
Skolyoz (omurga eğriliği) ameliyatı, omurgada meydana gelen anormal eğriliklerin cerrahi olarak düzeltilmesidir. Genellikle 40-50 derecenin üzerinde olan eğriliklerde cerrahi yöntem tercih edilir. Şiddetli skolyoz; ağrı, denge kaybı ve organlarda baskıya neden olduğu için skolyoz ameliyatı sonrası hastanın yaşam kalitesi önemli ölçüde arttırılır. Ameliyat, eğriliğin derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna göre farklı tekniklerle planlanabilir.
Skolyoz Ameliyatı Nedir?
Skolyoz ameliyatı, omurgada sağa ya da sola doğru oluşan anormal eğriliğin cerrahi olarak düzeltilmesidir. Skolyoz, genellikle ergenlik döneminde ortaya çıkar. Eğriliğin hafif ve derecesi düşük olması durumunda düzenli takip, fizik tedavi ve yüzme gibi sporlar yeterli olabiliyorken, ileri vakalarda cerrahi müdahale gerekebilmektedir. Skolyoz ameliyatı, 40-50 derecenin üzerindeki eğriliklerin olması durumunda devreye girer.
Skolyoz ameliyatının amacı; eğriliğinin ilerlemesini durdurmak, omurgayı olabildiğince düzleştirmek, organlardaki baskıyı azaltmak ve vücut dengesini sağlamaktır. Aynı zamanda eğrilik nedeniyle oluşabilecek şiddetli ağrı ve solunum sıkıntıları gibi problemlerin de önüne geçilir.
Ameliyat, ileri cerrahi tecrübe ve donanım gerektirir. Beyin ve Sinir Cerrahisi bölümü cerrahları tarafından uygulanır. Genellikle korkulan bir ameliyat olsa da günümüzde gelişen modern cerrahi teknikler sayesinde operasyonlar artık daha güvenli hale gelmiştir. Skolyoz ameliyatı uygun cerrahi tekniklerle uygulandığında, hastanın yaşam kalitesini yükselterek, kalıcı bir çözüm sunmaktadır.
Skolyoz Ameliyatı Kimler İçin Uygundur?
Skolyoz ameliyatı, her skolyoz hastası için gerekli görülmeyebilir. Ameliyat, belirli kriterlere uygun olan hastalar için planlanabilir. Bu kriterlerin değerlendirilmesinde hastanın yaşı, eğrilik derecesi, eğriliğin ilerleme hızı ve diğer şikayetler göz önünde bulundurulur. Skolyoz ameliyatı, özellikle şiddetli vakalarda ve ameliyatsız yöntemlerin yetersiz kalması durumunda tercih edilir. Skolyoz ameliyatı için gerekli olan kriterler şunlardır:
- 40–50 derece ve üzeri eğrilik
- Eğriliğin düzenli olarak ilerlemesi (özellikle büyüme çağında)
- Nefes darlığı, ağrı, hareket kısıtlılığı gibi şikayetlerin şiddetli olması
- Fizik tedavi, korse kullanımı, egzersiz gibi konservatif tedavilerden yanıt alınamaması
- Omurga denge bozukluklarının ve sinir baskısının olması
Skolyoz ameliyatı ciddi durumlarda düşünülen bir tedavi yöntemidir, her skolyoz hastası ameliyat adayı değildir. Bu nedenle, her hasta özelinde detaylı değerlendirilme yapıldıktan sonra ameliyata karar verilmektedir.
Ücretsiz Danışmanlık İçin Formu Doldurun
Skolyoz Ameliyatı Çeşitleri Nelerdir?
Skolyoz ameliyatı; spinal füzyon, genişleme sistemleri, omurga ip germe yöntemi ve anterior spinal füzyon olmak üzere dört çeşitten oluşur. Cerrah, hastanın durumuna en uygun yönteme tüm faktörleri değerlendirerek karar verir. Ameliyatların detayları aşağıdaki gibidir:
Spinal Füzyon (Omurga Kaynatma Ameliyatı)
En yaygın kullanan skolyoz cerrahisi yöntemidir. Ameliyat ile omurların arasınaa kemik greftleri yerleştirilir, sonrasında omurgaya vidalar, metal çubuklar ve tellerle sabitleme yapılır. Bu sayede eğriliğin olduğu omurların zamanla birbirine kaynatılması sağlanır.
Genişleme Sistemleri
Bu ameliyat türü özellikle büyüme süreci devam eden çocuklarda ve ergenlerde tercih edilir. Ameliyat ile amaç, skolyoz düzeltilirken büyümeye de izin vermektir. Ameliyat, omurgaya yerleştirilen uzatılabilen veya genişleyebilen çubuklarla gerçekleştirilir. Bu sistem iki tür altında incelenir:
Growing Rods: Bu sistemde omurgaya yerleştirilen çubuklar her 6 ayda bir operasyon ile uzatılır. Çocuğunun büyümesine bağlı olarak hareket edilir.
