Prostat kanseri, erkeklerde en sık görülen kanser türlerinden biridir. Yaşla birlikte görülme sıklığı artar; ancak günümüzde sadece yaş değil, genetik yatkınlık da bu hastalığın gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Aile öyküsü olan erkeklerde prostat kanseri gelişme riski belirgin şekilde yüksektir.
Bu yazımızda prostat kanseri genetik mi sorusunun cevabını arıyor, genetik testler, belirtiler ve tedavi süreçlerini detaylı şekilde ele alıyoruz.
Prostat Kanseri Nedir?
Prostat, erkek üreme sisteminde yer alan ceviz büyüklüğünde bir bezdir. Prostat kanseri, bu bezdeki hücrelerin kontrolsüz çoğalmasıyla oluşur. Bazı tipleri yavaş ilerlerken, bazıları agresif seyredebilir.
Prostat Kanseri Genetik Mi?
Evet. Prostat kanseri, çevresel faktörlerin yanı sıra aile geçmişi ve bazı genetik mutasyonlarla ilişkili olabilen bir hastalıktır. Ailesinde prostat kanseri öyküsü olan erkeklerde risk artar. Araştırmalara göre, prostat kanseri vakalarının %10-15’inde genetik faktörler etkilidir. Etkili olabilecek genler şunlardır:
- BRCA1 ve BRCA2 mutasyonları
- HOXB13 gen mutasyonu
- ATM, CHEK2 gibi DNA onarım genleri
Prostat Kanseri Genetik Test
Genetik yatkınlığı olan bireyler için genetik test yapılması önerilir. Aşağıdaki durumlarda test düşünülmelidir:
- Birinci derece akrabalarda prostat kanseri
- BRCA1/2 mutasyonu taşıyan aile bireyleri
- 55 yaş altı tanı öyküsü
- Ailede meme, yumurtalık veya pankreas kanseri varlığı
Testler kan veya tükürük örneği ile yapılır. Sonuçlara göre tarama ve takip planlanır.
Prostat Kanseri Belirtileri
- Sık idrara çıkma
- Gece idrara kalkma
- İdrar yaparken zorlanma
- İdrarda veya menide kan
- Pelvik ağrı
- Sertleşme sorunları
Belirtiler başka nedenlerle de oluşabilir ancak ihmal edilmemeli, üroloji uzmanına başvurulmalıdır.
Prostat Kanseri Tedavisi
Tedavi seçimi hastalığın evresine ve hastanın genel durumuna göre yapılır:
- Aktif izlem: Yavaş ilerleyen kanserlerde uygulanır.
- Cerrahi: Prostat bezinin alınması (radikal prostatektomi).
- Radyoterapi: Yüksek enerjili ışınlarla tümör kontrolü.
- Hormon tedavisi: Testosteron seviyesini azaltır.
- Kemoterapi: İleri evre hastalarda kullanılır.
Genetik Riski Azaltmak İçin Ne Yapılabilir?
- Dengeli beslenme ve düşük yağ alımı
- Düzenli egzersiz (haftada 150 dakika)
- Sigara ve alkolden uzak durma
- Yeterli uyku ve stres yönetimi
- Tarama testlerini aksatmamak (özellikle PSA)
Medipol Sağlık Grubu ile Erken Tanı Hayat Kurtarır
Genetik yatkınlık, prostat kanseri gelişme riskini artırsa da, bu riski azaltmak ve hastalığı erken teşhis etmek mümkündür. Medipol Sağlık Grubu, genetik danışmanlık hizmetleri, ileri seviye tarama testleri ve uzman hekim kadrosuyla yanınızdadır.
Siz de risk grubundaysanız Medipol’den randevunuzu alarak sağlığınızı güvence altına alın. Erken tanı ile hayatınızı değiştirin!
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Genetik test yaptırmak için kaç yaşında olmak gerekir?
Aile öyküsü varsa 40 yaş ve üzeri bireyler için önerilir.
Prostat kanseri sadece yaşlılarda mı görülür?
Hayır, genetik yatkınlığı olan bireylerde daha genç yaşlarda da görülebilir.
PSA testi ne sıklıkla yapılmalı?
50 yaş üzeri erkekler yılda bir yaptırmalı; risk altındakiler daha erken başlamalıdır.
Prostat biyopsisi riskli midir?
Genellikle güvenli bir işlemdir, ancak enfeksiyon riski nedeniyle doktor takibi gerekir.
Genetik test sonucu pozitif çıkarsa ne yapılmalı?
Üroloji uzmanı ve genetik danışmanla birlikte tarama planı yapılmalıdır.
Bitkisel ürünler tedavi yerine geçer mi?
Hayır. Bitkisel takviyeler sadece doktor onayıyla destekleyici olarak kullanılmalıdır.
Prostat kanseri tekrarlar mı?
Tedaviye rağmen nüks edebilir, bu nedenle düzenli takip şarttır.
Giriş Tarihi: 12.05.2025
Güncellenme Tarihi: 01.07.2025
Web sitemizde yer alan tüm içerikler yalnızca genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Şikayetinizle ilgili değerlendirme, tanı ve tedavi için mutlaka bir doktora veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.