok sert tarzında olmaktadır. Kabızlık (konstipasyon), pek çok nedene bağlı olarak görülmektedir. Kişinin beslenme düzeninde yaptığı değişiklikler, hareketsiz yaşam, ilaç kullanımı ve çeşitli hastalıklar kabızlığa yol açmaktadır.

Kabızlığa Yol Açabilen Nedenler Nelerdir?

  •  Beslenme düzeni (lifsiz beslenme, az sıvı tüketimi, aşırı çay - kahve tüketimi)
  •  Hayat tarzında yaptığı değişiklikler (hareket azlığı, sürekli oturma)
  •  Tuvalet ihtiyacını erteleme
  •  İlaçlar (antiasit ilaçların uzun süreli ve aşırı kullanımı, bazı antidepresan ilaçlar, ağrı kesiciler ve demir hapları)
  •  Kolonda darlık veya tıkanmaya yol açan nedenler (polip, kanser)
  •  Nörolojik  (parkinson, multipl skleroz), metabolik - endokrin bozukluklar (hipotroidi, diabetes mellitus, hiperkalsemi)
  •  Stres, anksiyete, depresyon gibi psikolojik durumlar
  •  Yaşlılık (metabolizmadaki yavaşlamaya bağlı olarak)
  •  Hamilelik

Kabızlığa Neden Olan Yiyecekler Nelerdir?

  •  Alkol ve kafein (çay, kahve)
  •  Süt ve süt ürünleri
  •  Kırmızı et
  •  Pilav, pirinç lapası
  •  Muz
  •  Makarna
  •  Fast food yiyecekler

Kabızlık Nasıl Geçer?

  •  Sabah kahvaltısı yapılmalıdır (kahvaltı bağırsak çalışmasını uyarmaktadır)
  •  Kahvaltı sonrası tuvalete gitme alışkanlığı edinilmelidir
  •  Gün içinde dışkılama ihtiyacı ertelenmemelidir
  •  Günlük 1,5-2lt su içilmelidir
  •  Lif içeren sebze ve meyve tüketimi artırılmalıdır
  •  Egzersiz yapılmalıdır
  •  Çay kahve tüketimi azaltılmalıdır
  •  Probiyotik yiyecekler veya probiyotik takviyeleri alınmalıdır

Kabızlığı İyi Gelen Yiyecekler Nelerdir?

  •  Su tüketiminin az olması kabızlığın yaygın bir nedeni olup, bol su içmek semptomların hafiflemesine veya gidermesine yardımcı olur
  •  Yoğurt ve kefir, probiyotik olarak bilinen mikroorganizmaları içerir ve bağırsak sağlığını iyileştirmeye ve dışkıyı yumuşatmaya yardımcı olmaktadır
  •  Fasulye, mercimek, nohut ve bezelye lif bakımından zengindir
  •  Çorba
  •  Kuru erik, incir, kayısı
  •  Buğday kepeği, keten tohumu
  •  Elma, armut, üzüm, kivi
  •  Zeytin, zeytinyağı, kekik

Hamilelikte Kabızlığa Ne İyi Gelir?

  • Sıvı tüketimi artırılmalıdır. Su iyi bir seçimdir, kuru erik suyu da yardımcı olmaktadır
  • Kuru meyvelerden şekersiz komposto hazırlayarak hem sıvı ihtiyacı karşılanır hem de bağırsaklar çalıştırılabilmektedir
  • Günlük rutine fiziksel aktivite mutlaka dahil edilmelidir
  • Diyete lif eklenmelidir
  • Meyveler, sebzeler, baklagiller ve tam tahıllar gibi yüksek lifli yiyecekler seçilmelidir
  • Yulaf ezmesi, buğday kepeği gibi lifli gıdalar hamilelikte kabızlık sorunu çekenler tarafından tüketilmelidir

Kabızlıkta Ne Zaman Doktora Gidilmelidir?