MAGEC Rods: Bu sistemde yerleştirilen çubuklar manyetik bir cihaz ile ameliyatsız olarak uzatılır. Ameliyata gerek görülmemesi açısından avantajlıdır.
Vertebral Gövde Bağlama (Vertebral Body Tethering-VBT)
Bu yöntem minimal invaziv bir yöntemdir, yani ameliyat küçük kesilerle yapılır. Ameliyatta omurlara vidalar yerleştirilir ve esnek bir kablo (bağlantı ipi) yerleştirilerek vidaların birbirine bağlanması sağlanır. Bu bağlantı ipi gerginleştirilir ve çocuk büyüdükçe bağ, omurgayı çektiği için skolyoz kademeli olarak düzelir.
Anterior Spinal Füzyon (Önden Yaklaşımla Füzyon)
Bu yöntemde cerrah, omurgaya önden erişerek omur kemiklerini birleştirir. Genellikle bel (lomber) skolyozlarında uygulanır.
Skolyoz Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Skolyoz ameliyatının nasıl yapıldığı ameliyatın çeşidine göre değişkenlik gösterir. Her hastaya özel bir planlama yapılır ve hasta, oldukça aşamalı bir süreçten geçirilir. Klinik değerlendirme ve görüntüleme testlerinden sonra cerrahi sürece karar verilir. Hangi omurların düzeltileceği, hangi cerrahi tekniğin (füzyon, tethering, büyüyen çubuk vs.) uygulanacağı planlanır. Ayrıca hastanın yaşı, büyüme potansiyeli ve sağlık durumu dikkate alınır.
Growing Rods yöntemi, omurgaya yerleştirilen çubukların her 6 ayda bir cerrahi operasyonla uzatılmasını içerir. MAGEC Rods yönteminde ise benzer şekilde çubuk yerleştirilse de manyetik bir cihazla dışarıdan uzatılabildiği için tekrar ameliyata gerek duyulmaz.
Vertebral body tethering (VBT), minimal invaziv bir yöntem olup, omurlara vidalar yerleştirilip esnek bir kablo ile bağlanarak büyüme sürecinde omurganın kademeli olarak düzelmesi sağlanır. Anterior spinal füzyon ise cerrahın omurgaya önden yaklaşarak omur kemiklerini birleştirmesiyle gerçekleştirilir ve genellikle bel bölgesindeki skolyozlar için tercih edilir.
Skolyoz Ameliyatının Avantajları Nelerdir?
Skolyoz ameliyatının birçok fonksiyonel ve psikolojik avantajı bulunmaktadır. Ameliyatın en büyük ve en temel avantajı omurgadaki eğriliğin durdurulması ve düzeltilmesidir. Ameliyatla eğrilik büyük ölçüde düzeltilir ve omurganın doğal bir yapıya kavuşması sağlanır. Skolyoz ameliyatının diğer avantajları şunlardır:
- Postürün düzelmesi
- Ağrıların azalması ya da tamamen geçmesi
- Hareket kısıtlılığının azalması
- Solunum fonksiyonlarının korunması
- Özgüven eksikliği, depresyon gibi psikolojik sıkıntıların düzelmesi
- Günlük aktivelerin daha kolay yapılır hale gelmesi
- Skolyoz kaynaklı olası komplikasyonların önüne geçilmesi
- Kalıcı çözüm sunması
Skolyoz ameliyatıyla yalnızca eğrilik düzeltilmez, aynı zamanda hastanın fiziksel ve psikolojik durumu da iyileştirilir. Doğru kişiye, doğru zamanda ve doğru teknikle yapılan skolyoz ameliyatı, hayat kalitesinde önemli bir dönüşüm sağlayabilir.
Skolyoz Ameliyatının Riskleri Nelerdir?
Her cerrahi işlemde olduğu gibi skolyoz ameliyatının da bazı riskleri bulunmaktadır. Bu riskler, seçilen ameliyat yöntemine, hastanın yaşı ve genel sağlık durumuna, skolyozun derecesine ve cerrahın deneyimine göre değişkenlik gösterir. Ameliyat planlanırken bu risklerin bilinmesi, hasta ve ailesi açısından oldukça önemlidir. Skolyoz ameliyatının olası riskleri şunlardır:
- Enfeksiyon gelişebilir.
- Ameliyat sırasında veya sonrasında kan nakli gerekebilir.
- Sinir hasarı oluşabilir.
- Kullanılan implantlar zamanla zarar görebilir.
- Spinal füzyon ameliyatında kaynama olmayabilir.
- Ameliyat sonrasında ağrılar devam edebilir.
- Skolyoz yeniden ilerleyebilir.
- Ameliyat sonrası iyileşme uzun sürebilir.
