Bebeklerde Şaşılık: Belirtileri, Nedenleri ve Tedavi Seçenekleri

Şaşılık, gözlerin hizalanmasında ortaya çıkan bir bozukluktur. Bebeklerde şaşılık doğuştan olabileceği gibi, sonradan da gelişebilir. Eğer bebeğinizin gözleri farklı yönlere bakıyorsa veya gözlerinde kayma fark ediyorsanız, erken teşhis önemlidir.

Bu yazımızda bebeklerde şaşılık belirtileri, nedenleri, tedavi yöntemleri ve ameliyat süreci hakkında detaylı bilgiler sunacağız.

Bebeklerde Şaşılık Nedir?

Bebeklerde şaşılık, gözlerin aynı hizada olmaması ve farklı yönlere bakması durumudur. Gözlerden biri düz bakarken, diğer göz içe, dışa, yukarı veya aşağı kayabilir.

Şaşılık türleri:

• Ezotropya: Gözlerin içe kayması
• Ekzotropya: Gözlerin dışa kayması
• Hipertropya: Gözlerden birinin yukarı kayması
• Hipotropya: Gözlerden birinin aşağı kayması

Şaşılık kalıcı veya geçici olabilir. Bu yüzden belirtileri dikkatle izlemek önemlidir.

Bebeklerde Şaşılık Belirtileri Nelerdir?

Bebeklerde şaşılık bazı durumlarda fark edilmeyebilir. Ancak aşağıdaki belirtiler gözlemleniyorsa bir göz doktoruna başvurulmalıdır:

• Gözlerde belirgin kayma (biri düz bakarken diğeri farklı yöne kayıyor)
• Gözlerin senkronize hareket etmemesi
• Başını eğerek veya çevirerek bakma alışkanlığı
• Gözlerini kısarak veya tek gözle bakmaya çalışma
• Derinlik algısında bozulma (nesneleri kavramakta zorlanma)
• Görme bozukluğu veya çift görme belirtileri

Bazı bebeklerde ilk 3-4 ayda gözlerde hafif kaymalar olabilir. Ancak 6. aydan sonra devam eden şaşılık, tıbbi bir müdahale gerektirir.

Bebeklerde Şaşılık Neden Olur?

Şaşılık, göz kaslarının koordinasyon eksikliğinden kaynaklanır. İşte en yaygın nedenleri:

1. Genetik Faktörler

• Ailede şaşılık öyküsü varsa, bebekte görülme riski artar.

2. Göz Kasları ve Sinir Problemleri

• Beyin ile göz kasları arasındaki sinir iletiminde bozukluk olabilir.

3. Kırma Kusurları (Miyop, Hipermetrop, Astigmat)

• Bebeklerde yüksek derecede hipermetropi varsa göz kayması gelişebilir.

4. Göz Yaralanmaları veya Doğum Travması

• Zor doğum veya doğum sırasında oksijen eksikliği şaşılığa yol açabilir.

5. Beyin Hastalıkları veya Sinir Sistemi Problemleri

• Beyin felci, hidrosefali gibi hastalıklar göz sinirlerini etkileyebilir.

Şaşılığın nedenini anlamak için göz muayenesi ve gerekli testler yapılmalıdır.

Bebeklerde Şaşılık Normal Mi? Ne Zaman Geçer?

Yeni doğan bebeklerde ilk 3 ay gözlerde geçici kaymalar normaldir. Ancak 6. aydan sonra devam eden şaşılık mutlaka bir göz doktoru tarafından değerlendirilmelidir.

• Geçici şaşılık: Göz kasları gelişirken görülebilir.
• Kalıcı şaşılık: Tedavi gerektiren bir durumdur.

Eğer bebek 6 ayı geçtiği halde gözlerde kayma devam ediyorsa, mutlaka uzman bir doktora danışılmalıdır.

Bebeklerde Şaşılık Nasıl Tedavi Edilir?

Bebeklerde şaşılık tedavisi, şaşılığın şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişir. İşte yaygın tedavi yöntemleri:

1. Gözlük Tedavisi

• Eğer şaşılık kırma kusurundan kaynaklanıyorsa, gözlük kullanımıyla düzelebilir.
• Özellikle hipermetropi kaynaklı şaşılıklarda erken gözlük kullanımı önemlidir.

2. Göz Bandı Tedavisi (Kapama Tedavisi)

• Göz tembelliği olan bebeklerde sağlam göz kapatılarak diğer gözün güçlenmesi sağlanır.
• Günlük birkaç saat uygulanır.

3. Göz Kaslarını Güçlendiren Egzersizler

• Hafif şaşılıklarda özel göz egzersizleri ile tedavi desteklenebilir.

4. Botox Uygulaması

• Göz kaslarını dengelemek için bazı durumlarda Botox uygulanabilir.

5. Şaşılık Ameliyatı

• Gözlük ve diğer tedavilere yanıt vermeyen şaşılık vakalarında cerrahi müdahale gerekir.
• Göz kaslarının pozisyonu düzeltilerek gözlerin hizalanması sağlanır.

