ONLİNE İŞLEMLER
Akdeniz anemisi (talasemi) genetik geçişli bir hastalıktır. Hemoglobin nöropati diye adlandırılmaktadır ve çevresel faktörlerin herhangi bir etkisi yoktur. Genelde ismi Akdeniz anemisi diye geçse de dünyanın birçok ülkesinde görülmektedir. Ülkemizin özellikle Akdeniz kuşağında olan illerinde daha fazla görülmektedir.
Hastalığın minör, majör ve intermedia olarak üç çeşidi bulunmaktadır. Minör olarak adlandırılan grup taşıyıcıdır ve bunlarda hastalık belirtisi görülmemektedir. Majör hastalığın ağır seyrettiği durumdur. Genellikle bebekler 6 aylıkken belirtiler ortaya çıkmaktadır. Herhangi bir tedavi uygulanmaz ise ciddi sonuçlar ortaya çıkabilmektedir. İntermedia ise hastalık ne çok ağır ne de çok şiddetlidir.
Evlilik öncesi çiftlerin yaptıracağı talasemi testi ile anne ve babanın taşıyıcı olup olmadığı anlaşılmaktadır. Gebelik sırasında ve doğum sonrası bebeğin topuğundan alınan kanla hastalık tespit edilebilmektedir.
Talasemi hastalarına normal hemoglobin ile sağlıklı kan hücrelerinin verilmesi amacıyla belli aralıklarda kan transfüzyonu yapılır. Ancak kırmızı kan hücreleri demir açısından zengin oldukları için bu işlemin sürekli yapılmasından kaynaklı vücuttaki demir oranının dengelenmesine yönelik ilave ilaçlar verilmektedir. Eğer bu dengelenmez ise kalp, karaciğer gibi dokularda hasar oluşabilmektedir.
Başarılı bir kök hücre nakli ile hasta sağlığına kavuşabilse de iyileşme oranı değişkendir. Burada önemli olan doku gruplarının uygun olmasıdır. Bunun için de en uygun verici hastanın kardeşidir.
Talasemi önlenebilir bir hastalıktır. İki taşıyıcı evlendiği takdirde bunların çocuklarının yüzde 50'sinin hasta doğma riski vardır. Bu nedenle evlilik öncesi kan testi yaptırılması gerekmektedir. Eğer test sonucu doğacak çocukta talasemi olma ihtimali var ise bu kişiler genetik danışmanlık eşliğinde çocuk sahibi olabilmektedir. Bu konuda toplumsal olarak bilinçlenmek önemlidir. Burada eğitim, toplum bilinci gerçekten çok önemli.
Medipol Mega Üniversite Hastanesi Pra. Dr. Asuman Mersin Kökrek Hematoloji Uzmanı 3 Ocak 2022