Ekokardiyografi Nedir, Nasıl Uygulanır?

Ekokardiyografi (EKO), kalp ve damar sağlığını kontrol etmek ve kalp hastalıklarını tespit etmek amacıyla uygulanan ses dalgaları kullanılan bir çeşit kalp ultrasonudur.

Ekokardiyografi (EKO) Nedir?

Ekokardiyografi (EKO), ses dalgaları kullanarak kalbin fonksiyonunu ve yapısını görüntülemeye yarayan bir testtir. EKO sayesinde kalp kası hareketleri, kalbin odacıkları, kalp kapakçıkları ve kan akışı görüntülenebilmektedir. Ekokardiyografi (EKO) radyasyon içermez, herhangi bir kesi gerektirmez, ağrısızdır ve dışarıdan yapılan bir görüntüleme testidir. 

Standart Ekokardiyografi cihazı, prob ve görüntüleme konsolundan oluşur. Eko probu, yüksek frekanslı ses dalgaları üretir ve cilde sürülen jel yardımıyla kalbin dokularına iletilen ses dalgasının geri dönüşlerini görüntüleme ekranına iletir. Görüntüleme konsolunda görüntüleme ekranı ve kontrol paneli bulunur. Görüntüleme ekranında, probdan alınan görüntü anlık olarak izlenebilir ve kontrol paneli sayesinde derinlik, kalite, zoom ve renkli çekim gibi özellikler kontrol edilebilir. 

Ekokardiyografi (EKO) Hangi Hastalıklar İçin Kullanılır?

Ekokardiyografi (EKO) kalp hastalıklarını tespit etmek için uygulanan temel kalp görüntüleme testlerinden biridir ve halk arasında kalp ultrasonu olarak bilinmektedir. Ultrason ile görüntüleme yöntemi, vücudun kalp dışında birçok farklı bölgesinde uygulanabilmektedir. Ekorkardiyografi (EKO) ile teşhis edilebilecek hastalıklar şunlardır:

• Kalp yetmezliği: Kalbin kan pompalama kabiliyetinin azalması ile karakterizedir.
• Kalp kapakçığı hastalıkları: Kalp kapakçıklarında kaçırma veya daralma gibi sorunlardır.
• Kalp zarı hastalıkları: Perikardit veya Perikardiyal effüzyon gibi hastalıklardır.
• Doğuştan gelebilen kalp anomalileri: Kalbin delik olması ya da kalp damarlarında anormalliklerdir.
• Kalp kası hastalıkları: Kardiyomiyopati, kalp kası kalınlaşması ya da genişlemesi gibi hastalıklardır.
• Pulmoner Hipertansiyon: Akciğer damarlarında oluşan yüksek tansiyonun kalbe etkisi ile ortaya çıkmaktadır.
• Kalp krizi geçmişi: Kalp kasında bulunan bazı alanlar ölebilir ya da hareketi bozulmuş olabilir bu da kalp krizi geçirildiğine işaret etmektedir.

Ekokardiyografi (EKO) Çeşitleri Nelerdir?

Ekokardiyografi (EKO) aranan hastalığa ve hastalığın durumuna göre çeşitlere ayrılmaktadır. Ekokardiyografi (EKO) çeşitleri şunlardır:

• Yüzeysel (Transtorasik) Ekokardiyografi (TTE)
• Yemek borusu yolu ile (Transözofajiyal) Ekokardiyografi (TEE)
• Stres Ekokardiyografi
• Strain ve Strain Rate Ekokardiyografi 

Yüzeysel (Transtorasik) Ekokardiyografi (TTE) Nedir?

Yüzeysel transtorasik ekokardiyografi (TTE), en çok kullanılan standart kalp ultrasonudur. Bir ultrason probu ile göğüs duvarı üzerine ses dalgaları verilir ve kalbin yapısı ve işlevsel durumu görüntülenir. İşlem ortalama 15 dakika sürer. Ağrısızdır, radyasyon içermez ve hamileler, çocuklar ve yetişkinler için uygundur.  Yüzeysel transtorasik ekokardiyografi (TTE) yöntemi ile kalp kapakçıkları, kalp kası, kalp duvarları, kalp odacıkları ve kalp damarları görüntülenebilmektedir. Standart eko için görüntü kalitesi hastanın kilosuna göre değişebilmektedir özellikle obezite veya amfizem (akciğer hava keselerinde meydana gelen genişleme) hastalarında net görüntü alabilmek daha zor olduğu için işlem süresi uzayabilmektedir.

Yemek Borusu Yolu ile (Transözofajiyal) Ekokardiyografi (TEE) Nedir?

