Pişik Nedir? Pişik Neden Olur?

Bez dermatiti, idrar ve dışkı ile uzun süreli cilt teması, cildin aşırı nemli kalması, bez bölgesinde sabun artıkları kalması bazen de bez bölgesine uygulanan kremler ve beze karşı alerjik reaksiyon nedeniyle oluşur. Bulgu ve belirtilerin bez bölgesinde sınırlı olması tipiktir, yayılım beklenmez. Bez bölgesinin nemli olması, cildi fiziksel, kimyasal ve enzimatik mekanizmalarla oluşan hasara duyarlı hale getirir. Aktif erüpsiyondan 48-72 saat sonra mantar enfeksiyonu oluşur. Bez pişiği olan bebeklerin perine bölgesinden % 92’ye varan oranlarda Candida albicans izole edilmiştir. Candida, çevrede her yerde bulunur ve nemli ve sıcak ortamlarda çok iyi ürer. Bu nedenle aşağıdaki durumlarda mantar ile enfekte bez pişiği riski artar;

• Bez bölgesinin temiz ve kuru tutulmasına özen gösterilmiyorsa,
• Bebek veya emzirme sırasında annesi antibiyotik kullanıyorsa,
• Sık dışkılama varsa,
• Asidik dışkı (genellikle ishalli bebeklerde),
• Amonyak oluşumu (bakterilerin idrarı parçalaması ile),
• Bez çok sıkı bağlanmışsa ve cildi tahriş ediyorsa. Bez bölgesinde parlak bir kızarıklık oluşur ve giderek bu alan genişler. Genital bölgeler üzerinde kızarık, üzerindeki derinin pul pul olduğu alanlar oluşur. Küçük sivilce, kabarcık, geniş pütürler veya içi pü dolu yaralar şeklinde deri reaksiyonları olabilir. Büyük bebekler bez çıkarılınca bölgeyi kaşımaya çalışabilir. Bez pişiğinin en iyi tedavisi, bez bölgesini kuru ve temiz tutmaktır. Bu yaklaşım aynı zamanda yeni pişik oluşumunu da önler.

Bez bölgesi bakımında önemli olarak;

• Bez değişimi sonrası her zaman eller yıkanmalıdır,
• Alkol veya parfüm içeren ıslak mendiller kullanılmamalıdır, cildi daha çok irrite ederler, hatta en ideali bu bölgenin her zaman ılık su ile temizlenmesidir,
• Yıkama sonrası cildi tahriş etmemek için havlu ile kurulamak yerine açık bırakarak kendi kendine kuruması sağlanmalıdır,
• Kuruduktan sonra deriye, tabaka oluşturacak şekilde koruyucu kremler (çinko oksit içeren) uygulanmalıdır,
• Bebekler aspire edebileceğinden talk pudrası kullanımı önerilmez,
• Bebek altını kirlettiğinde en kısa zamanda bez değişimi yapılmalıdır, 
• Özellikle bez pişiği varken, bebeği bir havlu üzerinde bezsiz olarak mümkün olduğunca tutmalıdır, ne kadar uzun süre bezsiz bırakılırsa o kadar iyidir,
• Bez çok sıkı bağlanmamalı, sürtünmeye bağlı tahrişten kaçınmalı ve hava girişini olanak sağlanmalıdır,
• Emiciliği yüksek bezler cildin kuru kalmasına yardım ettiğinden ve infeksiyon riskini azalttığından tercih edilmelidir. Bu tedbirler yetersiz kalır, pişik oluşursa ve 2-3 gün içinde gerilemezse, kızarıklık bez bölgesinde sınırlı kalmayıp yayılım gösterirse, bebek antibiyotik alırken pişik oluşursa veya beraberinde ateş varsa doktora başvurulması gerekir.