ONLİNE İŞLEMLER
İlik nakli, lösemi, lenfoma ve bazı genetik hastalıklar gibi ciddi sağlık sorunlarını tedavi etmek için yapılan hayati bir işlemdir. Kemik iliği veya kök hücrelerin sağlıklı bir donörden alınarak hastaya nakledilmesi sürecini kapsayan bu tedavi, hastanın bağışıklık sistemini yeniden inşa etmeye yardımcı olur. Bu makalede, ilik nakli nasıl yapılır, neden gereklidir, riskleri nelerdir ve nakil sonrası beslenme nasıl olmalıdır gibi konuları detaylı bir şekilde ele alacağız.
İlik nakli, kemik iliği hastalıkları ve bağışıklık sistemi bozukluklarının tedavisinde kullanılır. Bu hastalıkların bazıları şunlardır:
Naklin amacı, hasar görmüş kemik iliğini sağlıklı kök hücrelerle değiştirerek vücudun yeni ve sağlıklı kan hücreleri üretmesini sağlamaktır.
Donörlük süreci kan verme işlemi kadar güvenlidir ve herhangi bir kalıcı sağlık sorunu oluşturmaz.
İlik nakli süreci hazırlık aşaması, kök hücre toplama, nakil işlemi ve iyileşme süreci olmak üzere dört temel adımdan oluşur.
1. Hazırlık Aşaması
Nakil öncesinde hastaya kemoterapi veya radyoterapi uygulanabilir. Bunun amacı:
2. Kök Hücre Toplama
Sağlıklı kök hücreler üç kaynaktan alınabilir:
3. Nakil İşlemi
Kök hücreler damar yoluyla hastaya verilir. Bu işlem, bir kan nakline benzer ve ağrısızdır.
4. İyileşme Süreci
Nakil sonrası bağışıklık sistemi zayıf olduğu için hasta, enfeksiyon riskine karşı steril bir ortamda tutulur. Yeni kemik iliği çalışmaya başlayana kadar hastaya destek tedavisi uygulanır.
İlik nakli sonrası bağışıklık sistemi zayıfladığı için hastaların beslenmesine özellikle dikkat etmesi gerekir. İşte bazı önemli beslenme önerileri:
Bağışıklık sistemi tam olarak güçlenene kadar diyetisyen ve doktor kontrolünde özel bir beslenme programı uygulanmalıdır.
İlik nakli ciddi bir işlem olduğu için bazı riskler içerir. İşlem sonrası oluşabilecek komplikasyonlar şunlardır:
1. Enfeksiyonlar
Bağışıklık sistemi zayıfladığı için hasta enfeksiyonlara karşı daha savunmasız hale gelir.
2. Graft Versus Host Hastalığı (GVHD)
Eğer nakil, bir başkasından alınan kemik iliğiyle yapılmışsa, donörün bağışıklık hücreleri hastanın dokularına saldırabilir. Bu durum cilt, bağırsak ve karaciğerde sorunlara yol açabilir.
3. Organ Hasarları
Kemoterapi ve radyoterapinin etkisiyle böbrek, karaciğer veya akciğer gibi organlarda hasar oluşabilir.
4. Kök Hücrelerin Tutunamaması
Nadir de olsa nakledilen hücreler kemik iliğine tutunmayabilir ve yeni kan hücreleri üretilemez.
Bu tür riskleri en aza indirmek için deneyimli sağlık ekipleri tarafından yakından takip edilmek önemlidir.
İlik nakli sonrasında hastalar birkaç ay boyunca sıkı bir gözlem altında tutulur. Ancak tam iyileşme süreci 6 ay ile 1 yıl arasında değişebilir.
Dikkat edilmesi gerekenler:
İlik nakli, doğru zamanda ve uzman bir ekip tarafından yapıldığında birçok hasta için hayata tutunma şansı sunar. Eğer siz veya bir yakınınız ilik nakli hakkında daha fazla bilgi almak istiyorsanız, Medipol Sağlık Grubu’nun uzman hekimleriyle iletişime geçebilirsiniz.