10 Soruda Organ Bağışı

Organ bağışı yüzlerce insanın sağlığına kavuşmasında hayati bir öneme sahip. Peki kimler organ bağışında bulunabilir, şartları nelerdir? İşte 10 soruda organ bağışı hakkında merak edilenler...

Organ Bağışı Nedir?

Organ bağışı, kişinin hayatta iken ve kendi iradesiyle, doku ve organlarının bir kısmının veya tamamının, tıbben yaşamı sona erdikten sonra başka hastaların tedavisi için kullanılmasına izin vermesidir.

Kimler Organ Bağışında Bulunabilir?

2238 sayılı “Organ ve Doku Alınması, Saklanması ve Nakli Hakkında Kanun” uyarınca, 18 yaşını doldurmuş, akli dengesi yerinde olan herkes organ bağışında bulunabilir.

Hangi Organ ve Dokular Bağışlanabilir?

Ülkemizde kalp, karaciğer, böbrek, pankreas, akciğer ve ince barsak ile organ nakli; kalp kapağı, kornea, kemik, kas dokusu, kıkırdak, tendon, yüz ve saçlı deri, kol ve bacak, üst solunum yolu ve üst sindirim yolu ile doku nakli gerçekleştirilebilmektedir.

Organ Bağışı Nerede ve Nasıl Yapılır?

Organ bağışında bulunmak isteyenler,  il sağlık müdürlükleri, devlet ve üniversite hastaneleri, organ nakli yapılan merkezler, toplum sağlığı merkezleri ve organ nakliyle ilgili dernek ve kuruluşlara başvurarak, ‘beyin ölümü’ gerçekleşmesi halinde organlarını bağışladığına dair bir belgeyi, iki tanık önünde doldurup organ bağış kartı alabilir.

Organ Bağışından Faydalanacak Kişi Nasıl Seçilir?

Organ bağışında bulunmuş olan kişinin hangi organ ve dokularının kullanılacağına ve bunlardan kimlerin faydalanacağına, Ulusal Organ Nakli Koordinasyon Merkezi karar vermektedir. Organ nakli yapılacak kişiler, ulusal bekleme listesinde kayıtlı bulunan hastalar arasından ve tıbbi durumuna göre bekleme listesindeki, durumu en acil olan veya en yüksek puana sahip hastalar arasından seçilmektedir.

Bağışlanan Organların Para ile Başkasına Satılması Mümkün Müdür?

Organ bağışı ile ilgili bütün aşamalar, Ulusal Organ Koordinasyon Merkezi tarafından denetlenmektedir. Ayrıca, ilgili bütün süreçler, geriye dönük olarak da tekrar denetimden geçmektedir. Bu nedenle bağışlanan organların para ile başkasına satılması mümkün değildir.   

Organ Bağışında Bulunan Kişinin Ameliyatında Cenazenin Bütünlüğü Bozulur Mu?

Organ bağışında bulunan bir kişinin organlarının çıkarımı, ilgili alanda uzman olan cerrahlar tarafından yapılan bir ameliyat ile gerçekleştirilir. Ameliyat izi, bypass ameliyatı sırasında göğüs kemiği boyunca yapılan kesi ile karın ameliyatları sırasında kullanılan kesinin birleşimi şeklinde olup, ameliyat sonrası göğüs ve karın boşluğunun ve cildin kapatılma işlemi, hayatta olan bir kişininki kadar büyük bir titizlikle yapılır. Bu nedenle cenazenin bütünlüğünde bir bozulma olması söz konusu değildir.

Organ Bağışında Bulunan Kişi Bundan Vazgeçebilir Mi?

Bir kimse, sağlığında organ bağışına karşı olduğunu belirtmişse, ölümünden sonra hiçbir şekilde organ ve dokuları alınamaz. Organ bağışında bulunup, daha sonra vazgeçen bir kişinin, organ bağışı kartını taşımayı bırakması ve bu kararını ailesine bildirmesi yeterlidir.

Organ Bağışında Bulunurken Tüm Organlarımı Bağışlamak Zorunda Mıyım?

Bağışlanabilecek organ ve dokuların listesi, organ ve doku bağış kartının arkasında yer almaktadır. Bu organ ve dokuların tamamının veya bir kısmının bağışlanması mümkündür.

Sağlık Sorunum Olduğunda Üzerimde Organ Nakli Kartı Bulunursa Bir Sorun Çıkar Diye Tedirgin Oluyorum. Bu Endişemde Haklı Mıyım?

Bu konuda endişe etmenize hiç gerek yok. Çünkü hayattayken karşılaşacağınız herhangi bir sağlık sorununda, organ nakli bağış kartınızın olup olmamasının, tedavi süreçlerinizi etkilemesi mümkün değildir. Organ nakli bağış kartı, sadece ‘beyin ölümünün’ gerçekleşmesi halinde, ailenizin, sizin hayattayken organlarınızın bağışlanmasını vasiyet ettiğinizi bilmelerini sağlayan bir belgedir. Bir kimse, sağlığında organ bağışında bulunmuş olsa bile, beyin ölümü gerçekleşmesi halinde sırasıyla eşi, reşit çocukları, anne veya babası veya kardeşlerinden birisinin; bunlar yoksa yanında bulunan herhangi bir yakınının muvafakati olmaksızın organ ve dokuları alınmamaktadır.

DOÇ. DR. MURAT DAYANGAÇ