Yemek borusu yolu ile transözofajiyal ekokardiyografi (TEE), kalbin daha detaylı ve yakından görüntülenmesi amacıyla ultrason probunun yemek borusuna yerleştirilmesi ile uygulanan bir eko türüdür. Yemek borusu, kalbin arkasına çok yakındır ve kalp kapakçıklarının detaylı incelenmesi, enfeksiyon mevcudiyeti veya pıhtı kontrolü için transözofajiyal ekokardiyografi tercih edilebilir.

Transözofajiyal eko işlemi öncesinde hastanın boğazına lokal anestezi spreyi sıkılır ve ince bir ultrason probu, yemek borusundan içeriye itilir. Bu işlem ortalama 30 dakika sürebilir ancak süre, hastanın yaşına ve sağlık durumuna göre uzayabilir.

Stres Ekokardiyografi Nedir?

Kalbin stres veya ilaç ile zorlandığı andaki durumunu değerlendirmek için tercih edilir. Kalp damarlarında bulunan gizli tıkanıklıkların bulunması için tercih edilir. Stres ekokardiyografi iki aşamalıdır. İlk aşamada kalp dinlenme sırasında görüntülenir, ikinci aşamada kalp, egzersiz sonrası (efor) ya da egzersiz yapamayacak durumdaki hastalara ilaç verilerek görüntülenir. Stres altındayken yeterli kan akışı olmayan bölgelerde hareket bozukluğu bulunmaktadır. Ayrıca stres ekosu ile hastanın kalp krizi riski de değerlendirilebilir.

Strain ve Strain Rate Ekokardiyografi Nedir?

Strain ekokardiyografi, kalp kasının (miyokard) kasılma ve gevşeme kabiliyetini çok hassas şekilde ölçebilen bir görüntüleme yöntemidir. "Strain", kalp kası liflerinin ne oranda şekil değiştirdiğini ve "strain rate" ise bu değişimin hızını ifade etmektedir. Kasılma ve gevşeme sırasında kalp kasının gerilimini ölçer. Strain ve Strain Rate Ekokardiyografi, kalp kası disfonksiyonlarını tespit edebilir, erken evredeyken kalp yetmezliğini saptayabilir ve kardiyomiyopati hastalarının daha hassas şekilde değerlendirilmesini sağlayabilir. Ayrıca kemoterapiye bağlı kalp hasarının da takip edilmesinde yardımcı olabilmektedir. Strain ve Strain Rate Ekokardiyografi, standart EKO’ya entegre şekilde yapılır ve ekstra bir cihaza gerek yoktur.

Ekokardiyografi (EKO) İşlemi Nasıl Yapılır?

Standart eko işlemi sırasında hasta hafif yana yatmış şekilde muayene sedyesine uzanır ve göğüs bölgesine jel sürülür. Sonrasında ultrason probu, göğsün üzerinde çeşitli açılardan ve farklı bası kuvveti ile hareket ettirilerek kalbin detaylı görüntüsü alınır. Standart ekokardiyografi ortalama 15 dakika sürmektedir ancak süre, hastanın vücut yapısına ve inceleme amacına göre uzayabilmektedir.

Ekokardiyografi (EKO) Raporunda Neler Bulunur?

Eko raporunda kalbin yapısı ve işlevi ile ilgili detaylı bilgiler bulunur. Ekoda kalp odacıkları, kalp kapakçıkları, kalp zarı, kalp kası ve kalp damarlarının durumu değerlendirilir. Eko raporunda kalp odacıklarının çapları, kalp duvar kalınlıkları, ejeksiyon fraksiyonu (EF) gibi değerler bulunmaktadır.

Ücretsiz Danışmanlık İçin Formu Doldurun

Ekokardiyografi (EKO) Sonuçları Nasıl Yorumlanır?

EKO testi sonuçları, bir kardiyolog tarafından değerlendirilir ve yorumlanır. Kalp ekokardiyografisinde en çok incelenen değer, ejeksiyon fraksiyonudur (EF). Ejeksiyon fraksiyonu (EF), kalbin her atımdaki kan pompalama kabiliyetini göstermektedir ve normal EF değeri %50 ile %70 aralığında olmalıdır. EF değeri düşüklüğü kalp yetmezliği veya kalp kası zayıflığı olarak yorumlanmaktadır. Renkli görüntüleme veya kontrast görüntüleme ile kalp boşluklarının sınırları ve kalp kapakçıklarının durumu yorumlanabilir.

Ekokardiyografi (EKO) sonuçları ancak bir kardiyoloji uzmanı tarafından doğru yorumlanabilir. EKO bazı durumlarda tanı koymak için tek başına yeterli olmayabilir ve ek testler veya kan tahlilleri gerekebilir.

