
Yaz mevsiminin vazgeçilmezi deniz, kum ve güneş bazı durumlarda rahatsız edici bir hal alabilir. Denizin tuzlu su etkisi ile güneş altında uzun süre vakit geçirmek bazen deride yanma, kızarıklık, kuruluk ve tahriş ile kendini gösteren deniz yanıklarına neden olur.
Deniz Yanığı Nedir?
Güneş ışınlarının, deniz yüzeyi, kum ve tuzlu sudan yansıyarak cildi normalden daha çok yakması ile oluşan deniz yanığı, özellikle yaz aylarında uzun süre denizde vakit geçiren kişilerde daha sık görülür. Deniz suyundaki tuz, cildi kurutarak yanmanın etkisini artırır. UVB ışınları deride gerginlik, hassasiyet ve kızarıklığa neden olur. Güneş kremi kullanmamak veya güneş kremini düzenli olarak yenilememek de deniz yanığını ağırlaştırır. Düzenli olarak deniz yanığı olmak cilt sağlığını olumsuz etkiler, güneş lekelerine neden olur ve cilt kanseri riskini artırır.
Deniz Yanığı Neden Olur?
Deniz yanığı, deniz tuzunun cildi kurutması ve kum ile deniz yüzeyinin güneşi daha çok yansıtmasıyla olur. Güneşe maruziyet, cildin tuzlu kalması gibi olumsuz koşullarla birleşir. Denize girdikçe güneş kremi yenilenmezse yanık seviyesi artar. Güneş kremi sürüldüyse bile sık sık denize girmek ve havlu ile kurulanmak da güneş kreminin etkisini azaltır. Deniz sonrası cilt yanması, özellikle plajda çok fazla vakit geçiren insanlarda daha sık görülür.
Deniz Yanığı Belirtileri Nelerdir?
Deniz yanığı, deniz tuzunun güneşin etkilerini artırması neticesinde ortaya çıkan bir güneş yanığıdır. Deniz suyunun tuzlu yapısı cildi kuruturken güneş ışınları, deniz yüzeyinden ve kumdan yansıyarak daha şiddetli şekilde hissedilebilir. Deniz yanığı belirtileri şunlardır:
- Cilt yüzeyinde kuruluk ve gerginlik
- Ciltte batma ve yanma hissi
- Kızarıklık (eritem)
- Cilt hassasiyeti
- Vücut sıcaklığının artması
- Su toplama
- Temas acısı (Temas edildiğinde acıma hissi)
Deniz Yanığına İlk Müdahale Nasıl Yapılır?
Deniz yanığında yapılabilecek ilk şey güneşe maruziyeti sonlandırmaktır. Sonrasında serin bir yere geçmek, vücut kuruluğunu azaltmak için su içmek ve rahatsızlık hissedilen bölgelere soğuk kompres yapmak da deniz yanığına iyi gelen hamlelerdir. Soğuk kompres, buz içermemelidir, sadece soğuk uygulama yeterli olacaktır ve böylece, deniz yanığının yanı sıra buz yanığı oluşmasının da önüne geçilir. Eğer deniz yanığı ileri seviyedeyse ve kabarcıklar oluştuysa kabarcıklar patlatılmamalı ve bir dermatoloğa ya da acil servise başvurulmalıdır.
Deniz Yanığına Ne İyi Gelir?
Deniz yanığına yapılabilecek ilk şey güneş ışınlarının etkisini hemen kesmektir, sonrasında farklı yöntemlerle rahatsızlık ve yangı azaltılabilir. Deniz yanığına iyi gelen yöntemler şunlardır:
- Nemli bir bez ile soğuk kompres yapmak
- Sıcak olmayan suda ılık duş almak
- Su tüketimini artırmak
- Cildi nemlendirmek (parfümsüz losyonlar, kremler veya merhemler ile)
- Aloe vera jeli uygulamak (Parfümsüz ve doğal içerikli olmalı)
Deri üzerinde ufak kabarcıklar varsa veya rahatsızlık hissi yüksekse vakit kaybetmeden bir dermatolog hekime veya acil servise görünmek gerekmektedir. Uzman doktor, yanık kremleri ve bölgeyi steril tutmak için farklı losyonlar önerebilir. Ağrı veya alerji durumu varsa parasetamol ya da antihistamin reçete edilebilmektedir.
Deniz Yanığı Cildi Nasıl Etkiler?
Deniz yanığı, cildin en dış tabakasını yani epidermisi etkiler. Cildin üst tabakasında hücre hasarı, nem kaybı ve bazı durumlarda inflamasyon oluşur. Cilt öncelikle kızarır ve sıcaklığı yükselir, sonra kuruluk, hassasiyet ve bazen şişlik oluşabilmektedir. Ciddi yanıklarda ise su toplama, kabarcıklar ve soyulma meydana gelmektedir. İleri seviye yanıklar cilt bariyerini zayıflattığı için enfeksiyon riski de artmaktadır. Güneş yanığı sürekli hale gelirse yani tekrar tekrar yaşanırsa melanom ve diğer cilt kanseri türlerine yakalanma riski yükselir.