Bütün bu risklerin azaltılması, modern teknikler ve uzman cerrahlar sayesinde mümkündür. Risklerin gelişimi aynı zamanda hastanın kendisine de bağlıdır. Bu sebeple alanında uzman ve deneyimli bir omurga cerrahı tarafından yapılan detaylı değerlendirme sonrasında, hastanın ameliyat öncesi ve sonrası süreçlere aktif olarak katılım göstermesi büyük önem taşır. Cerrahın ilettiği unsurlara dikkat edilmesi durumunda riskler minimuma indirilebilir ve başarılı bir iyileşme süreci sağlanabilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Skolyoz ameliyatının başarısı, cerrahi işlem kadar ameliyat sonrası bakım ve dikkate de bağlıdır. Ameliyat sonrası dikkatli bakım ve önerilen egzersizlerin düzenli uygulanması, hastanın hızlı bir şekilde iyileşmesi açısından oldukça önemlidir. İyileşme süreci hastadan hastaya değişiklik gösterir. Skolyoz ameliyatı sonrası dikkat edilmesi gereken başlıca durumlar şunlardır:
- Bir süre yatış pozisyonuna dikkat edilmelidir.
- Eğilme, bükülme gibi omurgayı zorlayacak hareketlerden kaçınılmalıdır.
- Yara bakımı düzenli ve doktorun önerisi doğrultusunda yapılmalıdır.
- Fizyoterapist eşliğinde planlanmış rehabilitasyon programları ihmal edilmemelidir.
- Sigara ve alkol iyileşmeyi yavaşlattığı için uzak durulmalıdır.
- Beslenmeye önem verilmelidir, bol su içilmelidir.
- Doktor kontrolleri ihmal edilmemelidir.
Skolyoz Ameliyatı ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Skolyoz Ameliyatı Ne Kadar Sürer?
Skolyoz ameliyatı genellikle 4 ila 8 saat arasında sürer. Süre; eğriliğin derecesine, düzeltilecek omur sayısına ve kullanılan cerrahi tekniğe göre değişiklik gösterir.
Skolyoz Ameliyatı Boy Uzatır mı?
Evet, skolyoz ameliyatı eğriliğin açılmasıyla birlikte boy uzamasına neden olabilir. Bu uzama, eğrilikten kaynaklanan omurga kısalmasının düzeltilmesiyle olur.
Skolyoz Kaç Derecede Ameliyat Gerektirir?
Genellikle 40–50 derece üzerindeki skolyozlarda ameliyat gerekebilir.
Cobb Açısı Nedir?
Cobb açısı, skolyozun şiddetini ölçmek için kullanılan radyolojik bir yöntemdir. Omurga eğriliğinin derecesini belirlemek amacıyla röntgen görüntülerinde en eğik iki omur arasındaki açıyı ölçer.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Platin Kırılır mı?
Nadir görülse de özellikle şiddetli aktivite, travma veya yetersiz kaynama (pseudarthrosis) durumunda platinlerde gevşeme, kırılma ya da yer değiştirme olabilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Kaç Gün Hastanede Kalınır?
Hastalar genellikle 4 ila 7 gün hastanede kalır. Bu süre değişkenlik gösterebilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Yatış Pozisyonu Nasıl Olmalı?
Skolyoz ameliyatı sonrası yatış pozisyonu, sırt üstü ve tam düz şekilde olmalıdır.
Platinin Kırılması Nasıl Anlaşılır?
Platin kırılması genellikle sırtta ağrı, ses gelmedi ve şekil bozukluğu ile anlaşılabilir.
Skolyoz Ameliyatında Yaş Sınırı Var mı?
Net bir yaş sınırı yoktur, ancak skolyoz cerrahisi genellikle çocukluk, ergenlik ve genç yetişkinlik dönemlerinde tercih edilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Eğilme Nasıl Yapılır?
İyileşme tamamlanana kadar belden değil, dizlerden bükülerek eğilmek önerilir.
Skolyoz Ameliyatı İzi Nasıl Geçer?
Ameliyat sonrası izler zamanla iyileşir. İhtiyaç duyulması halinde iz giderici kremler kullanılabilir.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Cinsellik Yaşanır mı?
Skolyoz ameliyatı sonrası cinsellik, iyileşme tamamlandıktan sonra yaşanabilir. Doktor onayı ile cinsel yaşama dönülmelidir.
Skolyoz Ameliyatı Olanlar Engelli Raporu Alabilir mi?
Bu kişinin durumuna göre değişir ancak mümkündür.
Skolyoz Ameliyatı Sonrası Enfeksiyon Belirtileri Nelerdir?
Eğer yara yerinde kızarıklık ve akıntı, yüksek ateş, yoğun ağrı ve titreme varsa derhal doktora başvurulmalıdır.
Omurga Eğriliği Tamamen Düzelir mi?
Ameliyatla skolyoz büyük ölçüde düzeltilir.
Giriş Tarihi: 17.03.2025
Güncellenme Tarihi: 02.07.2025
Web sitemizde yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Şikayetinizle ilgili değerlendirme, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.