Ekokardiyografi (EKO) ile İlgili Sık Sorulan Sorular

Ekokardiyografi Kaç Dakika Sürer?

Standart bir ekokardiyografi (EKO) ortalama 15 dakika sürer ancak işlem süresi eko türüne, hasta vücut yapısına ve araştırılan hastalığa göre değişiklik gösterebilmektedir.

Kontrast Ekokardiyografi Neden Yapılır?

Kontrast ekokardiyografi (EKO) kalbin yapısını daha net şekilde görmek için damardan özel bir kontrast madde verilerek yapılan eko yöntemidir. Kalp boşluklarının durumunu daha iyi görüntüleyebilmek için veya görüntü kalitesi düşükse tercih edilebilir.

Çocuklara Ekokardiyografi Nasıl Çekilir?

Çocuklara ekokardiyografi yetişkinlerle aynı şekilde uygulanır ancak çocuğun yaşına bağlı olarak eko öncesi sakinleştirici verilmesi gerekebilir. Çocuklarda ekokardiyografi, yetişkinlerde olduğu gibi standart olarak bir ultrason probu ile çekilmektedir. Göğüs boşluğuna ses dalgaları iletimini güçlendirmek için jel sürülür ve ultrason strobu ile çocuğun kalp yapısı incelenir. Radyasyonsuz ve acısızdır.

Ekokardiyografide Damar Tıkanıklığı Belli Olur mu?

Ekokardiyografi damar tıkanıklığını işaret edebilir ancak doğrudan damar tıkanıklığını göstermez. Kalbin bazı bölgelerinde kasılma bozuklukları mevcut ise o bölgeyi besleyen kan damarlarında sorun olabileceği düşünülebilir. Doğrudan damar tıkanıklığı tespiti için anjiyografi yöntemi daha uygundur.

Ekokardiyografi Sonucu Hemen Çıkar mı?

Ekokardiyografi sonucu aynı günde belli olur. EKO yeterince netse ve ek tahlil veya test istenmediyse ön değerlendirme işlemin hemen ardından yapılmaktadır. Detaylı EKO raporu ise aynı gün veya birkaç gün içinde hazırlanabilmektedir.

Kalp Damarının Tıkandığını Nasıl Anlarız?

Kalp damar tıkanıklığı göğüs ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, kol veya çeneye yayılan ağrı gibi belirtilerle anlaşılabilir. Kalp damar tıkanıklığı teşhisi için EKO, EKG, Efor Testi ve anjiyo kullanılmaktadır.

Ekokardiyografi Radyasyon Yayar mı?

Ekokardiyografi işlemi radyasyonsuzdur ve hamileler, çocuklar, yaşlılar veya yetişkinler için uygundur.

Ekokardiyografiye Girmeden Önce Aç Olmak mı Gerekir?

Standart eko öncesinde aç olmak gerekmez ancak stres ekokardiyografisi için ortalama 4 ile 6 saat arasında aç olmak gerekir. Transözofajiyal ekokardiyografi öncesinde ise 6 saat açlık gerekmektedir.

Ekg Ve Eko Arasındaki Fark Nedir?

EKG ve EKO birbirini tamamlayan iki farklı testtir. EKG (Elektrokardiyografi), kalbin elektriksel aktivitesini ölçen bir testtir. EKO (Ekokardiyografi) ise kalbin yapısal ve işlevsel durumunu görüntüleyen bir ultrason testidir. 

Eko Çekilirken Sütyen Çıkarılır mı?

Ultrason probu göğsün üzerinde hareket ettirileceği için EKO çekilirken genellikle sütyenin çıkarılması istenir. Ayrıca hastanın mahremiyeti için önlük veya örtü de kullanılabilmektedir.

Ekokardiyografi ile Kalp Krizi Anlaşılabilir mi?

Ekokardiyografi ile bir hastanın geçmişte geçirdiği kalp krizinin (miyokard enfarktüsü) kalp kasında oluşturduğu hasar görüntülenebilir. Kalpte hareketsiz kalan bir alan veya zayıf kasılan kas bölgesi varsa o alana geçici olarak kan gitmediği yani kalp krizi yaşandığı anlaşılmaktadır.

Kalp Yetmezliği Ekokardiyografi ile Belli Olur mu?

Kalp yetmezliği ekokardiyografi ile net şekilde tespit edilebilir. Kalp yetmezliğinin en önemli belirteci ejeksiyon fraksiyonu (EF) değeridir. EF değeri ideal olarak %50 ile %70 arasında olmalıdır. Hastanın EF değerinin %50’nin altında olması kalp yetmezliğini işaret etmektedir.