Bebeklerde Şaşılık Ameliyatı

Şaşılık ameliyatı, göz kaslarını güçlendirme veya gevşetme prensibine dayanır.

• Genellikle 1 yaş sonrası yapılır.
• Genel anestezi altında uygulanır.
• Ameliyat süresi ortalama 30-60 dakikadır.
• Bazı durumlarda ikinci bir ameliyat gerekebilir.

Ameliyat sonrası gözlerde kızarıklık ve hafif rahatsızlık hissi olabilir, ancak hızla iyileşme görülür.

Bebeklerde Geçici Şaşılık ile Kalıcı Şaşılık Arasındaki Farklar

Yeni doğan bebeklerde göz kasları henüz tam olarak gelişmediği için ilk birkaç ay boyunca gözlerde hafif kaymalar görülebilir. Bu durum genellikle normaldir ve zamanla düzelir. Ancak bazı durumlarda şaşılık kalıcı olabilir ve tedavi gerektirebilir.

Geçici Şaşılık Nedir?

• İlk 3-6 ay içinde görülen hafif göz kaymalarıdır.
• Göz kaslarının gelişmesiyle kendiliğinden düzelir.
• Bebek nesneleri takip etmeye başladıkça kaymalar azalır.
• Genellikle tedavi gerektirmez.

Kalıcı Şaşılık Nedir?

• 6. aydan sonra hala devam eden göz kaymalarıdır.
• Göz kasları arasındaki koordinasyon eksikliği kalıcı hale gelmiştir.
• Tek veya iki gözde sürekli kayma, çift görme veya baş eğme hareketleri görülebilir.
• Tedavi edilmezse göz tembelliği ve kalıcı görme bozuklukları gelişebilir.

Geçici ve Kalıcı Şaşılık Nasıl Ayırt Edilir?

• Geçici şaşılık, göz kaslarının gelişimiyle birlikte düzelirken, kalıcı şaşılık sürekli devam eder veya zamanla daha belirgin hale gelir.
• Geçici şaşılık genellikle düzensiz ve ara sıra görülür, ancak kalıcı şaşılık sürekli veya sık tekrarlayan bir kaymadır.
• Geçici şaşılıkta tedaviye ihtiyaç duyulmaz, ancak kalıcı şaşılık gözlük, kapama tedavisi, egzersizler veya ameliyat gerektirebilir.

Eğer bebeğiniz 6. ayı geçtiği halde göz kaymaları devam ediyorsa bir göz doktoruna başvurmanız gerekir. Erken teşhis ile kalıcı görme bozukluklarının önüne geçmek mümkündür.

Bebeklerde Şaşılık Göz Tembelliğine Neden Olur Mu?

Göz tembelliği (ambliyopi), bir gözün diğerine göre daha az kullanılması sonucu gelişen görme kaybıdır. Şaşılık tedavi edilmezse, beyin kayan gözü ihmal eder ve bu gözde görme zayıflayabilir.

Şaşılık Göz Tembelliğine Nasıl Yol Açar?

• Gözlerden biri düzgün odaklanırken, diğer göz kaydığı için beyin çift görüntü almamak adına kayan gözden gelen görüntüyü yok sayar.
• Beyin, sağlam gözü kullanmaya odaklanır ve kayan göz zamanla zayıflar.
• Kullanılmayan göz, görme keskinliğini kaybederek tembelleşir.

Göz Tembelliği Nasıl Önlenir?

• Şaşılık erken teşhis edilmelidir. 6 aydan sonra devam eden kaymalarda mutlaka bir göz doktoruna danışılmalıdır.
• Kapama tedavisi uygulanabilir. Sağlam göz belirli süre kapatılarak tembel gözün çalışması sağlanır.
• Gözlük veya prizmatik camlar kullanılabilir. Kırma kusuruna bağlı şaşılıkta gözlük kullanımı gözlerin hizalanmasına yardımcı olabilir.
• Göz kaslarını güçlendiren egzersizler yapılabilir. Göz kaslarını çalıştıran özel egzersizler, tedavi sürecini destekleyebilir.

Eğer şaşılık erken tedavi edilmezse, göz tembelliği kalıcı hale gelebilir. Bu nedenle bebeğinizin gözlerinde kayma fark ettiğinizde vakit kaybetmeden bir göz doktoruna başvurmalısınız.

Bebeğinizin Göz Sağlığı İçin Erken Teşhis Önemlidir!

Bebeklerde şaşılık, erken teşhis ve doğru tedavi ile büyük oranda düzelebilir. Eğer bebeğinizin gözlerinde kayma fark ediyorsanız, erken teşhis için bir uzmana danışmalısınız.

Medipol Sağlık Grubu ile Göz Sağlığınızı Güvence Altına Alın!

• Deneyimli göz doktorları
• Gelişmiş teşhis ve tedavi yöntemleri
• Bebeklere özel göz sağlığı hizmetleri

Bebeğinizin sağlıklı bir görme gelişimi için hemen Medipol Sağlık Grubu’ndan randevu alın!

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)