Deniz Yanığı İz Bırakır mı?
Şiddetli deniz yanıkları bazen ciltte iz bırakabilir. Özellikle su toplamış ve kabarmış, soyulmuş bölgelerinde iyileşme sürecinde hipopigmentasyon (ciltte beyazlama) veya hiperpigmentasyon (leke) oluşabilmektedir. Beyazlamalar ve lekeler genelde geçicidir ancak bazı kişilerde kalıcı da olabilir. Özellikle su toplamış kabarcıkları patlatmak ve sürekli soymak, cilt yenilenme sürecini bozabilir ve iz kalmasına neden olabilir. Leke tedavisi için bir dermatolog desteği almak gerekmektedir.
Deniz Yanığından Korunmak İçin Alınabilecek Önlemler Nelerdir?
Deniz yanığından korunmak için alınabilecek ilk önlem özellikle saat 11:00-16:00 saatleri arasında güneşe maruz kalmamaya özen göstermektir. Deniz yanığından korunmak için alınabilecek önlemler aşağıdaki gibidir:
- Güneşin yeryüzüne daha dik indiği vakitlerde gölgede vakit geçirmek
- Denizden çıktıktan sonra temiz su ile duş almak ve tuz kalıntılarını durulamak
- SPF30 veya SPF50 faktör güneş kremi kullanmak
- Güneş kremini denizden çıktıktan sonra her defasında yenilemek
- Siperlikli şapka, beyaz ve pamuklu giysiler tercih etmek
- Bol sıvı tüketmek
- Uzun süre kuru kalmamak mümkünse temiz su ile cilt kurudukça vücudu ıslatmak
Deniz Yanığı Sonrası Cilt Bakımı Nasıl Olmalıdır?
Deniz yanığı sonrası cilt bakımı iyileşme sürecini hızlandırmak ve leke oluşumunu engellemek açısından önemlidir. Güneş yanığı nedeni ile hassaslaşmış ve tahriş olmuş bölgeye parfüm, alkol veya sabun içeren herhangi bir ürün uygulanmamalıdır. Nemlendiriciler, cilt yenileyiciler ve onarıcı yanık kremleri kullanılmalıdır. Cildi soymaya çalışmamak gerekir, doğal süreçte kendisi ölü deriyi atar. Bol su içmek, cilt kuruluğunu önleyerek cildin yenilenmesini destekler.
Deniz Yanığı İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Deniz Yanığı Kaç Günde Geçer?
Deniz yanığı, yanığın şiddetine göre 3 ile 10 gün arasında iyileşebilir. Hafif yanıklar 3 güne kadar iyileşirken kabarcıklı yanıklarda şikayetlerin azalması 10 günü bulabilir. Deniz yanığı tedavisinin bir uzman hekim tarafından planlanması, iyileşme sürecini hızlandırabilir ve ağrı ya da alerji gibi durumları hafifletebilir. Yanık tedavisi sonrasında gerekirse uygun görüldüğü zamanda leke tedavisine de başlanabilir.
Deniz Yanığının Acısını Ne Geçirir?
Deniz yanığının acısını ilk olarak soğuk kompres azaltacaktır. Tuzlu su kalıntılarını temizlemek için ılık duş almak da yangıyı azaltır. Eğer açık yara veya su toplaması yoksa yanık bölgeye parfümsüz ve doğal içerikli aloe vera jeli uygulanabilir. Yanı sıra cilt onarımını destekleyen ve ağrı kesici etkisi olan yanık kremleri kullanımı hem ağrıyı hafifletir hem de cildin onarımına yardımcı olur. Gerekirse ağrı kesici ve ateş düşürücü etkisi sebebiyle parasetamol alınabilir.
Tuzlu Su Yanığına Ne İyi Gelir?
Tuzlu su, güneş yanığını artırıcı etkiye sahiptir. Tuz, derideki nemi emer ve kurumaya yol açar. Tuzlu su hem cildi hem saçları yıpratabilir ve kurutabilir bu nedenle denizden çıktıktan sonra mutlaka tatlı su ile ılık duş alınmalı ve tuz vücuttan temizlenmelidir. Tuzun neden olduğu cilt kuruluğunu önlemek için yoğun nemlendirici uygulanmalı ve bol su tüketilmelidir.
Deniz Yanığından Sonra Deri Soyulur mu?
Deniz yanığından sonraki birkaç gün içinde deri soyulmaya başlar. Vücut ölü deriyi atar ve kendini yenileme sürecine girer. Cilt soyulurken kaşınma ve pullanma meydana gelebilir ancak kaşımamak, soymamak ve tahriş edici şekilde ovalamamak gerekir. Süreç doğal haline bırakılmalıdır ve sadece onarıcı bir nemlendirici ile nemlendirmek ve su tüketimini artırmak yeterli olacaktır.
Giriş Tarihi: 02.07.2025
Güncellenme Tarihi: 04.07.2025
Web sitemizde yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Şikayetinizle ilgili değerlendirme, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.