Vezikoüreteral Reflü (VUR): Nedenleri, Belirtileri ve Tedavi Yöntemleri

Vezikoüreteral reflü (VUR), idrarın mesaneden böbreklere geri kaçmasıyla ortaya çıkan bir sağlık sorunudur. Normal şartlarda idrar, böbreklerden üreterler yoluyla mesaneye iletilir ve buradan vücuttan atılır. Ancak VUR hastalarında, idrarın bir kısmı geriye doğru kaçarak böbreklere ulaşır. Bu durum, böbrek enfeksiyonlarına ve uzun vadede böbrek hasarına yol açabilir.

Bu yazıda, vezikoüreteral reflü nedir, neden olur, nasıl tedavi edilir ve ameliyat gerekli midir? gibi sorulara detaylı yanıtlar bulabilirsiniz.

Vezikoüreteral Reflü (VUR) Nedir?

Vezikoüreteral reflü, mesaneden böbreklere idrarın geri kaçması durumudur. Genellikle çocuklarda görülse de nadiren yetişkinlerde de ortaya çıkabilir. VUR, böbrek enfeksiyonlarına yatkınlığı artırarak ciddi komplikasyonlara neden olabilir.

Vezikoüreteral reflü iki ana gruba ayrılır:

• Birincil VUR: Üreter ile mesane arasındaki kapakçık mekanizmasının doğuştan zayıf olması sonucu ortaya çıkar.
• İkincil VUR: Mesane boşaltımında sorun yaratan başka hastalıklar nedeniyle gelişir. Özellikle idrar yollarında tıkanıklık, nörojen mesane ve mesane fonksiyon bozuklukları buna neden olabilir.

Vezikoüreteral Reflü Neden Olur?

VUR’un ortaya çıkmasına neden olan başlıca faktörler şunlardır:

• Genetik yatkınlık: Aile bireylerinde VUR geçmişi olan çocuklarda risk daha yüksektir.
• Anatomik bozukluklar: Üreter ile mesane arasındaki kas yapısının zayıf olması VUR’a yol açabilir.
• İdrar yolu enfeksiyonları (İYE): Tekrarlayan enfeksiyonlar idrar akışında bozulmalara neden olabilir.
• Mesane disfonksiyonu: Mesanenin normalden yüksek basınçta çalışması, idrarın geri kaçmasını tetikleyebilir.
• Konjenital (doğuştan) anomaliler: Böbrek veya üreterlerde doğuştan gelen yapısal bozukluklar reflüye sebep olabilir.

Vezikoüreteral Reflü Belirtileri

VUR, çoğu zaman belirti vermeden ilerleyebilir ve genellikle idrar yolu enfeksiyonları nedeniyle tespit edilir. En yaygın belirtiler şunlardır:

• Sık sık idrar yolu enfeksiyonu geçirme
• Yüksek ateş ve titreme
• İdrar yaparken yanma veya ağrı
• Karın ve yan ağrısı
• İdrarda kötü koku veya bulanıklık
• Gece alt ıslatma (enürezis nokturna)
• Büyüme ve gelişme geriliği

Özellikle küçük çocuklarda, ateş ve huzursuzluk gibi genel belirtiler dışında spesifik semptomlar olmayabilir.

Vezikoüreteral Reflü Evreleri

VUR, şiddetine göre 1’den 5’e kadar derecelendirilir:

• 1. Derece: İdrar sadece üretere geri kaçar, böbreğe ulaşmaz.
• 2. Derece: İdrar böbreğe ulaşır, ancak böbrek yapılarında genişleme yoktur.
• 3. Derece: Böbrek yapılarında hafif genişleme görülür.
• 4. Derece: Böbrek yapılarında belirgin genişleme ve bozulma başlar.
• 5. Derece: Şiddetli böbrek genişlemesi ve idrarın tam geri kaçışı görülür.

Hafif dereceli vakalar genellikle zamanla kendiliğinden düzelebilirken, ileri evrelerde cerrahi müdahale gerekebilir.

Vezikoüreteral Reflü Tanısı Nasıl Konur?

VUR tanısında kullanılan başlıca yöntemler şunlardır:

• Voiding Sistoüretrografi (VSUG): Mesaneye kontrast madde verilerek idrar akışı görüntülenir. VUR’un şiddeti bu yöntemle belirlenir.
• Böbrek Ultrasonu: Böbreklerin yapısal durumu incelenir.
• DMSA Sintigrafisi: Böbrek fonksiyonlarını değerlendirmek için kullanılır.
• İdrar Tahlili ve Kültürü: Enfeksiyon olup olmadığı kontrol edilir.

Vezikoüreteral Reflü Tedavisi

VUR tedavisi, hastalığın derecesine ve hastanın yaşına göre belirlenir. Tedavi seçenekleri şunlardır:

1. İlaç Tedavisi

Hafif dereceli (1-3. derece) vakalarda genellikle antibiyotik tedavisi ile hastalık takip edilir. Amaç, idrar yolu enfeksiyonlarını önlemek ve böbrek hasarını engellemektir.

2. Endoskopik Enjeksiyon Tedavisi

Özellikle orta dereceli reflülerde, mesane içindeki üreter açıklığının güçlendirilmesi için jel enjeksiyonu uygulanabilir. Minimal invaziv bir yöntemdir ve başarı oranı yüksektir.

3. Cerrahi Tedavi (VUR Ameliyatı)

4. ve 5. derece vakalarda, idrarın geriye kaçmasını önlemek için cerrahi operasyon gerekebilir. Anti-reflü cerrahisi (üreter reimplantasyonu) ile üreter mesaneye yeniden bağlanarak normal akış sağlanır.

VUR Tedavisinde Geç Kalınırsa Ne Olur?

Tedavi edilmemiş VUR vakalarında şu sorunlar ortaya çıkabilir:

• Tekrarlayan böbrek enfeksiyonları
• Böbrek yetmezliği riski
• Yüksek tansiyon gelişimi
• Böbrek taşları ve mesane bozuklukları

Bu nedenle VUR belirtileri olan hastaların erken tanı ve tedavi için bir uzmana başvurması önemlidir.

Uzman Görüşü ve Tedavi İçin Medipol Sağlık Grubu Yanınızda!

Vezikoüreteral reflü, erken teşhis ve doğru tedavi ile kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Eğer çocuğunuzda sık idrar yolu enfeksiyonu veya yukarıda belirtilen semptomlar varsa, vakit kaybetmeden bir uzmana danışmalısınız.

Medipol Sağlık Grubu’nun deneyimli üroloji uzmanları, en güncel teşhis ve tedavi yöntemleriyle yanınızda!

Hemen randevu almak ve detaylı bilgi edinmek için Medipol Sağlık Grubu ile iletişime geçin!

Vezikoüreteral Reflü (VUR) Hakkında Sıkça Sorulan Sorular