Kabızlık üç haftadan daha fazla süredir mevcut ve yukarıda bahsedilen önlemler ile düzelmiyor ise, dışkıda kan var ise, istemsiz kilo kaybı eşlik ediyor ise veya dışkı şeklinin kıvamında değişim mevcut ise doktora başvurmak gerekir.

Bebeklerde Kabızlık Neden Olur? Ne İyi Gelir?

Bebeğin kabız olup olmadığını anlamak için tuvalet alışkanlıkları takip edilmelidir. Her gün büyük tuvaletini yapan bebek iki veya üç günde bir yapmaya başladıysa, tuvaletini yaparken ağlıyorsa, huzursuz oluyorsa ve sert dışkılıyorsa kabızlık durumundan söz edilebilir. Dışkılama esnasında kan görülüyorsa hiç vakit kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Bebeklerde kabızlığa ne iyi gelir sorusuna cevap olarak aşağıdaki maddeler sıralanabilmektedir.

  •  Bebeğe ılık suda banyo yaptırmak, kaslarının gevşemesine yardımcı olacak ve onu rahatlatacaktır. Banyo esnasında ılık suyun içinde 5-10 dakika oturtmak daha etkili olmaktadır
  •  Dört aylığı geçen bebeklerde kabızlık görülüyorsa öğünlerinin yanında erik, elma, armut ve şeftali suyu verilmelidir
  •  Bebeğe egzersiz yaptırmak kabızlık çeken bebeği rahatlatmak için uygulanmaktadır
  •  Bebeği rahatlatmak için uygulanabilecek bir diğer yöntem ise masajdır. El ile bebeğin karnına yarım ay hareketleri ile masaj yapılarak bağırsak hareketleri hızlandırılabilmektedir

Çocuklarda Kabızlık Neden Olur? Ne İyi Gelir?

Çocuklarda kabızlığın birçok nedeni olabilmektedir. Bunlardan en yaygını bağırsakta doğuştan olan anatomik bozukluklara bağlıdır. Bunun dışında çocuklarda kabızlık çok süt tüketimine bağlı olarak görülmektedir. Günlük yarım litreden fazla süt tüketen çocuklarda kabızlık görülme riski artmaktadır. Çocuklarda kabızlık beslenme alışkanlıklarına bağlı olarak da görülmektedir. Yeterli sıvı tüketiminin olmaması, beslenmelerinde yeterli lif alamamaları, aşırı şeker tüketimi, hazır gıdalarla beslenmeleri, çok fazla makarna ve pilav gibi fazla karbonhidrat içeren gıdalar tüketmeleri, sürekli katı gıdalarla beslenilmesi kabızlık riskini artırmaktadır. Çocukların bir diğer kabızlık sebebi ise tuvaletlerinin geldiği anda ihtiyaçlarını gidermemeleridir. Tuvalete gitmeyi ihmal eden çocuklarda bağırsaklar bir süre sonra tembelleşir ve kabızlık riski ortaya çıkar. Bu durumun önüne geçmek için çocuğunuza sık sık tuvaleti hatırlatmanız, biyolojik saatini aksatmamanız gerekir. Aynı şekilde hareketsizlik de çocuklarda kabızlık ihtimalini artırmaktadır.

Çocuklarda kabızlığa ne iyi gelir sorusuna aşağıdaki cevaplar verilebilmektedir:

  •  Beyaz ekmek yerine tam buğday ekmeği tercih edilmelidir
  •  Şekerli ürünler tüketilmemelidir
  •  Pirinç pilavı ve makarna yerine bulgur pilavı tercih edilmelidir
  •  Bağırsak florasını düzenlemek için ev yapımı yoğurt, kefir, yoğurt çorbası gibi gıdalar tercih edilmelidir
  •  Posalı ve lifli sebzeler çocuğun beslenme programına eklenmelidir
  •  Kuru meyveler ve bu meyvelerden hazırlanmış gıdalar tüketilmelidir
  •  Asitli meşrubatlar, kahve ve siyah çay gibi içecekler çocuklara verilmemelidir
  •  Hareketsiz çocuklar için aktivite alanı yaratılmalı ve çocuğun bol bol egzersiz yapması sağlanmalıdır